Çocuklardaki su korkusu tatil yapmak, eğlenmek ve hoş vakit geçirmek isteyen ebeveynler için yaz aylarının epey güç geçmesine sebep olabiliyor. Hatta çocukluk çağında yaşanan endişeler sağlıklı bir formda atlatılmaz ise fobiye dahi dönüşebiliyor.
Korkunun öğrenilebilen bir kavram olduğunu, bu sebeple çocukların kaygıyı doğuştan değil sonradan öğrendiklerini belirten Central Hospital’dan Uzman Psikolog Aycan Bulut, çocuğun suyla ilgili dehşetinin farklı nedenleri olabildiğini aktardı.
Çocukların yabancı oldukları ve birinci kez karşılaştıkları her duruma karşı korkarak ya da çekinerek reaksiyon verdiklarini söz eden Bulut, çocuklardaki su kaygısının giderilmesi için yapılması gerekenler hakkında şunları söyledi:
“Çocuğun suyla ilgili duyduğu dehşetin farklı nedenleri olabilir. Bilhassa anne-babanın yanlış tavır ve davranışları bu duruma taban hazırlayabilir. Çocuğu banyo yapmak için zorlamak, alıştırmadan havuz yahut denize sokmak üzere durumlar çocukta su korkusuna sebep olabilir. Anne yahut babada suya karşı bir kaygı var ise çocuk da onları kendine rol model alarak suya karşı endişe geliştirebilir. Ayrıyeten çocuğun bulunduğu toplumsal etraf, ruhsal ve fizyolojik etkenler de tetikleyici olabilir.
“KORKU KAVRAMI HER ÇOCUKTA FARKLILIK GÖSTERİR”
Bazı çocuklar sudan korkmayıp banyo yapıyor, deniz ya da havuza girebiliyorken kimileri ise sudan hoşlanmıyor ve her türlü temastan kaçınarak ağlamaya başlayabiliyor. Çocuklar her yeni tecrübede olduğu üzere havuz yahut deniz ile tanıştıklarında da öncelikle etrafındaki şahısların davranışlarını müşahedeler ve taklit ederler. Bir çocuk için birinci sefer gördüğü büyük bir su birikintisi epeyce merak uyandıran ve birebir vakitte da tasa duymalarına yol açan bir durumdur. Lakin bu noktada ebeveynlerin çocuğa karşı çok dikkatli ve temkinli davranmaları gerekir. Şayet anne-baba çocuğuna huzursuz edici davranışlar stantlar, olumsuz tarafta fizikî ya da sözel geri bildirimlerde bulunursa çocuğu olduğundan daha fazla paniğe sürükleyebilir.
“OYUNCAKLAR ÇOCUĞA SUYU SEVDİREBİLİR”
Çocuğun suyla olan temasından keyif alması, korkmadan banyo yapması, deniz yahut havuza girebilmesi için oyuncaklardan faydalanılabilir. Renkli, suyun içinde hareket eden ya da ses çıkartan oyuncaklar çocuğun dikkatinin dağılmasına yardımcı olabilir. Bu sayede çocuk hem suya alışır hem de eğlenerek vakit geçirebilir.
“ÇOCUĞA KARŞI SABIRLI OLUNMALI”
Çocuğun suya alışma sürecinde aile çok müdahaleci olmamalıdır. Tersine çocuğun anne-babasını yönlendirmesine müsaade verilmelidir. Çocuğun korktuğu şeye yavaş yavaş alıştırılması sağlanmalıdır. Sudan korkan bir çocuğun suya alışması vakit alabilir. Bu sebeple çocuk suyla tanıştırılırken sabırlı olunmalıdır. Asla telaşlı davranılmamalı, çocuğun istemediği bir hareket ona zorla yaptırılmamalıdır. Aksi takdirde çocuğun suya alışma süreci epeyce uzayabilir. Unutulmamalıdır ki her çocuğun verdiği yansılar farklıdır. Çocuk asla suya girmesi için zorlanmamalıdır. Şayet çocuk suyun içindeyken ağlamaya başladıysa da suyun içinde kalması için baskı yapılmamalıdır. Panik ve kaygı içinde olan çocuk anne ya da babasından bu türlü bir zorlayıcı reaksiyon görürse ebeveynlerine olan inanç duygusu da zedelenebilir.
“SUYA EVVEL ANNE BABANIN GİRMESİ TEŞVİK EDİCİ OLABİLİR”
Çocuğun denize girmeden evvel kumda oynamasına ve vakit geçirmesine müsaade edilmelidir. Bu sayede çocuk kendini inançta ve hazır hissedebilir. Denize girileceği vakit ise birinci evvel anne ya da baba suya girmelidir. Çocuk bu esnada anne-babasının yansılarını izliyor olacağından sözel olarak değil davranışlarla çocuğa rol model olunmalıdır. Suyun içinde ani hareketler yapmak, etrafa su sıçratmak, zıplamak üzere aksiyonlar çocuğu huzursuz edebileceğinden çoka kaçılmamalıdır.
Havuza girilecek ise de çocuğun birinci evvel havuzu ve içindeki insanları izlemesi sağlanmalıdır. Suda oynayan ve eğlenen bireyler seyrettirildikten sonra çocuk havuza yaklaştırılmalıdır. Çocuk evvel havuzun kenarlarında oynatılmalı ve havuza alışması sağlanmalıdır. Bu sürecin kolay gerçekleşebilmesi için özel çocuk havuzları da tercih edilebilir.
“ATLATILAMAYAN KAYGILAR İLERİDE FOBİYE DÖNÜŞEBİLİR”
Ailelerin yaptığı en büyük yanlışlardan biri de çocuklarını öteki çocuklarla kıyaslamalarıdır. “Senden küçük çocuklar bile denize giriyor”, “Eğer korkarsan sana herkes güler” formundaki kelamlar çocuğun yaşadığı kaygının artmasına sebep olabilir. Çocuğun yaşadığı dehşete anlayış göstermek yerine daima sözel ya da fizikî müdahalede bulunmak çocuğun kendine olan özgüvenini yitirmesine yol açabilir. İlerleyen devirler de ise çocukta uyumsuzluk, panik hali, tasa, tek başına rastgele bir aksiyonu başaramayacağı duygusu, öfke, heyecan üzere his durumları görülebilir. Çocukluk çağında yaşanan dehşetler sağlıklı bir biçimde atlatılmaz ise fobiye dönüşebilir. Çocukların endişeleriyle baş edebilmenin en hakikat yolu çocuğa onu anladığınızı hissettirmektir. Şayet çocuk, kaygılarının ailesi tarafından anlaşılmadığını düşünürse endişeleriyle uğraş edemez.
ÇOCUĞU DENİZDEN KORKAN ANNE VE BABALAR DİKKAT!
Su korkusu olan çocuklar deniz ve havuzdan da korkabilir. Tabi bu durum yaz aylarında ailesiyle birlikte tatil yapmak, eğlenmek ve hoş vakit geçirmek isteyen ebeveynler için hayli sıkıntı geçebilir. Bu sebeple çocukta oluşan su korkusunu atlatabilmek ve çocuğu suya alıştırabilmek için anne-babaların mutlak gayret göstermesi gerekir. Zorlayıcı davranışlar ve baskıdan katiyen uzak durulmalıdır. Çocuğun suyu sevmesi için uygun kurallar ayarlanmalıdır. Çocuğun plajda ya da havuz kenarında oyun oynaması, yaşıtlarıyla vakit geçirmesi ve suya giren insanları gözlemlemesi için yardımcı olunmalıdır. Tüm bu tedbirlere karşın çocuğun su korkusu devam ediyorsa bir uzmandan yardım alınabilir.”