Özersay, KKTC Türk basını ve Dış Basın Birliğine kayıtlı gazetecilerin kapalı Maraş’ı ziyaret etmesinin akabinde değerlendirmelerde bulundu.
Ziyaretin organize edilmesinde emeği geçen ve katılan herkese teşekkür eden Özersay, bu ziyaretin, uzun yıllar sonra Türk ve memleketler arası kamuoyunun bölgeye ilişin önyargılarının kırılması ve gerçeğin daha sağlam perspektiften kıymetlendirilmesine imkan sağlayacağını söyledi.
Özersay, ziyaretin başlangıç olduğuna dikkati çekerek, bunun yalnızca bugüne mahsus basınla ilgili düzenlenmiş ziyaret olmadığını vurguladı.
Bakan Özersay, gelecek süreçte bir taraftan kapalı Maraş ile ilgili çalışmaları devam ettirirken başka taraftan da yalnızca KKTC kamuoyu değil, Kıbrıs’ın güneyindeki, Türkiye’deki ve dünyadaki farklı aktörlerin de burayı hakikat okumasını sağlamak için çalışmalar yürüteceklerini lisana getirdi.
Maraş ile ilgili çalışmaları kademeli olarak hayata geçireceklerini söz eden Özersay, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kuşkusuz herkes kapalı Maraş ile ilgili gördüklerinden, sizler aracılığıyla göreceklerinden kendi yorumunu yapacaktır. Her karar kendi devri içinde değerlendirilmelidir. 1974’ün ertesinde Maraş’ın kapalı bir bölge olarak tutulması tarafında siyasi bir karar verildi. O devrin kuralları içinde bu kararın kıymetlendirilmesi çok daha gerçek olur diye düşünüyorum. Aksi halde anakronik bir kıymetlendirme yapılmış olur ve o devrin karar alıcılarına da haksızlık edilmiş olur. Bugüne geldiğimizde biz KKTC hükümeti olarak kapalı Maraş üzere bir yerin askeri bir bölge olmasını makul ve mantıklı bulmuyoruz. Önümüzdeki devirde ortaya koyacağımız siyaset buranın muhtemelen kademeli biçimde sivil bölgeye dönüşmesini içeren siyaset olacak.
Sizler de bugün şahsen gördünüz, bugün için kapalı Maraş’ın kapalı olmasını gerektirecek, askeri ve savunmaya ait bir gereklilik kaldı mı? Akıl ve mantık yoluyla bunu sorgulamak durumundayız. Bu nedenle önümüzdeki periyotta karar alırken bunları da dikkate alacağız.”
Özersay, Maraş’ta envanter çalışmasının devam ettiğini lakin bu çalışmalar güya yalnızca taşınmazlarla ilgiliymiş üzere bir algının olduğuna dikkati çekerek, taşınır mallarla ilgili de envanter çalışması yapıldığını, bunların bir kısmının eski eser niteliğinde olduğunu kaydetti.
Kapalı Maraş bölgesinde “eski eser müzesi” olarak tanımlanabilecek binada envanteri tamamlanmış eski yapıtların bulunduğuna dikkati çeken Özersay, bunların tümünün muhafaza altında ve mühürlenmiş olduğunu tabir etti.
Özersay, envanteri şimdi çıkarılmamış lakin müdafaa altındaki eski yapıtlara de işaret ederek, “Bunun yanında kiliselerden alınarak koruma edilen ve envanteri çıkarılan ikonlar vardır. Tümünün kaydı vardır. Bunlar insanlık bağlamında kültür mirasının bir parçasıdırlar. Bunlarla ilgili envanter değerli ölçüde tamamlanmış durumdadır.” diye konuştu.
Özellikle kasalarda değerli taşınır malların da olduğunu belirten Özersay, kimilerinin güvenlik emelli belli bir bölgede toplandığını, bekçi ve kamerayla müdafaa altında tutulduğunu anlattı.
“ENVANTER ÇALIŞMASINI ÖNEMSİYORUZ”
Özersay, kimi kasaların da banka kasası formunda ve hareket ettirilecek durumda olmadığını söyledi.
“Bunlar da muhafaza altına alınmış durumdadır fakat önümüzdeki periyotta yalnızca taşınmaz mallarla ilgili değil, taşınır mallarla ilgili de siyaset geliştirilmesi kelam mevzusudur.” diyen Özersay, şunları lisana getirdi:
“Bizler, memleketler arası hukuk ve insan hakları kurallarını dikkate alarak, 21’inci yüzyılda daha akla ve mantığa sığacak bir siyasetin geliştirilmesinin ve bunun çalışması içindeyiz. Elde edeceğimiz datalar çerçevesinde atacağımız adımların ne kadar müddette hayata geçebileceğini böylelikle âlâ bir biçime öngörebiliyor durumda olacağız. Envanter çalışmasını önemsiyoruz ancak buna da paralel bir biçimde bugünkü ziyaret de dahil olmak üzere kimi adımlar atmak kararlılığındayız. Bunu çok uzun bir vakte yayma niyetimiz de yoktur.”
Basın mensuplarının sorularını da yanıtlayan Özersay, Maraş’ta kademeli ilerlediklerini, yalnızca Kıbrıs Türk kamuoyunun değil, Güney Kıbrıs ve paydaş olarak kabul ettikleri bölgenin eski sakinlerinin de hakikat ve sağlıklı bilgi almasını önemsediklerinin altını çizdi.
Özersay, Kıbrıs sıkıntısıyla ilgili görüşmelerde kapalı Maraş’ın geçmişte tekraren gündeme geldiğini ve o teknikle hiçbir sonuç alınamadığını vurgulayarak, “Hükümet olarak ortaya koyduğumuz durum, buranın eski sakinlerini bir noktada muhatap kabul eden ancak Kıbrıs Rum siyasi liderliğini muhatap kabul ederek tahlil arayışına girecek olan bir yaklaşım değil. Bu, denenmiş ve tüketilmiş olan bir usuldür.” dedi.
“MARAŞ’I BİR STATÜKO SEMBOLÜ OLARAK TUTMAYI MANALI BULMUYORUZ”
Maraş’ın KKTC toprakları içinde askeri bölge statüsünde bir alan olduğunu anımsatan Özersay, bu noktada KKTC’yi memleketler arası hukuka daha da yakınlaştıracak ve insan hakları perspektifini kaybetmeden hangi adımların atılabileceği üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Özersay, kelamlarını şöyle tamamladı:
“45 yıldır denenen ve bir sonuç alınmayan yolu tekrardan gündeme getirip kapalı Maraş’ı bir statüko sembolü olarak tutmayı manalı bulmuyoruz. Şu anda yürütmekte olduğumuz çalışma, Kıbrıs Rum tarafıyla müzakereyle ilgili bir çalışma değildir. Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri yalnızca ilgi duydukları oranda sordukları sorulara cevap almışlardır lakin burada atacağımız adımlarla ilgili BM yetkililerini muhatap almıyoruz. Buraya giriş, burada yetki icra etme ve buraya ait tasarruf hakkı büsbütün KKTC hükümetinin insiyatifindedir.
Zaman vakit bilgi mahiyetinde sorular geliyor ve konuşuyoruz. Atacağımız adımlar bizim kendi atacağımız adımlardır. Birisiyle oturup, anlaşıp da atacağımız adımlar değildir.”
NTV GRUBU KAPALI MARAŞ’TA (45 YIL SONRA GÖRÜNTÜLENDİ)