Aksaray’da tarihi İpek Yolu üzerinde Anadolu Selçuklu Sultanı 2. Kılıçarslan tarafından 12’nci yüzyılda yaptırıldığı bilinen Alay Han Kervansarayı’nda onarım çalışmaları sürüyor.
Selçuklu periyodu taş işçiliğinin en hoş örneklerinden biri olarak gösterilen Alay Han, tıpkı vakitte “Sultan Hanı” olma özelliği taşıyor.
Düzgün kesme taş materyalden inşa edilen hanın giriş kapısının üzerinde, Selçuklu devri mimari yapılarının en kıymetli figürü çift gövdeli, tek başlı aslan motifi yer alıyor.
Aksaray-Nevşehir kara yolunda, Aksaray’a 35 kilometre uzaklıkta bulunan tarihi yapıda 2008’de başlayan onarım çalışmaları kapsamında, hanın ön kısmında külliye kalıntıları bulundu.
Külliye kısmında devam eden hafriyat ve onarım çalışmalarının tamamlanmasının akabinde hanın yerli ve yabancı turistlerin ziyaretine açılması planlanıyor.
Ankara Üniversitesi Lisan Tarih ve Coğrafya Fakültesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Fazilet, yaptığı açıklamada, kentte İpek Yolu üzerinde yer alan en hoş kervansaraylardan birinin Alay Han olduğunu söyledi.
Hanın bir kitabesinin bulunmadığını belirten Fazilet, imal tekniği ve mimari özellikleri incelendiğinde buranın 2. Kılıçarslan tarafından 12’nci yüzyılda inşa edildiğinin anlaşıldığını lisana getirdi.
Selçuklu kervansarayları ortasında Alay Han’ın özel bir pozisyonu olduğunu belirten Fazilet, şöyle konuştu:
“Diğer hanlara nazaran Alay Han’ın daha kompleks bir yapısı var. Yanında bir külliyesi bulunuyor. Bunun içindir ki çok fonksiyonel bir yanı bulunuyor. Öncelikle bu kervansaraylar, iktisadi ve toplumsal emelli yapılar. Bölgenin ve toplumun kalkınması için inşa edilmişlerdir ve natürel ki güvenlik de ön planda. Alay Han’da bu özelliklerin çabucak hemen hepsini görüyoruz. Yapı tekniği olarak bölgede bulunan kervansaraylardan çok farklı bir özelliği yok. Ancak pozisyon olarak biraz daha stratejik bölgede olması fark katıyor.”
Erdem, kervansarayların bilhassa Selçuklu devrinde değerli siyasi olayların yaşandığı yerler olarak bilindiğini anlattı.
Prof. Dr. Fazilet, Alay Han’ın, İlhanlı ve Moğol devrinde de ehemmiyetini koruduğunu, başka hanlarla Anadolu’nun ticari hayatına büyük katkılar sunduğunu kaydetti.