Kıdem tazminatına Güney Kore modeli

Yeni İktisat Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019 programına nazaran Kişisel Emeklilik Sistemi BES tekrar ele Büyükçekmece Escort bayan alınarak tamamlayıcı emeklilik sistemine dönüşecek Bu sistemle birlikte kıdem tazminatı ıslahatı hayata geçirilecek ve BES ile kıdem tazminatı entegre edilecek Islahatın da tüm tarafların mutabakatıyla sene sonuna kadar gerçekleşmesi bekleniyor Escort Büyükçekmece 1 Mayıs ta ise personel sendikaları kıdem tazminatı kırmızıçizgimiz dokundurmayız diyerek ıslahat konusunda halini ortaya koydu Önümüzdeki aylarda ıslahatın ayrıntıları netleşecek

EMEKLİLİKTE ÜÇ BASAMAK SİSTEMİ

Hem öbür ülkelerde emeklilik sistemleri Büyükçekmece Escort nasıl uygulanıyor hem de kıdem tazminatını BES ile entegre edip fonlu sisteme geçen öbür ülkeler var mı diye merak edip araştırdım Evvel dünyada emeklilik sistemleri nasıl uygulanıyor kısaca değineyim Tüm ülkelerde birinci basamak ikinci basamak ve üçüncü basamak olmak üzere üç başka kategoride emeklilik sistemleri uygulanıyor

YENİ KIDEM FONUNDA ASKERE GİDEN KİŞİ TAZMİNATINI ALABİLİR Mİ İZLE

1 basamak , bizdeki SGK üzere kamunun sunduğu emeklilik sistemi. 2. basamak, işyeri bazlı, bir öbür ismiyle da mesleksel bazlı, özel emeklilik sistemi. Gelişmiş tüm ülkelerde uygulanıyor. Bizde ise 2017’de otomatik BES ismi altında mesleksel bazlı emeklilik sistemi başladı. Giriş zarurî tutuldu, çıkış özgür bırakıldı. Çalışanın maaşından yüzde 3 kesinti yapıldı, patron katkısı getirilmedi. 3. basamak emeklilik sistemi ise büsbütün bireylerin ceplerinden ödeyerek, tasarruf ettiği istekli kişisel emeklilik sistemi.

KIDEM TAZMİNATINDA YENİ SİSTEM HAKKINDA BİLMENİZ GEREKENLER PROF DR CEM KILIÇ ANLATTI

TÜRKİYE İLE MİSAL MODEL

Bizde ıslahat ismi altında yapılmak istenen 2017 de başlayan otomatik BES in zarurî hale getirildiği patronun de çalışan üzere katkıda bulunduğu devletin de katkı yaptığı bir sisteme geçilmesi Böylelikle çalışandan ve patrondan kesilen devletin de katkı yaptığı bir tamamlayıcı emeklilik sistemi olacak Bunun üzerine kıdem tazminatında fonlu bir sisteme geçilecek ve bu sistem tamamlayıcı emeklilik ile entegre edilecek

Pekala dünyada kıdem tazminatı ile özel emekliliği entegre eden öbür ülkeler var mı Kıdem tazminatını BES ile entegre eden tek bir ülke var o da Güney Kore İtalya da da benzeri bir uygulama var yani kıdem tazminatı fona aktarılabiliyor lakin mecburî değil Birçok çalışan risk almak istemediği için transfer yapmayı tercih etmiyor Ancak İtalya’da kamu emeklilik sistemi kuvvetli ve çalışırken ki ortalama aylık karın yüzde 83 1 i emekli aylığı olarak bağlanıyor

PEKALA GÜNEY KORE DE DURUM NE

Öbür ülkelerde olduğu üzere 3 basamaklı emeklilik sistemi var Kamu emeklilik sistemi kapsamında 80 lerin sonunda Ulusal Emeklilik Sistemine geçildi 18 59 yaşları ortasındaki herkes sisteme dahil edildi ve en az 10 yıl katkı sağlanması kaidesi getirildi bayan ve erkekte emeklilik yaşı 61 olarak belirlendi Katkı oranı yüzde 9 düzeyinde olup patron yüzde 4 5 ini ödüyor Güney Kore yıllar öncesinde kıdem tazminatı sistemini kurdu Kore’de kıdem tazminatına emeklilik ödeneği deniyor ve vakit içinde tüm çalışanların bu sisteme katılması zarurî tutuldu Sistem büsbütün patronlar tarafından finanse ediliyordu ve çalışan ister kendi isteği ile ayrılsın ister patron işine son versin en az bir yıl çalışmış olması halinde 30 günlük fiyatını alabiliyordu

BİRİKEN KIDEM EMEKLİLİK PLANI OLACAK

2005 yılında ise çalışanların kıdem tazminatı planlarının emeklilik planlarına dönüştürülmesine karar verildi Yani özel emeklilik planları ile kıdem tazminatı birleştirildiği Bu kapsamda patron ve çalışanlar istedikleri özel emeklilik planlarını seçebiliyor Patron de çalışanın emekliliğine katkı yapıyor

Çalışanlar isterlerse ek katkıda da bulunabiliyor Katkılar vergi teşvikleri ile destekleniyor Çalışan hesabındaki parayı istediği vakit çekemiyor Parayı çekebilmenin kuralı bir mesken satın almak altı aydan fazla hastanede yatış şirketin iflası ve doğal afet Bunların dışında çalışan hesabındaki paraya el süremiyor

Kore Cumhuriyeti’nde 3 basamak emeklilik olarak isimlendirilen kişisel emeklilik sistemi de bulunuyor ve 1994 den beri uygulanıyor Bugün BES fonları 365 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmış durumda ve gayri safi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 27 ye yakın Özetle kıdem tazminatı ile özel emeklilik sistemini birleştiren tek ülke

Güney Kore ve bugün gelinen noktada bu birleşmenin muvaffakiyete ulaştığı görülüyor O denli ki 2022 ye kadar Kore kıdem tazminatını büsbütün kaldırıp emeklilik planlarını zarurî hale getirmeyi planlıyor

KORE’DE SİSTEM NASIL İŞLİYOR

Kıdem tazminatı fonuna ve çalışan emeklilik planlarına iştirak mecburî

Kıdem tazminatı fonunun özel emeklilik planlarına dönüştürülmesine müsaade verildi

İşveren ve çalışanlar istedikleri planları seçmekte özgür

Tüm patronlar emeklilik planı yahut kıdem tazminatı sistemi kurmak zorunda

10 dan az çalışanı olan firmalar çalışanların BES planlarına katkıda bulunabiliyor

Yıllık katkı bir aylık maaşa denk gelecek halde yüzde 8 3 lik katkı mecburî

Çalışan istediği vakit sistemden çıkamıyor Mesken alma 6 aydan uzun müddetli hastane kalış üzere durumlarda kıdem tazminatı alınabiliyor

Emeklilik yaşı 61 Emeklilik yaşına gelindiğinde toplu çıkış mümkün