Kültür ve Turizm Bakanlığı ‘Sinema Sinemalarının Kıymetlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına Ait Adap ve Temeller Hakkında Yönetmelik’ Resmî Gazete’de yayımlandı. Yönetmeliğe nazaran sinemalarda halk günü haftada ikiye çıkarılıyor. Yeniden birebir yönetmelikle çocukların korunması hedefiyle yapılan yaş sınıflandırması, memleketler arası uygulama kriterleri ve uzman görüşleri çerçevesinde tekrar düzenlendi. Düzenlemeyle reklam müddetleri de 10 dakikayla sonlandırıldı. Ayrıyeten sinemalar öncesinde en az üç dakika ve en fazla beş dakika fragman gösterimi zarurî hale getirildi.
Yeni yönetmeliğin sinema salonları, dijital platformlar ve üretimciler için nasıl değişiklikler getirdiğini pahalandıran İstanbul Kent Üniversitesi’nden Dr. Can Pehlivanoğlu, “Yönetmeliğin getirdiği en değerli değişiklik, sinema salonlarında birinci defa gösterilecek sinemaların gösterime girdiği tarihten itibaren beş ay geçmeden fiyatlı yayın yapan platformlarda ticari gayeyle yayınlanamayacak olmasıdır. Eş vakitli gösterime son veren bu kural, birinci bakışta izleyiciler lehine gözükse de üretimciler, sinema salonları, dağıtım şirketleri ve nihayetinde dijital platformların kontrat özgürlüğünü etkileyen bir düzenleme olarak dikkat çekicidir” dedi.
“SALON VE DAĞITIM ŞİRKETLERİNİN DURUŞU ÖNEMLİ”
Sinema bölümünde sıklıkla finansman sorunu yaşandığını söyleyen Dr. Can Pehlivanoğlu, “Yapımcılar sinema sinemalarının bütçesini oluştururken ilgili hakların devralınması basamağında oyuncular ve öbür hak sahipleriyle bölgesel bazda, gişe bazında ya da platform bazında ödeme yapmak üzere anlaşabiliyorlar. Art planda ise bu ödemelerini sponsorlar kadar sinema salonları, dağıtım şirketleri ve dijital platform şirketleri ile yaptıkları mutabakatlarla finanse ediyor. Hasebiyle, eş vakitli yayınlamaya karşı bir mühlet sonu konulması, oyuncular ve öbür hak sahiplerinin fiyatlarının vadesi ve meblağını olumsuz istikamette etkileyebilecektir. Bu noktada sinema salonları ve dağıtım şirketlerinin ticari duruşu, oyuncu ve hak sahiplerinin muhtemel mağduriyetlerinin önüne geçilmesi konusunda ehemmiyet taşıyor” sözlerini kullandı.
“İZLEYİCİLERE YARARINI PAHALANDIRMAK İÇİN ŞİMDİ ERKEN”
Söz konusu düzenlemeyi izleyiciler açısından yorumlayan Pehlivanoğlu, “Bu düzenlemeyle izleyicilerin eş vakitli gösterim sebebiyle mağduriyete uğramalarının önüne geçilmiş durumda. Lakin izleyiciler açısından tesirlerini kıymetlendirmek için şimdi erken. Mukavele özgürlüğüne bu üzere müdahalelerin piyasada izleyici lehine de aleyhine de sonuç doğurması mümkün. Örneğin finansman sürecinin olumsuz etkilenmesi halinde bu durum izleyicilere fiyatlarda artış ve sinema kalitesinde düşüş olarak dönebilir. Öte yandan, olumlu olarak, dijital platformların dönemsel olarak üyelik fiyatlarının düşmesine ve bilhassa küçük ölçekli sinema salonlarının kalkınmasına dayanak olabilir. Yeniden örneğin üretimciler beş ay beklemek yerine direkt dijital platformlara başvurmayı tercih ederse bu halde sinema salonları ziyan görebilir. Piyasanın nasıl karşılık vereceğini göreceğiz” formunda konuştu.