Büyük başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün İstanbul ve Ankara’da düzenlenen cenaze merasimine ait fotoğraflardan oluşan “Cenaze Albümü” Ulusal Kütüphane arşivinde korunuyor. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 10 Kasım 1938 Perşembe sabahı Dolmabahçe Sarayı’nda vefat etmesinin akabinde cenaze merasimi kare kare fotoğraflandı.
“Ebedi Şefimiz Atatürk’ün İstanbul ve Ankara’daki Cenaze Merasimi Albümü”nde toplanan fotoğraflar, saklanmak üzere Ulusal Kütüphane arşivine teslim edildi.
Albümde Büyük Öncü’nün naaşının 16 Kasım’da Dolmabahçe Sarayı merasim salonundaki katafalka konulması, Türkiye’nin ve dünyanın farklı yerlerinden gelen bireylerce yapılan hürmet geçişi, cenazenin 19 Kasım’da Yavuz Zırhlısı ile İzmit’e oradan da yurt seyahatlerinde kullandığı trenle Ankara’ya uğurlanmasına ait fotoğraflar yer alıyor.
Cenazenin, 20 Kasım’da Ankara’da devlet erkanı ve halk tarafından karşılanması, top otomobiliyle TBMM’ye getirilmesi ve katafalka konulmasına ilişkin karelerin de olduğu albüm, 21 Kasım 1938’de hafızalara kazınan bir cenaze merasimiyle naaşın Ankara Etnografya Müzesi’ndeki süreksiz kabrine nakledilmesinden fotoğraflarla sona eriyor.
12 EVRAK TANITILACAK
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu, Büyük Başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün ebediyete irtihalinin 81’inci yılında, “son yolculuğu”na ait ayrıntıların yer aldığı tarihi evraklar, 10 Kasım’da Anıtkabir’de birinci defa sergilenecek.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ve Anıtkabir Komutanlığınca, 10 Kasım’da Anıtkabir Komutanlığı Müzesi’nde “Dolmabahçe’den Anıtkabir’e” standı açılacak. Stantta, Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatının akabinde 1938 ile 1953 yılları ortasında Dolmabahçe’den Anıtkabir’e son seyahatine ait ayrıntıların bulunduğu, Devlet Arşivleri Başkanlığı’nda koruma edilen ve daha evvel yayınlanmamış 12 doküman birinci defa kamuoyuna tanıtılacak.
Sergilenecek olan dokümanlar ortasında, Atatürk’ün cenazesini İstanbul’dan İzmit’e götürecek Yavuz zırhlısında 200 kişinin bulunacağına dair, Kurmay Albay Ruhi Tevellioğlu’nun İstanbul Belediye Lideri Yardımcısı Ekrem Sevencan’a gönderdiği yazı dikkati çekiyor.
Ayrıca, sergilenecek dokümanlar ortasında, Atatürk’ün naaşı için hazırlanan tabut ve müştemilatına ilişkin faturalar ile ödeme makbuzu, Atatürk’ün kız kardeşi Makbule Hanım tarafından hayır için muhtaçlık sahiplerine dağıtılan 2 bin 555 liraya ilişkin evraklar ile Dolmabahçe Sarayı’nda Atatürk’ün hastalığı ve vefatı boyunca tüm çalışanlara hizmetlerinden ötürü TBMM Başkanlığının buyruğuyla 7 bin 333 lira ikramiye dağıtılmasına ilişkin dokümanlar de bulunuyor.
KÜPÜRLER DE SERGİLENECEK
Öte yandan Atatürk’ün cenazesine çok sayıda yabancı konuğun katıldığı da evraklara yansıdı. Bu kapsamda Atatürk’ün İstanbul’da düzenlenen cenaze merasimine katılan yabancı heyetlere ait Hariciye Nezareti Protokol Müdüriyetine ilişkin listeler, Ankara’daki merasime katılmak için gelen yabancı konukların Ankara Palas’ta konaklamalarına ait evraklar stantta kıymetli bir yer tutuyor.
Ayrıca cenaze merasimi için sipariş edilen çelenk ve çiçeklere ilişkin dokümanlar ile Türk halkının Atatürk’ün vefatı hasebiyle duyduğu derin üzüntüyü aktaran görsellerin bulunduğu devrin önde gelen basın yayın organları ve gazetelerin haber kupürleri de sergilenecek.