SPK’nın, Sermaye Piyasasında Derecelendirme Faaliyeti ve Derecelendirme Kuruluşlarına Ait Temeller Bildirisi’nde yaptığı değişiklikler, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna nazaran, derecelendirme çalışmalarında bağımsızlığın sağlanması ve çıkar çatışmalarından kaçınılmasını teminen, derecelendirme kuruluşunun ortakları, yöneticileri, kontrolörü, komite üyeleri ve uzmanlarının uyması gereken asıllarda değişikliğe gidildi.
Değişiklik kapsamında, Türkiye Varlık Fonu İdaresi Anonim Şirketi, Türkiye Varlık Fonu ve portföyündeki işletmeler ile Türkiye Varlık Fonu’na bağlı alt fonlar ve portföyündeki işletmeler bu temellerden hariç tutuldu.
Bu kapsamda yeni husus, şu formda belirlendi:
“Doğrudan yahut dolaylı olarak yüzde 10’dan daha az hisseye sahip olan hukuksal kişi ortakları ve Türkiye Varlık Fonu İdaresi Anonim Şirketi, Türkiye Varlık Fonu ve portföyündeki işletmeler ile Türkiye Varlık Fonuna bağlı alt fonlar ve portföyündeki işletmeler hariç olmak üzere derecelendirme kuruluşunun ortakları, yöneticileri, kontrolörü, derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanları; derecelendirme hizmeti verdikleri periyotta bir öteki derecelendirme kuruluşunda ve müşteride her ne unvanla olursa olsun vazife alamaz. Ticaretle uğraşamaz.
Derecelendirme çalışmasının bitiminden itibaren 2 yıl geçmedikçe derecelendirmesini yaptıkları müşteri ile müşterinin hakim ortakları, bağlı iştirakleri ve müşterek idareye tabi teşebbüslerinde her ne unvanla olursa olsun vazife alamaz. Derecelendirme kuruluşunun müşterisi ile müşterisinin hakim ortakları, bağlı iştirakleri ve müşterek idareye tabi teşebbüsleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının alım satımında bulunamaz.”
Değişiklikle ayrıyeten, derecelendirme kuruluşlarının, sermayelerinde direkt ya da dolaylı olarak yüzde 10 yahut daha fazla hisseye sahip hukukî kişi ortakları ile bunların bağlı iştirakleri, müşterek idareye tabi teşebbüsleri ve iştiraklerine derecelendirme hizmeti veremeyecek. Söz konusu kısıtlara Türkiye Varlık Fonu İdaresi Anonim Şirketi, Türkiye Varlık Fonu ve portföyündeki işletmeler ile Türkiye Varlık Fonu’na bağlı alt fonlar ve portföyündeki işletmeler tabi olmayacak.
BAĞIMSIZLIĞIN ORTADAN KALKMIŞ SAYILACAĞI DURUMLAR
Tebliğde ayrıyeten, bağımsızlığın ortadan kalkmış sayılacağı durumların belirtildiği unsurlarda de düzenleme yapıldı.
Buna nazaran, ilgili durumlara yönelik Türkiye Varlık Fonu İdaresi Anonim Şirketi, Türkiye Varlık Fonu ve portföyündeki işletmeler ile Türkiye Varlık Fonu’na bağlı alt fonlar ve portföyündeki işletmelere istisna getirildi.
Böylece direkt yahut dolaylı olarak yüzde 10’dan daha az hisseye sahip olan hukukî kişi ortakları ve Türkiye Varlık Fonu İdaresi Anonim Şirketi, Türkiye Varlık Fonu ve portföyündeki işletmeler ile Türkiye Varlık Fonu’na bağlı alt fonlar ve portföyündeki işletmeler hariç olmak üzere, derecelendirme kuruluşlarının ortakları, yöneticileri, derecelendirme komitesi üyeleri, derecelendirme uzmanları ile hukuksal kişi ortakların idare şurası üyeleri ve bunların üçüncü derece dahil kan ve ikinci derece dahil kayın hısımları ile eşleri yahut derecelendirme kuruluşları tarafından şu durumlarda bağımsızlık ortadan kalkmış sayılacak:
“Derecelendirme kontratında öngörülenler dışında müşteriden yahut müşteri ile ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan, direkt yahut dolaylı olarak bir menfaat elde edildiğinin yahut menfaat sağlanacağı vaadinin ortaya çıkması. Müşteriyle, müşterinin yüzde 10 yahut daha fazlasına sahip ortaklarıyla ya da müşterinin idare, kontrol ve/veya sermaye bakımlarından direkt yahut dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek yahut hukukî şahıslarla iştirak alakasına girilmiş olduğunun belirlenmiş olması. Müşteride yahut müşterinin hakim ortakları ile müşterinin bağlı iştirakleri ve müşterek idareye tabi teşebbüslerinde kurucu, idare konseyi lider yahut üyesi, şirket müdürü yahut yardımcısı olarak yahut kıymetli karar, yetki ve sorumluluğu taşıyan diğer sıfatlarla misyon alınması.
Müşteri yahut müşterinin hakim ortakları ile müşterinin bağlı iştirakleri, müşterek idareye tabi teşebbüsleri ve iştirakleri ile olağan ekonomik ilgiler dışında borç-alacak bağlantısına girilmiş olması, müşteri ve müşterinin hakim ortakları ile bağlı iştirakleri ve müşterek idareye tabi teşebbüsleri tarafından ihraç edilen yahut garanti edilen sermaye piyasası araçlarının alınıp satılması. Müşteriye son 2 yıl içinde bağımsız kontrol ya da değerleme faaliyeti kapsamında hizmet verilmiş olması.”