Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Üyesi, Cenevre görüşmeleri Başmüzakerecisi ve Anayasa Komitesi Üyesi Haydi el-Bahra, anayasa taslağının tamamlanarak referandumda onaylanması için “güvenli ve tarafsız” bir ortama muhtaçlık duyulduğunu söyledi.
Bahra, uzun ve hayli sıkıntı bir süreç olmasına karşın en değerli bahsin Anayasa Komitesinin kurulması olmadığını belirtti.
Suriye krizinin tahlili konusunda siyasi çalışmaların ehemmiyetine dikkati çeken Bahra, siyasi sürecin uzun müddettir durduğunu, atıl ve unutulmuş olduğunu kaydederek siyasi müzakerelerin yapılmadığını hatırlattı.
Bahra, ihtilalin tüm Suriyelilerin arzuladığı, siyasi, anayasal ve insani hakları elde etmeyi hedeflediğini belirterek, ihtilalin sürdürülebilmesi için en kıymetli araçlardan biri olan siyasi çalışmalara ağır halde işlerlik kazandırılması gerektiğini kaydetti.
“Anayasanın belirleyeceği temel sınırları olan bir Suriye’ye ulaşmak için uğraş veriyoruz.” diyen Bahra, Komitenin varlığının halkın taleplerinin gerçekleştirilmesi ve siyasi sürecin etkin hale getirilerek son kademede bir muahedeye ulaşılması manasına geldiğini vurguladı.
Bahra, muhalefet güçlerinin hakim olduğu bölgelerde yaşayan halkın tenkitlerini anlayışla karşıladığını, bunun ihtilalin prensiplerini muhafaza konusunda Suriye halkının sahip olduğu yüksek bilince işaret ettiğini tabir etti.
Anayasa Komitesinin oluşturulması sonrasındaki siyasi tahlil sistemine ait de değerlendirmelerde bulunan Bahra, şunları söyledi:
“Siyasi süreç için 4 öge kelam konusu. Bunlar; hükümet yahut geçiş idaresi, anayasa çalışmaları, seçimler ve terörle gayret. Bu hususların birbirine paralel biçimde tartışılmasında bir sorun yok.”
İLK OYLAMA ANAYASA REFERANDUMU
Bu unsurların muhakkak bir sıraya nazaran hayata geçirilmesinin ehemmiyetine işaret eden Bahra, anayasa üzerinde son kelam sahibinin halk olduğunun bilinmesi gerektiğini, kendilerinin ise yalnızca anayasa taslağı hazırlayacaklarını lisana getirdi.
Suriye için yapılacak birinci oylamanın anayasa referandumu olacağını söz eden Bahra, “Oylamalar anayasa referandumuyla başlayacak. Fakat bunun için halkın özgürce, baskı altında kalmadan oyunu verebileceği inançlı ve tarafsız bir ortam sağlanmalıdır.” diye konuştu.
Anayasa Komitesinin tarz kuralları bulunduğunu ve bunların en değerlisinin “bir bahsin bir diğer mevzuya bağlanmaması zorunluluğu” olduğunu belirten Bahra, anayasa unsurlarının komitede reddedilmesine ait hakkın rastgele bir kesim tarafından istismar edilmesi halinde ise misyonun BM’ye düşeceği ikazında bulundu.
“MUHALEFET HEYETİ, İHTİLALİN AMAÇLARININ GARANTİSİ OLACAK”
Bu sistem sayesinde Esed rejiminin daima hususları reddedemeyeceğini kaydeden Bahra, “Muhalefet heyeti, ihtilalin amaçlarının teminatı olacak.” dedi.
Komitenin tüm Suriye halkının maksatlarına ulaşabilmesi için var gücüyle çalışacağını lisana getiren Bahra, “Komite çalışmalarının muvaffakiyete ulaşması için biz realist ve istekli olacağız. Şayet öteki taraf (Esed rejimi) işleri aksatma yoluna giderse bu durum Suriye halkı ve memleketler arası toplum tarafından görülecektir.” formunda konuştu.
Anayasanın her bir hususunun belirlenmesi için 150 bireyden oluşan genişletilmiş komiteden 113 üyenin, 45 bireyden oluşan alt komiteden ise 32 üyenin onayı gerektiğini kaydeden Bahra, “Anayasa Komitesi adap kurallarında, anayasa taslağını halkın onaylaması ve Komitenin anayasada değişiklik yapma yolunu belirlemesi açısından bağımsız olduğunu öngören 23. husus bulunuyor. Komite, sonuçları diğer bir makama iletmekle yükümlü olmayacak. Komite, çalışmaları için kural koyma, geliştirme, oylama ve onaylama yetkisine sahip.” sözlerini kullandı.
Bu ayın sonunda yapılacak Anayasa Komitesinin birinci toplantısında nelerin beklendiğine ait ise Bahra, “Anayasa Komitesinin birinci toplantısı 30 Ekim’de yapılacak. Oturumda çalışma takvimi ve büyük komitenin çalışma mühleti belirlenecek.” dedi.
Bahra, Anayasa Komitesi sürecinin kolay olamadığını ve kesintisiz biçimde çalışılması gerektiğini vurgulayarak, her üyenin başta ulusal çıkarlar ve her şeyden evvel halkın çıkarlarını önceleyerek bu tarafta gereken tüm çabayı sarf etmesi gerektiğini söyledi.
“(Esed) Rejimin ‘genelde akamete uğratma’ stratejisini göreceğiz. Bir tahlile kavuşabilmek için her üye vicdanı ve halkıyla karşı karşıya kalacak.” diyen Bahra, sürecin süratli halde işlemesi ve Suriye halkının haklarının korunarak teminat altına alınması için gayret gösterecekleri taahhüdünde bulundu.
Komite çalışmalarının önündeki mahzurlara ait ise Bahra, şunları kaydetti:
“Önümüzdeki en büyük pürüz komitedeki tüm tarafların yapan olmasını sağlamak ve Suriye’nin menfaatlerini öteki her şeyin üstünde tutabilmek. Bir öteki pürüz ise katliamlar ve trajedinin devam etmesi. Acıların son bulmasını isteyen hiçbir onurlu Suriyeli için bu durum kabul edilebilir değil. Suriyeliler tüm tutuklular, zorla kaybedilenler ve İdlib konusunda itimat inşa edilmesini istiyor.”