Deniz suyu düzeyindeki artışın sanılanın tersine 1990’larda değil, 1960’larda hızlanmaya başladığı bildirildi.
ABC News’in haberine nazaran, 1900’lerden bugüne kadar deniz suyu düzeyindeki artışı yine tanımlamak için çağdaş uydu ve profilleme şamandıraları datalarının yanı sıra tarihi gelgit ölçümlerini kullanan araştırmacılar, deniz düzeyindeki artışın 1960’larda başladığı sonucuna vardı.
Araştırmacılar, 1960’larda deniz düzeyinin yükselme oranındaki sıçramanın, çoğunlukla okyanuslar ısınırken oluşan genişleme manasındaki termal kütlesel genleşmeden kaynaklandığını ortaya koydu.
Almanya’nın Siegen Üniversitesinden araştırmacı Sonke Dangendorf, “Son periyodun uydu dataları doğrultusunda tespit edilen hızlanma 1960’larda zati başlamış ve bugüne kadar devam etmiştir. Bu süreçte tespit edilen deniz suyu düzeyindeki artış ivmesinde baskın faktör buzların erimesi ve bilhassa Grönland buz katmanının artan kütle kaybı üzere gözüküyor. Ayrıyeten, Batı Antarktika buz katmanında büyük kayıp, deniz düzeyinin yükselmesine giderek daha fazla katkıda bulunuyor” değerlendirmesinde bulundu.
Çalışmanın detayları “Nature” mecmuasında yayımlandı.
KÜRESEL DENİZ DÜZEYİNDEKİ ARTIŞ HIZLANIYOR
ABD’nin Colorado Üniversitesi, Güney Florida Üniversitesi ve Old Dominion Üniversitesinden bilim adamları, geçen yılın başında, 1992’den bu yana uydulardan yapılan global deniz suyu düzey ölçümlerine nazaran, 1990’larda yılda ortalama 2,5 milimetre yükselen global deniz düzeyinin bugün 3,4 milimetre yükseldiğini belirlemişti.
Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ile Fransa Ulusal Uzay Araştırmaları Merkezinin (CNES) okyanus topografyası ölçüm uyduları Topex/Posedion, Jason-1, Jason-2 ve Jason-3’ün bilgilerini kullanan araştırmacılar, artış suratının bu türlü devam etmesi halinde, yüzyıl sonuna gelindiğinde global deniz düzeyinin bugünkünden 65 santimetre fazla olacağına işaret etmişti.
SAHİL KENTLERİ İÇİN PROBLEM
Bilim adamları, bunun kıyı kentleri için büyük sorunlar doğurabileceği ihtarında bulunmuştu. Atmosferdeki ve deniz suyundaki ısınmanın bir yandan yol açtığı genleşme nedeniyle su düzeylerini göreceli olarak yükseltirken öte yandan Antarktika ve Grönland üzere büyük buz kütlelerindeki erimeyi hızlandırarak su ölçüsünü artırdığı kaydedilmişti.
YÜZDE 280 ARTIŞ
Diğer yandan, California ve Utrecht üniversiteleri ile ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) Jet İtiş Laboratuvarının bu yılın başında yürüttüğü araştırma, Antarktika’da buzullardaki erime oranının, 2001-2017 aralığında yılda ortalama yüzde 280 artış gösterdiğini ortaya koymuştu.
Araştırmada 1979-2001 aralığında senede ortalama 48 milyar ton buzulun eridiği Antarktika’da bu kaybın, 2001-2017 aralığında yıldı 134 milyar tona çıktığına işaret edilmişti.