Kemalvendi, İran devlet medyasında yer alan açıklamasında, Tahran idaresinin nükleer mutabakattaki taahhütlerini azaltmaya devam edeceğini belirtti.
Karşı tarafın vaatlerini yerine getirmemesi durumunda nükleer muahedenin azaltılmasıyla ilgili yeni adımların yolda olduğuna dikkati çeken Kemalvendi, kelam konusu ülkelerin taahhütlerine uyması durumunda İran’ın attığı adımlardan geri dönebileceğini yineledi.
İRAN DAHA EVVEL İKİ ETAPTA TAAHHÜTLERİNİ AZALTMIŞTI
İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî, 8 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, nükleer mutabakat kapsamındaki taahhütlerinin bir kısmını durdurduklarını ve mutabakata taraf ülkelere İran’ın çıkarlarını koruyacak tedbirler alması için 60 gün mühlet verdiklerini söylemişti.
Tahran’ın verdiği birinci 60 günlük mühletin dolmasının akabinde 7 Temmuz’da Hükümet Sözcüsü Ali Rebii ve Atom Gücü Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi ile ortak basın toplantısı düzenleyen İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçi, “Nükleer muahededen ayrılmamız da mümkün. (Yeni) 60 günlük mühlet taraflara istifade edebilecekleri fırsatlar tanımaktadır. Üçüncü adımı da kıymetlendiriyoruz. 60 gün sonra üçüncü adımımızı da açıklayacağız.” tabirini kullanmıştı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî, 4 Eylül’de yaptığı açıklamada, İran Atom Gücü Kurumunun ülkenin nükleer güç alanında araştırma ve geliştirme için gereksinim duyduğu adımları atacağını ve bu noktadaki sınırlamaların kalkacağını ve nükleer mutabakattaki taahhütlerin azaltılmasıyla ilgili üçüncü adımın cuma günü hayata geçeceğini belirtmiş ve AB ülkelerine bir 60 günlük mühlet daha tanıdıklarını söylemişti.
İRAN ADIMLARINI NÜKLEER MUTABAKATTAKİ UNSURLARA DAYANDIRIYOR
BMGK’nin 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran ortasında 2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı (KOEP) olarak isimlendirilen nükleer mutabakat, Tahran’a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme hakkı veriyor.
Anlaşma, İran’a 300 kilogramın üzerindeki uranyumu memleketler arası piyasada satarak karşılığında doğal uranyum alabilme imkanı tanıyor.
İran ayrıyeten mutabakata nazaran, ağır su stokunu 130 tonun altında tutmak zorunda ve aşımı halinde ülke dışına çıkarmakla yükümlü bulunuyor.
İran, nükleer mutabakat metninde, “Yaptırımların geri getirilmesi halinde ya da taraflardan birinin mutabakattaki sorumluluklarını yerine getirmediği durumda İran’ın nükleer mutabakattaki yükümlülüklerini büsbütün ya da kısmen durdurabileceğini” tabir eden 26 ve 36’ncı maddeyi temel aldığını belirtiyor.