Afyonkarahisar‘ın Emirdağ ilçesine bağlı Hisar köyü içerisindeki Amorium Antik Kenti’nde İngiliz bilim insanı Prof. Dr. Martin Harrison ile İngiliz araştırmacı Dr. Chris Lightfoot’un yaptığı hafriyatlarda Hitit, Frig, Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı olmak üzere 7 uygarlığın izlerine rastlandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi (AÜ) işbirliğiyle 2013 yılında Prof. Dr. Zeliha Gökalp Demirel’in başkanlığında Amorium‘da tekrar başlayan hafriyatlarda kıymetli bulgulara ulaşıldı.
“Aşağı Şehir” ile “Yukarı Şehir” olarak isimlendirilen Amorium höyüğündeki hafriyatlarda, büyük kilise, bazilika, Bizans hamamı, üzüm ezme havuzları ile Selçuklu ve Osmanlı devirlerine tarihlenen sikkeler, seramik fırınının yanı sıra çok sayıda farklı buluntular gün ışığına çıkarıldı.
ROMALILAR İSMİNE PARA BASMIŞ
İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır, tarihi kaynaklarda Amorium’un vaktinde 30 bin nüfusa sahip olduğunu ve Roma devrinde de ismine para bastırıldığını söyledi.
Antik kenti turizm bedeli olarak gördüklerini ve inanç turizmine kazandırmak için çalışmalara başladıklarını lisana getiren Tanır, şöyle konuştu:
“Kültür ve Turizm Bakanlığımızın bölgedeki hafriyat ile müdafaa çalışmaları devam edecek. Anadolu Üniversitesinin bilimsel takviyelerinin devam etmesi de çok kıymetli bir boyut. İnanç turizmi merkezi için de çalışmalarımız ortasında bir karşılama merkezi yapılmasını planlıyoruz. Hem Amorium ile ilgili hafriyat bilgilerinin yer aldığı hem de Selman-ı Farisi ile ilgili bilgilerin yer aldığı bir yer olacak, ayrıyeten uygulama alanlarının yer aldığı alanlar da olacak. Tekrar, hafriyat konutu ile ilgili ilişkili çalışmalarımız olacak.”
“TURİZME VE TANITIMA BÜYÜK KATKI SAĞLAYACAK”
Tanır, Kültür ve Turizm Bakanlığının Türkiye’deki hafriyat alanlarında çalışmaların 12 aya çıkarılması için çalışmalar yaptığını, belirlenen 40 hafriyat alanı ortasında Amorium Antik Kenti’nin de yer aldığını aktardı.
Kentteki kazıların genelde yaz aylarında 2 ay boyunca yapıldığını söz eden Tanır, “Kazıların yanı sıra akademik çalışmaların da yapılması gerekiyor. Amorium hafriyatlarının 12 ay boyunca yapılması ve sürdürebilir olması çok değerli. Bölgeye aktarılacak yeni kaynaklar da turizme ve tanıtıma büyük katkı sağlayacak. Amorium, yılda 3 bin civarında bir turist tarafından ziyaret ediliyor. Bölgeye bir karşılama merkezi yapılmasının yanı sıra planlanan öteki projelerle birlikte bu sayının çok daha üstlere çıkacağını düşünüyoruz. Burada kollektif ve uzun vakitli bir çalışma yapılması gerekiyor” diye konuştu.
“HRİSTİYANLIK VE İSLAMİYET AÇISINDAN DEĞERLİ BİR MERKEZ”
Amorium Hafriyat Lider Vekili Mehmet Kurt da kentin Bizans devrinde piskoposluk merkezi olduğunu anlattı.
Kentin İslam tarihinde çok değerli bir yeri bulunduğunu söyleyen Kurt, şöyle devam etti:
“Büyük İslam sahabelerinden Selman-i Farisi’nin bir mühlet Amorium’da yaşadığı biliniyor. Münasebetiyle antik kent hem Hristiyanlık hem de İslamiyet açısından kıymetli bir merkez. Amorium’un inanç merkezi olmasıyla bir arada yapılacak yatırımlarla Hristiyan ve İslam dünyasından insanların ağır bir biçimde burayı ziyaret edecekleri düşünüyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı da hafriyat çalışmalarımızı ’12 ay boyunca yapılması’ statüsüne aldı. Bundan sonraki süreçte kazılarımız daha ağır ve kesintisiz olarak devam edecek. Burada, hafriyatlar ile mimari onarım manasında daha çok randıman alabileceğiz.”