İsrail’de Netanyahu hükümeti, tartışmalı yargı düzenlemesine devam edeceği iletisini verirken, bunu “yargıya müdahale” olarak pahalandıran kümelerin ülke genelinde düzenlediği kitlesel protestolar 11’inci haftasına girdi.
Ülke genelinde büyük kentler ve küçük yerleşimlere dağılmış onlarca noktada protesto şovları düzenlendi.
Gösterilerin odak noktası başşehir Tel Aviv’de polis, kent merkezinde geniş tedbirler aldı. Tel Aviv’deki protestoların merkezi Kaplan Caddesi etrafında yollar trafiğe kapatıldı.
Caddede kurulan farklı sahnelerden müzik yayını yapıldı. Netanyahu aksisi protesto hareketi, etkin siyasette bulunan isimlerin bu hafta Tel Aviv’de kurulan sahnelerde konuşma yapmayacağını ve bu adımla “gösterilerin siyasi partilerden uzak tutulmasının amaçlandığını” açıkladı.
İsrail bayrakları taşıyan göstericiler sık sık “demokrasi” ve hükümete hitaben “Utanın” sloganları attı. Şov alanında Netanyahu’nun başbakanlığı için sıkça kullanılır hale gelen “Suç Bakanı” (Crime Minister) yazılı büyük bir pankart açıldı.
Netanyahu’nun iktidar koalisyonunda yer alan, çok sağcı ve ırkçı siyasetleriyle öne çıkan Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich aleyhine tabirler içeren dövizler ve karikatürler dikkati çekti.
Binlerce kişilik küme, Tel Aviv kent merkezindeki işlek Dziengoff Caddesi’nden Kaplan Caddesi’ne yürüdü. Göstericilerden kimileri, Netanyahu hakkında devam eden yolsuzluk davalarına işaret etmek gayesiyle çizgili mahkum kostümü giydi, Netanyahu maskesi taktı.
Göstericiler, İsrail askerlerinin Yahudi yerleşimcilerin Huvvara beldesindeki ataklarını engellememesine işaret etmek için polislere karşı “Huvvara’da neredeydiniz?” diye slogan attı.
TEL AVİV’İN ANA ARTERİNİ KAPATTILAR
Göstericiler, gece saatlerinde Tel Aviv’in ana arteri Ayalon Otoyolu’nu tek istikametli kapattı. İsrail bayraklarıyla yürüyen göstericiler, “Eğer ki adaleti sağlamazsanız, Ayalon’u kapatırız” sloganları attı.
İsrail polisi, göstericilere atlı polis birlikleri ve güç kullanarak müdahale etti. Sivil polisler, en az 4 göstericiyi gözaltına aldı.
Polisin göstericilere müdahalesi sırasında çıkan arbedede kimi polisler, basın mensuplarına saldırdı. Polis, göstericileri güç kullanarak otoyoldan çıkardı ve yolu trafiğe açtı.
Başta Tel Aviv olmak üzere Hayfa, Batı Kudüs üzere büyük kentler de dahil ülke çapında onlarca noktada gerçekleştirilen şovlara yüz binlerce İsrailli katıldı. İsrail basını, ülke genelinde 250 binden fazla İsraillinin hükümetin yargı düzenlemesine karşı sokağa çıktığını yazdı.
İsrail’in güneyindeki Hura beldesinde yaşayan yaklaşık 50 kişilik bedevi küme da yargı düzenlemesi aykırısı protesto gösterisi düzenledi. İsrail basını, bedevi göstericilerin “Burası hepimizin evi”, “Herkese eşit haklar” yazılı pankart taşıdığı fotoğrafları paylaştı. İsrail’in güneyinde yaşayan İsrail vatandaşı bedevi Arapların daha evvel hükümet aykırısı protestolara katılmadığına işaret edildi.
ADALET BAKANI’NIN KONUTUNU BOYAYAN KİŞİ GÖZALTINA ALINDI
İsrail basınındaki haberlere nazaran, Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesinin mimarı olarak kabul edilen Adalet Bakanı Yariv Levin’in Modiin kentindeki konutunun dışına kırmızı boyayla “Halk düşmanı” yazdığı savıyla 60 yaşlarında bir kişi gözaltına alındı.
Öte yandan, ABD’de yayınlanan bir televizyon dizisinden esinlenen birtakım bayan göstericiler, yargı düzenlemesine karşı kırmızı pelerin ve beyaz boneler takarak yaptıkları yürüyüşü bu hafta da tekrarladı. İsrail medyasında, ülkenin birkaç farklı noktasında yapılan bu yürüyüşlerin imgeleri verildi.
İsrail’in kuzeyinde şov yapan yüzlerce kişilik bir küme da ülkenin kuzey-güney çizgisini bağlayan otoyolu trafiğe kapattı. Polis göstericilere cop ve pis suyla müdahale etti.
İsrail’in kuzeyindeki Or Akiva kentinde, yargı düzenlemesine karşı çıkan küme ile hükümet destekçisi bir küme tıpkı bölgede şov yaptı. Netanyahu destekçisi kümeden karşı tarafa yumurta atıldı. Polis, 3 kişiyi gözaltına aldı.
İsrail basınındaki haberlere nazaran, Netanyahu hükümeti aksileri, ülkenin farklı noktalarında hükümet taraftarlarıyla karşı karşıya geldi. Taraflar ortasında arbede yaşandı.
İSRAİL’DEKİ TARTIŞMALI YARGI DÜZENLEMESİ
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını açıklamıştı.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin yargının kimi yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik atakları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı sistemi ortasında tansiyona yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, Anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” karşıtlık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip bulunuyor. Netanyahu hükümeti, açıkladığı düzenlemede bu yetkinin büyük ölçüde mahkemenin elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olmasını öngören bu düzenlemesi, İsrail içinde ve milletlerarası alanda ağır biçimde eleştirilmişti.
Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine karşı kitlesel protestolar haftalardır devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un, taraflara “iç savaş” uyarısı yaparak sunduğu alternatif tasarı da iktidar tarafından reddedilmişti.
İsrail ordusunun savaş pilotları, denizaltı subayları, siber güvenlik uzmanları, özel kuvvetler üzere ünitelere bağlı yüzlerce yedek askeri, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesini uygulaması durumunda vazifelerine devam etmeyeceklerini yahut eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.
İç ve dış istihbarat teşkilatları, başka güvenlik kurumlarının çalışanları da yaptıkları açıklamalarla düzenlemeye karşı çıkmıştı.