E3 ülkeleri tarafından yapılan ortak açıklamada, Avrupa şirketlerini İran ile ticarette ABD yaptırımlarından muhafazayı, İran ile nükleer muahedeyi ve ticareti legal çerçevede devam ettirmeyi amaçlayan INSTEX’e Belçika, Danimarka, Finlandiya, Hollanda, Norveç ile İsveç’ in hissedar olarak katıldığı belirtildi.
Ortak açıklamada, “Bu adım INSTEX’i daha da güçlendirmekte ve Avrupa ile İran ortasında yasal ticareti kolaylaştırmak için Avrupa’nın uğraşlarını göstermektedir. Birebir vakitte, Kapsamlı Ortak Hareket Planı’na devam eden bağlılığımızın açık bir sözüdür.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı’nın (JCPOA) tam ve tesirli uygulanmasının son derece kıymetli olduğunun belirtildiği açıklamada, İran’ın JCPOA kapsamındaki taahhütlerine vakit kaybetmeden tam olarak uyması istendi.
Temmuz 2015’te, P5 + 1 ülkeleri kümesi (Çin, Almanya, Fransa, Rusya, İngiltere ve ABD), İran ile nükleer muahede imzalamış ve bu Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı (JCPOA) olarak da anılmıştı.
Kelam konusu ülkeler İran’ın nükleer programına girmeyi kabul etmesi karşılığında uygulanan birtakım ekonomik yaptırımları kaldırmayı kabul etmişti.
Ancak ABD Lideri Donald Trump, geçen yıl muahededen çekildiklerini açıklamış, Avrupa Birliği ise ilgileri sürdürmeyi tercih etmişti.
Tahran idaresini nükleer mutabakatta tutmak isteyen Almanya, İngiltere ile Fransa, İran’la ticareti kolaylaştırmak ve Avrupalı şirketleri ABD’nin yaptırımlarından korumak için Ocak 2019’da INSTEX’ı kurmuştu.