Toronto yakınlarındaki Niagara-on-the-Lake kasabasında basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Başbakan Trudeau, Bağımsız Etik Komitesi Lideri Mario Dion’un, milletlerarası inşaat şirketi SNC-Lavalin’in yolsuzluk davasıyla ilgili 58 sayfalık raporunu kıymetlendirdi.
Trudeau, “Bu raporu büsbütün kabul ediyorum ve tüm sorumluluğu alıyorum” diye konuştu.
‘’ÖZÜR DİLEYEMEM’’
Kanada Başbakanı Trudeau, Etik Kurulu raporunun birtakım kısımlarına katılmadığını belirterek, ‘’Etik kurallarını çiğnediğimi kabul ediyorum fakat, büyük bir patronun cezai kovuşturulmasının olumsuz sonuçlarını önlemeye çalışmak için bu yolu seçtim. Başbakan olarak vazifem, Kanadalıların çıkarlarını savunmaktır. Kanada halkının işlerini kaybetmemeleri için ayağa kalktığımdan ötürü özür dileyemem” diye konuştu.
MUHALEFET TEPKİLİ
Öte yandan Başbakan Trudeau’nun açıklamaları, muhalefet önderlerinin de gündemindeydi. Muhafazakar Parti Başkanı Andrew Scheer, Trudeau’nun ülkeyi yönetmeye uygun olmadığının komite raporu ile saptandığını söyledi. Andrew Scheer, Başbakan için Kraliyet Atlı Polisi’nin potansiyel suçluluk soruşturması başlatması davetinde bulundu.
Bir öteki muhalefet partisi Yeni Demokrat Parti (NDP) Başkanı Jagmeet Singh, “Bay Trudeau’nun bir şirketin çıkarına yarar sağlamak için çalışıyor olması kabul edilemez. Bay Trudeau bu haliyle, Kanada başbakanı olamaz.” dedi.
KRİZ NASIL BAŞLADI?
Montreal merkezli SNC-Lavalin şirketi, bünyesinde diğer şirketleri de barındıran Kanadalı milletlerarası taahhüt firmalarından birisi. Eski Libya Önderi Muammer Kaddafi ve sonrasında da oğlu Saad Kaddafi ile olan bağları nedeniyle 2010 yılından bu yana mercek altında olan şirket, son olarak Montreal’de aldığı süper-hastane ve köprü ihalelerinde rüşvet verdiği savları nedeniyle soruşturuluyor. 10 milyar dolar yıllık cirosu olan şirkette, son davalar hariç 9 üst seviye yönetici bugüne kadar rüşvet ve usulsüzlük nedeniyle karar giydi.
Şirket hakkındaki söylentileri ısrarla gündeme taşıyan muhalefetin baskıları sonucu Başbakan Trudeau, 14 Ocak 2019’da Jody Wilson-Raybould’u Adalet Bakanlığından alarak, Gazilerle Bağlantılar Bakanlığına atadı. Ülke genelinde yayımlanan Globe and Mail Gazetesi, 7 Şubat tarihli manşetinde, Kanada Başbakanlık Ofisi’nin SNC-Lavalin hakkında açılan yolsuzluk kovuşturmasına müdahale etmek için Adalet Bakanı Wilson-Raybould’a baskı yaptığını yazdı. Tıpkı gazetenin 8 Şubat tarihli haberine konuşan kimi hükümet yetkilileri de, SNC-Lavalin’den kimi şahısların kovuşturmanın rafa kaldırılması da dahil olmak üzere Jody Wilson-Raybould ile görüşmeler yapıldığını doğruladı.
Kanada Etik Komitesi da, 11 Şubat’ta argümanları araştırmak üzere soruşturma başlattı. Gazilerle Bağlar Bakanı Jody Wilson-Raybould, siyasi krize dönüşen gelişmeler üzerine 12 Şubat’a günü hükümetteki vazifesinden istifa ettiğini açıkladı. Jody Wilson-Raybould’a takviye veren Hazine Bakanı Jane Philpott da birebir hafta istifa ederken, gelişmelerin odağındaki bürokrat olan Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun Özel Kalem Müdürü Gerard Butt da, ağır tenkitler nedeniyle vazifesini bırakmıştı.
Kanada gündeminin birinci hususu haline gelen savlar hakkında Federal Parlamento Adalet Komitesi de soruşturma açmıştı.