Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğuna evlilik süreçleri için giren lakin bir daha çıkamayan dünyaca ünlü Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın katledilişinin üzerinden bir yıl geçmesine karşın cesedinin nerede olduğu sorusu yeniliğini koruyor.
Washington Post müellifi Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı, evlilik süreçleri için 2 Ekim 2018’de girdiği Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğundan bir daha çıkamadı.
Kaşıkçı’nın başkonsoloslukta öldürülüp cesedinin ortadan kaldırılması olayı, geçen sene Türikye ve dünya gündeminde en çok konuşulan olayların başında yer aldı.
Türkiye’deki isimli ünitelerce yürütülen titiz soruşturma sonucu Suudi Arabistanlı yetkililerin itiraf etmek zorunda kaldıkları Kaşıkçı cinayetinde, cesedine ne olduğu hala gizemini koruyan bir soru.
BM RAPORU: “ZORLA YOK ETME HATASINI TEŞKİL EDİYOR”
Geçen bir yıllık süreçte Kaşıkçı’nın ne vakit, nerede ve nasıl öldürüldüğüyle ilgili birçok bilgi tespit edilmesine karşın, cesedinin nerede olduğu, ne olduğuna ait şu ana kadar rastgele bir resmi açıklama yapılmadı.
Birleşmiş Milletler (BM) Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard’ın, cinayete ait hazırladığı raporda, Kaşıkçı’nın öldürülme şartlarının, Suudi Arabistan tarafından onaylanan “İşkenceye Karşı Sözleşme” kararları uyarınca azap hareketi oluşturduğuna dikkat çekildi. Cesede hala ulaşılamamış olmasının da “zorla yok etme” hatasını teşkil ettiği lisana getirildi.
Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca olayın başından itibaren aktif bir soruşturma yürütüldü. Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu çalışanlarının savcılıkta sözleri alındı. Suudi Arabistan Başsavcısı Suud Ma’cib, 29 Ekim’de İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan’la Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde 1 saat 15 dakika görüştü.
Türkiye ile Suudi Arabistan ortasında kurulan ortak çalışma kümesinde bulunan Türk ve Suudi grup, başkonsoloslukta ve konsolosluk konutu ile konut bahçesinde incelemeler yaptı. Türk yetkililerinin başkonsolosluk konutundaki kuyuda arama yapmasına müsaade verilmedi. Başkonsolosluğun bulunduğu sokakta, robot kameralarla kanalizasyonda inceleme gerçekleştirildi.
“BOĞULDU, CESEDİ KESİMLERE AYRILDI”
Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın, ülkesinin İstanbul Başkonsolosluğunda Suudi Arabistan’dan özel olarak gelen güvenlikçi, istihbaratçı ve isimli tıp uzmanının da ortalarında olduğu 15 kişilik infaz timince katledilmesi ve ardından cesedinin ortadan kaldırılmasıyla ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma açtı.
Başsavcılığın soruşturmayla ilgili yapılan yazılı açıklamada, Kaşıkçı’nın öldürülmesine ait ayrıntılara yer verildi. “Kaşıkçı’nın boğularak öldürüldüğü, evvelce yapılan planlama doğrultusunda cesedinin parçalanarak yok edildiği” bilgisi paylaşıldı.
KAŞIKÇI’NIN KATLİNİ İTİRAF ETTİLER
Suudi Arabistan Başsavcı Sözcüsü Şelan eş-Şelan da başşehir Riyad’da 15 Kasım’da düzenlediği basın toplantısında, soruşturmanın sonuçlarını paylaştı. Sözcü Şelan eş-Şelan, zanlılardan birinin konsolosluktaki kameraları bozduğu, Kaşıkçı’nın cesedinin konsoloslukta parçalanarak dışarı çıkarıldığı, cesedi teslim alan mahallî işbirlikçinin robot fotoğrafına ulaşıldığı ve 21 şüpheliden 11’ine kabahat isnat edilerek dava evrakının mahkemeye gönderildiği açıklamasında bulundu.
Kaşıkçı’nın öldürülmesinin akabinde cesedinin konsolosluğun rezidansına taşınmasına ilişkin olduğu belirtilen anların yer aldığı manzaralar, 30 Aralık’ta kimi medya organlarınca yayınlandı.
Resmi makamlarca Türkiye ve dünya kamuoyuna, “Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğun’da boğularak öldürüldüğü ve cesedinin parçalandığı” bilgisinin paylaşılmasının akabinde, cesedin akıbetiyle ilgili bugüne kadar lisana getirilen argümanlar ve kestirimler dışında resmi bir açıklama yapılmadı.
ASİTLE Mİ ERİTTİLER
“MEDİNE’YE DEFNEDİLME VASİYETİ VARDI”
Mısırlı düşünür ve akademisyen Seyfeddin Abdulfettah, 20 Ekim 2018’de, Kaşıkçı olayına ait Suudi Arabistan’ın halini eleştirerek, “Suudi Arabistan, Kaşıkçı’nın öldürülüşünü tekraren niçin inkar etti? Adamın cesedi nerede? Kayboluşundan iki hafta sonraki bir vakte dek vefatına neden olan ‘Kavga hikayesi’ niçin gecikti?” sorularını yöneltti. Suriyeli gazeteci Musa Ömer ise Kaşıkçı’nın cesedinin nerede olduğunu sorarak, Medine’ye defnedilme vasiyetinin olduğunu hatırlattı.
Lübnanlı gazeteci Necla Ebu Mera ve Yemenli gazeteci Hamdi el-Bekkari de “Herkesin merak ettiği, ‘Cesedi nerede?’ sorusuna karşılık istiyoruz” sözlerini paylaştı. Arap ve dünya kamuoyu da “Ceset nerede?” sorusunu sık sık tekrarladı. Riyad idaresinden gelen itirafta, Kaşıkçı’nın cesedinin nerede olduğunun bilinmediği savları inandırıcılığını yitirdi. Ailesi ve sevenlerinin yanı sıra milletlerarası kamuoyu da 60 yaşında vahşice öldürülen Kaşıkçı’nın cansız vücudunun bulunarak defnedilmesini bekliyor.
“ONURLU FORMDA DEFNEDİLİMEK CEMAL’İN HAKKI”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 26 Ekim 2018’de, cinayetle ilgili, “Öldürüldüğü ayan beyan ortada da nerede, bu cesedi göstermeniz lazım.” diye konuştu.
Türk Arap Medya Derneği Lideri Turan Kışlakçı tıpkı günlerde yaptığı açıklamada, “Ne olursa olsun ailesi, babalarının bir mezarının olmasını istiyor. Dostları Cemal’in bir mezarının olmasını istiyor. O cenazeyi geri verin. Bizim Türk Arap Medya Derneği olarak talebimiz budur. Evet, itiraf ettiniz, biz dostları ve ailesi olarak Cemal’in cesedini istiyoruz.” dedi.
Suudi gazetecinin, meslektaşı ve aktivist dostları, Suudi Arabistan’ın Londra Büyükelçiliği önünde basın açıklaması yaparak, cenazesinin bulunmasını ve cinayetin sorumlularının cezalandırılmasını talep etti. Middle East Monitor Yöneticisi Davud Abdullah 30 Ekim’de, Suudi Arabistan yetkililerinin Kaşıkçı’nın cenazesinin nerede olduğunu açıklamalarını ve vermelerini isteyerek, “Onurlu biçimde defnedilmek Cemal’in hakkı.” tabirini kullandı.
ABD basınına konuşan Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, Cemal’in cesedinin nerede olduğunu hala bilmediklerini söyleyerek, “Bu hususta bir açıklama yok. Hala cenaze merasimi yapılmadı. Bu İslam’da kabul edilemez.” diye konuştu.
Uluslararası Af Örgütü Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölge Sorumlusu Muhammed Ebu Necile ise “Kaşıkçı’nın cesedinin yerini açıklayın” davetinde bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Robert Palladino, “ABD, Kaşıkçı’nın cesedinin yerinin tespit edilmesi ve en kısa müddette uygun bir defin süreci için ailesine teslim edilmesi gerektiğini söylüyor” açıklamasını yaptı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Kasım 2018’de Washington Post gazetesi için “Suudi Arabistan’ın, Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi hakkında hala cevaplaması gereken birçok soru var” başlıklı bir makale kaleme alarak, “Kaşıkçı’nın katlinin üzerinden bir ay geçti, kendisi, en azından İslami adaplara uygun halde defnedilmeyi hak etmektedir.” değerlendirmesini yaptı.
Kaşıkçı’nın oğulları Salah ve Abdullah Kaşıkçı, 5 Kasım 2018’de Amerikan CNN kanalına verdikleri demeçte, “Babamızın cesedi bize verilmeden, ailemiz yas tutamaz ve bu mevzuyu kapatamaz.” açıklamasında bulundu.
Cemal Kaşıkçı için 16 Kasım 2018’de, İstanbul Fatih Mescidi’nde gıyabi cenaze namazı kılındı. 26 Kasım’da Yalova’nın Termal ilçesine bağlı Samanlı köyündeki bir villada Kaşıkçı cinayetine ait polislerce arama yapıldı.
KONUTTAKİ SU KUYULARI VE TANDIR KUŞKU UYANDIRDI
Kaşıkçı’nın cesedinin akıbetiyle ilgili bugüne kadar resmiyete en yakın açıklamayı yapan İstanbul Emniyet Müdürlüğü, geçtiğimiz şubat ayında yayımladığı 2008 yılı faaliyet raporunda, ortaya çıkan bulgulara nazaran, Kaşıkçı’nın cesedine ne olduğuna yönelik sorulara karşılık bulmaya çalıştı.
Raporda, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu konutunda 2 su kuyusu, bir de doğalgaz ve odunla ateşlenebilen tandır bulunduğu belirtildi. İkili ateşle ısı kıymeti bin dereceye kadar yükseltilebilen tandırın bu düzeyde yakılması halinde bir kişinin cesedindeki DNA’dan tek bir zerre bile kalmayacağı vurgulandı.
Cinayet günü başkonsolosluğa giriş yapan 15 kişilik infaz grubunun içinde, yüksek lisans tezini “Kemikten elde edilen DNA analizi” üzerine yapan Suudi İçişleri Bakanlığı İsimli Tıp Uzmanı 47 yaşındaki Tabip Yarbay Salah Mohammed A. Tubaigy’in bulunduğuna da dikkat çekilen raporda, bu kişinin çürüyen ve yakılan kemikler üzerinde DNA olup olmadığını bilebilecek uzmanlığa sahip olduğu aktarıldı.
Raporda, bölgede yapılan araştırmalara nazaran, infaz timinin Kaşıkçı’yı öldürdükten sonra konuta ünlü bir restorandan 32 porsiyon pişmemiş et sipariş ettiği de belirtilirken, “İster istemez akıllara birçok soru daha takılıyor. Tandırda et pişirmek evvelden yapılan planların bir kesimi mıydı? Elbette bu sorular aydınlatılacak. Araştırmalar şimdi sonuçlanmış değil.” sözlerine yer verildi.
CESEDİN FIRINDA YAKILDIĞI VE ÖZEL SIVIYLA ERİTİLDİĞİ İDDİALARI
Dünya ve Türkiye’deki medya kuruluşlarında bugüne kadar yayımlanan kimi haberlerde, Kaşıkçı’nın cesediyle ilgili, öldürüldükten sonra beden kısımlarının içinde bulunduğu bedellendirilen torbaların, Suudi Başkonsolosunun ikamet ettiği meskene nakledildiği, bu meskenin bahçesinde bulunan büyük bir fırında yakıldığı, konsolosun meskeninde hidroflorik asit ve özel kimyasal kalıntıların bulunduğu, bulguların Kaşıkçı’nın bedeninin büsbütün yok edildiğini gösterdiği lisana getiriliyor.
Cesedin akıbetiyle ilgili birtakım haberlerde, başkonsolosluk konutunun kanalizasyonundan alınan numuneler üzerinde yapılan isimli tıp incelemesinde,Kaşıkçı’nın cesedinin özel kimyasallarla sıvıya yakın pelte haline getirilip, kanalizasyona döküldüğü ve büsbütün yok edildiği üzerinde durulduğu aktarıldı.
Bazı haberlerde de Suudi mevt timinin, Cemal Kaşıkçı’yı boğarak öldürdükten sonra kınının pıhtılaşması için bedenine ilaç enjekte ettiği, bu tekniğin sebebinin konsoloslukta muhtemel bir arama sonrası etrafta kan izi yahut kanıt bırakmamak olduğu ileri sürüldü. İlaç enjekte edilen Kaşıkçı’nın cesedinin kısa bir mühlet sonra parçalandığı, Suudların cesedi kimyasal unsurlar kullanarak yok ettikleri sav edildi.