Sahurun oruca dayanma gücü vermesi nedeniyle hem din alimleri hem sıhhat uzmanları tarafından tavsiye ediliyor. Pekala, sahura kalkmayı unutanların orucu geçerli olur mu?
Diyanet bu soruya şu sözlerle açıklık getirdi;
Sahur yemeği, oruç tutacak bireylerin imsak vaktinden evvel gece yedikleri yemektir. Hz. Peygamber (s.a.s.) sahura kalkmış ve bunu ümmetine de tavsiye etmiştir (Buhârî, Savm, 19, 20).
Resûl-i Ekrem (s.a.s.), sahur yemeğinde “bereket” (Buhârî, Savm, 20) olduğunu söz etmiş ve sahur yemeğinin, müslümanların orucu ile ehl-i kitabın orucu ortasındaki en kıymetli farklardan biri olduğunu belirtmiştir (Müslim, Sıyâm, 46). Onun sahurla ilgili kelam ve uygulamalarından hareketle fakihler, sahura kalkmanın ve sahuru geciktirmenin sünnet olduğunu söylemişlerdir (Kâsânî, Bedâî’, II, 105).
Âlimler, sahurun oruca dayanma gücü verdiğini, maddi-manevi bereketlere vesile olacağını bildirmişlerdir. Zira kişi sahura kalkmakla seher vaktini uyanık geçirmiş ve bu vakitte hem dua hem de istiğfar etmek suretiyle cennet ehlinin özelliklerine sahip olmuştur (Zâriyât, 51/18). Bu biçimde manevi lezzetlerle başlanan oruç daha canlı, daha şevkli tutulur. Bu tıp maddi-manevi rahmetleri olan sahur, ihmal edilmemelidir.
ORUÇ TUTANLAR İÇİN SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ
Oruç tutarken de kâfi ve istikrarlı beslenmeye itina gösterin.
Tek seferde büyük porsiyonlar yerine, iftardan sonra aralıklarla ile her seferinde azar azar küçük porsiyonlar formunda beslenin.
Yemekleri pişirme prosedürlerinin de kıymetli olduğunu unutmayın. Bilhassa ızgara, haşlama, fırında, buğulama üzere sağlıklı yollarla hazırlanan yemekleri tercih edin.
Kavrulmuş, kızartılmış ve tütsülenmiş yemeklerden uzak durun.
Yemeklerinizi süratli yemekten kaçının, yavaş yavaş ve düzgünce çiğneyerek tüketin.
Susamış hissetmeseniz bile iftar ve sahur ortasında sık sık su için. Ayrıyeten süt, ayran, sade soda, taze sıkılmış meyve-sebze suları, ıhlamur ve kuşburnu üzere bitki çayları tercih edebilirsiniz.
Sahur öğününüzü atlamayın. İftarda ve sahurda kan şekerini birden yükseltmeyen, uzun müddet tokluk hissi sağlayan, yavaş sindirilen proteinli ve lifli besinler, tam tahıllı eserler (tam tahıllı buğday ekmeği, çavdar yahut kepek ekmeği), kuru baklagiller (kuru fasulye, mercimek, nohut), süt eserleri (yoğurt, ayran, süt kefir, cacık vb.), yumurta, bal, taze zerzevat ve meyve/kuru meyveler, şekersiz hoşaf yahut komposto, hurma, ceviz, kavrulmamış fındık yahut badem tercih edin. Rafine eserlerden, beyaz undan yapılmış kek, poğaça ve kurabiye üzere hamur işleri ve şekerli tüketmekten sakının.
İftara peynir, domates, zeytin üzere kahvaltılıklar yahut çorba üzere hafif yemeklerle başlayıp, 10-15 dakika sonra az yağlı et yemeği, zerzevat yemeği yahut salatayla devam edebilirsiniz.
Hem güç veren hem de kan şekerini süratli bir halde yükselten beyaz ekmek, pirinç pilavı, kızarmış patates üzere yiyecekleri tercih etmeyin. Bunların yerine bulgur pilavı, kepekli ekmek yahut kepekli makarna vb. tercih edin.
Çiğ yahut az pişmiş hayvan eserleri yemekten kaçının. Düzgün pişmiş yiyecekleri tercih edin.
İftardan sonra taze ve kuru meyvelere öncelik verin tatlı tercihinizi sütlü tatlılar (sütlaç, güllaç, muhallebi vb.) yahut meyve tatlıları, hoşaf ve kompostolardan yana yapın.
Oruç tutarken, bağışıklık sisteminizi güçlendirici özelliği olan A ve C vitamini üzere antioksidan vitaminlerden güçlü havuç, brokoli, kabak, lahana maydanoz üzere sebzelerin yanı sıra portakal, mandalina, elma üzere meyvelerin tüketimi kıymetlidir. E vitamini de bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde tesirlidir. E vitaminin yeterli kaynakları yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller ve fındık, ceviz üzere yağlı tohumlardır.
Günlük olarak mevsimine uygun 3 porsiyon zerzevat, 15-20 adet fındık (30 gr) yahut 5-6 adet ceviz (30gr) ve haftada 2-3 kez kurubaklagil (mercimek, kurufasulye, nohut) tüketilmelidir. Bağışıklık sisteminde D vitamini de kıymetli rol oynamaktadır. D vitamini güneş ışınlarıyla deri tarafından üretilen bir vitamindir ve besinlerde pek fazla bulunmaz. Bilhassa havanın güneşli olduğu vakitlerde mümkün olduğunca güneşten faydalanılmalıdır. Güneşten faydalanmasının mümkün olmadığı hallerde besin takviyesi olarak D vitamini alınabilir. Balık D vitamini, beyin işlevlerinin gelişimi için gerekli çoklu doymamış yağ asitleri (omega 3), kalsiyum, fosfor, selenyum, iyot mineralleri ve E vitamini içerir.
Prebiyotik besinler, sebzeler (yer elması, bamya, enginar, kereviz, soğan, sarımsak, kuşkonmaz ) kurubaklagiller (nohut, mercimek, fasulye), tam tahıllar (tam buğday, yulaf, arpa, kepekli pirinç), yağlı tohumlar (ceviz, badem, fındık), meyveler (zeytin, muz, çilek, elma) ve probiyotik eserler kefir, yoğurt, ayran, boza, tarhana, şalgam suyu, turşular (şalgam suyu ve turşu üzere çok tuzlu besin tüketiminde yüksek tansiyon hastaları dikkat etmelidirler) bağışıklık sistemini olumlu etkilerler.
İftardan 1-2 saat sonra kısa uzaklıklı yürüyüşler yapmak sindirime yardımcı olacaktır.
Tütün ve tütün eserleri kullanmayın.
İftardan sonra ve sahurda dişlerinizi fırçalamayı unutmayın.