Dünya piyasaları yarın gece Fed’den gelecek faiz kararını bekliyor.
Piyasalar uzlaşı halinde Jerome Powell başkanlığındaki Fed’in 25 baz puanlık bir faiz indirimine gitmesini bekliyor. Kimi piyasa profesyonelleri ise Fed’in 50 puanlık bir indirimle önden yükleme yapacağı görüşünde. Şayet 31 Temmuz akkamı faiz inerse Fed 10 yıl ortadan sonra birinci sefer faiz düşürecek.
Peki Fed, 2008’den bu yana birinci faiz indirimine neden gidecek?.. İşte Bloomberg’de yer alan tahlile nazaran mümkün faiz indiriminin nedenleri;
-Hem enflasyon hem de piyasa tarafından belirlenen faiz oranları, yıllardır güçlü seyreden istihdam artışları ve sağlam ekonomik büyümeye rağmen, hala Fed’in kendi modellerinin kimilerinin varsayımlarından daha aşağıda. Bu gelişmeler, gösterge faiz tarihi standartlarda düşük olmasına karşın, Fed yetkililerinin iktisada kendilerinin düşündüğü kadar fazla takviye sağlamadıklarını işaret ediyor. Dahası, hatta birtakım Fed yetkilileri, ticaret siyasetindeki meçhullükten ötürü global görünümün daha da kötüleştiği bir ortamda, faizlerin iktisada fazladan takviye sağlamak için daha da düşürülmesi gerektiğine inanıyor.
-Fed önderleri, ABD ile global ekonomiler ortasındaki bağın geçmişe oranla daha da sıkılaştığını görüyor ve içerideki faizlerin çok daha aşağıda yahut hatta negatif faize sahip başka gelişmiş ekonomilerinkilerin çok daha üzerine yükseltilemeyeceğini düşünüyorlar. Fed yetkililerinin bu fikri, modellerinin düşen işsizliğin er ya da geç yükselen enflasyonu destekleyeceğini göstermesinden ötürü gösterge faizi sıfır düzeyinden yükselttikleri geçmiş periyoda nazaran değişikliği işaret ediyor.
DÜŞÜK ENFLASYON SAĞLIKSIZLIK BELİRTİSİ
-Bugün yetkililer enflasyon baskılarının çok güçlü değil çok zayıf kalmayı sürdürmesinden telaş duyuyor. Bu gelişme, ekonomik büyümeyi ne destekleyen ne de durduran faiz düzeyini gösterdiği söylenen nötr faizin geçmişe nazaran daha düşük düzeyde olduğunu ima ediyor. Ve düşük faizler Fed’e yavaşlama ile uğraşta faizi daha da düşürmek için daha az alan bırakıyor. Lider Powell bu ay kanun yapıcılara yaptığı konuşmada, düşük beklenen enflasyonun faizlere yansıdığı, yani düşük faizlere yol açtığı, yani iktisattaki düşüşlere reaksiyon için merkez bankasına daha az alan tanıdığı “sağlıksız bir dinamik” konusunda kaygılı olduğunu söyledi.
-Bu tuzaktan kurtulabilmek için Fed yetkilileri artık, yani iktisat güzel olduğu vakit, enflasyonu yükseltmek için daha güçlü bir çaba vermeleri gerektiğini söylüyorlar. Powell, “Bunu Japonya’da görmekteyiz. Artık Avrupa’da görüyoruz. Aşılması gereken yol hayli zor” dedi.
-Fed tüm iktisat sathında sağlıklı bir büyümenin işareti olarak yüzde 2 enflasyonu hedefliyor, lakin bu amaca resmi olarak belirledikleri 2012’den bu yana ikna edici bir halde ulaşmayı başaramadılar.
YÜZDE 2’DEN 1,5’A GERİLEYEN ENFLASYON
-Aralık ayından itibaren yüzde 2 civarında tutunduktan sonra, enflasyon bu yıl yavaşladı. Fed’in tercih ettiği bir ölçüm olan güç ve besin fiyatlarının hariç tutulduğu çekirdek tüketici fiyatları yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 1.5 yükseldi.
-Bu küçük çaplı bir sapma olarak görülebilir, lakin yetkililer 10 yıldır devam eden ekonomik genişleme sürecinde, bu noktada öteki tarafta sürprizler olabileceğini bekliyorlar.
-Fed yetkilileri halihazırda yüzde 2.25-2.50 aralığında bulunan gösterge faiz bandını çeyrek puan düşürmeye hazırlanıyor. Faiz indirimi ayrıyeten, Eylül ayından sonra başlayan Fed’in 3.8 trilyon dolar büyüklüğündeki varlık portföyündeki küçülmeyi de sonlandırabilir.
-Enflasyona ait telaşlar, yetkililerin bu yılın ilerleyen devirlerinde tekrar bir faiz indirimine açık olduklarını işaret edebilmelerinin bir nedeni olabilir. Chicago Fed Lideri Charles Evans bu ay yaptığı açıklamada, enflasyonu yükseltmek için faizlerin mevcut düzeylerden en az 50 baz puan düşürülmesinin gerekeceğini söyledi. Fed’in Haziran toplantısına katılan 17 yetkilisinden yedisi, merkez bankasının faizi yıl sonuna kadar yarım puan düşürmesi gerektiğini kaydetti.
EKONOMİYE AŞI TAKVİYESİ
-New York Fed Lideri John Williams, son araştırmadan çıkan kıymetli bir sonucun, zayıflıkla karşılaşıldığında, siyaset yapıcıların “ekonomiye aşı yapması ve onu daha sinsi bir hastalık olan çok düşük enflasyondan koruması” gerekliliği olduğunu belirtti.
-Fed’in karşı karşıya bulunduğu dönüşün odak noktasında, işsizlik ile enflasyon ortasında kısa vadeli bir dengelenme olduğu formundaki ekonomik görüşte kök salan temel siyaset stratejisinin tekrar kıymetlendirilmesi yer alıyor. Kimi düşük işsizlik oranı durumlarında, bu fikir işler ve işgücü piyasasındaki atıl kapasite ortadan kalkar. Fiyat ve fiyat baskıları, firmaların kıt kaynaklar için rekabet etmesinden ötürü artar.