İskoçya’nın başşehri Edinburgh’da basın toplantısı düzenleyen Nicola Sturgeon geçen hafta yapılan erken genel seçimde liderliğini yaptığı İskoç Ulusal Partisi’nin (SNP) bölgedeki 59 milletvekilliğinden 48’ini aldığı hatırlatarak, bunun, halkın kendilerine yeni bir bağımsızlık referandumu yapmak için “yetki verme” manasına geldiğini söyledi.
Bugün Boris Johnson başbakanlığındaki merkezi hükümete ikinci bir bağımsızlık referandumunun niye gerekli olduğunu açıklayan kapsamlı bir doküman göndereceklerini anlatan Sturgeon, referandum için akıllarındaki tarihin de 2020 yılının ikinci yarısı olduğunu kaydetti.
Sturgeon, Johnson’ın referanduma “hayır” diyeceğini bildiklerini fakat bunun “tartışmanın sonu” olmayacağını lisana getirdi.
“İskoçya’nın anayasal geleceğine ait kararın burada yaşayan beşerler tarafından verilmesi temel bir demokratik unsurdur.” tabirini kullanan Sturgeon, “İskoç hükümeti, yeni bir bağımsızlık referandumu yapma konusunda halka seçim hakkı vermek için açık bir demokratik yetkiye sahiptir, merkezi hükümetin ise demokratik vazifesi bunu tanımaktır” diye konuştu.
Öte yandan İskoç bölgesel parlamentosunun bugün yeni bir referandum için yolu açan bir çerçeve yasa tasarısını oylaması bekleniyor. Tasarıya SNP ve İskoç Yeşiller Partisi takviye verirken, Muhafazakarlar, Emekçi Partisi ve Liberal Demokratlar karşı çıkıyor.
İskoçya’nın yeni referanduma gidebilmesi için Londra’daki merkezi hükümetin müsaadesi gerekiyor.
BAĞIMSIZLIK REFERANDUMU VAADİ
Seçimde İskoçya’daki oyların yüzde 45’ini alarak Londra’daki merkezi parlamentodaki milletvekili sayısını 35’ten 48’e çıkaran İskoç Ulusal Partisi (SNP), İskoçya’da yeni bağımsızlık referandumu teşebbüsüne sürat vereceğini duyurmuştu.
İskoçya’da 2014’te yapılan bağımsızlık referandumunda seçmenin yüzde 55’i İngiltere ile birlikten yana oy kullanmıştı fakat İngiliz hükümeti referandum kampanyasında, İskoçya’nın bağımsızlığı seçmesi halinde AB üyeliğini de kaybedeceği tehdidini öne çıkarmıştı.
Son ana kadar önde giden bağımsızlık yanlısı kampanya, AB üyeliğini kaybetme tehdidinin tesiriyle güç kaybetmişti.
Ancak 2016’daki referandumda İskoçya’daki seçmenin yüzde 62’sinin AB üyeliğinin devamı için oy vermesinin akabinde yeni bir bağımsızlık referandumu için talepler yükselmeye başlamıştı.
Johnson liderliğindeki Muhafazakar Parti, perşembe günü yapılan erken genel seçimde yüzde 43,6 oy alarak 365 milletvekili çıkarmış ve tek başına hükümet kurmuştu.
İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dan oluşan Birleşik Krallık genelinde, AB referandumunda yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı alınmıştı. Eski Başbakan Theresa May liderliğindeki azınlık hükümeti AB ile varılan Brexit muahedesini parlamentodan geçirmeyi başaramamıştı. 29 Mart’ta gerçekleşmesi gereken Brexit evvel 31 Ekim’e, akabinde da 31 Ocak 2020’ye ertelenmişti.
İngiltere’nin 31 Ocak’ta mevcut Brexit mutabakatıyla AB’den ayrılması halinde 31 Aralık 2020’ye kadar ülkenin AB kurallarına tabi kalacağı bir geçiş devri başlayacak.