İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî, tüm komşulara dostluk elini uzattıklarını ve onların bölgedeki kusurlarını da unutmaya hazır olduklarını belirterek, “ABD ve İsrail, aramızdaki çatlak ve ihtilaflardan istifade etmek istiyor.” dedi.
Ruhani, İran-Irak savaşının 39’uncu yıl dönümü ile eş vakitli olarak başşehir Tahran’daki Humeyni türbesinde düzenlenen askeri geçit merasiminde konuştu.
“ABD VE İSRAİL, İHTİLAFLARDAN İSTİFADE ETMEK İSTİYOR”
İran’ın bölgenin barışından yana olduğunu yineleyen Manevî, “Tüm komşulara dostluk ve arkadaşlık elini uzatıyoruz. Onların bölgedeki yanlışlarını da unutmaya hazırız. ABD ve İsrail, aramızdaki çatlak ve ihtilaflardan istifade etmek istiyor.” tabirlerini kullandı.
Ruhani, bu sene BM görüşmelerine, ümit koalisyonu, bölge için barış ve Hürmüz barış inisiyatifi sloganlarıyla katılacağını belirtti.
İran’ın Basra Körfezi’nin güvenliğini bölge ülkelerinin yardımıyla temin etmeye hazır olduğunu kaydeden Manevî, bu taraftaki planlarını New York’tan dünyaya ileteceklerini aktardı.
Manevî, yabancı güçlerin varlığının bölge, su yolları, gemicilik faaliyetleri, güç ve petrol güvenliği için tehlikeli olabileceğini vurguladı.
Suudi Arabistan petrol şirketi Aramco’ya yönelik hücuma işaret eden Manevî, şunları söyledi:
“Bölge ülkeleriyle uyum kurmak istiyoruz. Bölgedeki olayları İran’la irtibatlandırmak isteyenlerin palavrası ortaya çıkmıştır. Şayet bunlar sahiden bölgenin güvenliğinden yana iseler uçakları, bombaları ve tehlikeli silahları göndermesinler. Gerçek söylüyorlarsa bölgeyi silahlanma yarışına çevirmesinler ve bölgeden uzak dursunlar. Zira varlıkları bölge için ebediyen bela getirmiştir.”
Ruhani, ABD’nin İran silahlı kuvvetlerine karşı karar almaya cüret edemediğini ileri sürerek, “ABD, İran’a karşı askeri savaş yerine ekonomik savaş başlattı. Oburlarının sonlarına saldıran taraf değiliz ve kimsenin de sonlarımızı ihlal etmesine müsaade vermeyiz.” sözlerini kullandı.
İran-Irak savaşının üzerinden 39 yıl geçtiğini hatırlatan Manevî, İran düşmanlarının ihtilalin birinci gününden itibaren doğunun ideolojisi, Batı’nın silahları, Arap ülkelerinin parası ve ABD’nin yeşil ışık yakmasıyla akına geçtiğini savunarak, “Savaşta bize büyük ziyanlar dokundu lakin büyük pahalar de armağan etti. Savaş bize bir hazine bahşetti.” dedi.
IRAK-İRAN SAVAŞI
Irak-İran savaşı, 22 Eylül 1980 ile 20 Ağustos 1988 yılları ortasında 8 sene sürdü.
İki ülke ortasında geçmişe dayanan hudut ihtilafları ve su yolu denetimleri nedeniyle yaşanan gerginlikler, İran Şahı Muhammed İstek Pehlevi devrinde 1975’teki Cezayir Mutabakatı’yla bir nebze yatışmıştı. Lakin Cezayir Mutabakatı’nın üzerinden 5 sene geçmeden İran’da Ayetullah Ruhullah Humeyni liderliğinde 1979 yılında gerçekleşen ihtilal, iki ülke ortasındaki tüm diplomatik ilgilerin gerginleşmesine yol açtı.
Irak Devlet Lideri Saddam Hüseyin, İran’ın ihtilalini Irak’a da ihraç edeceği argümanıyla geçmişten ve bir türlü çözülemeyen Şattülarap su yolundaki hakkını münasebet göstererek savaş ilan etti.
İki ülke de karşılıklı olarak başşehirler Tahran ve Bağdat’ı bombaladı. Büyük sivil ve askeri kayıplarla ağır maddi ziyanlara yol açan savaş, iki tarafın da kabul ettiği Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 598 no’lu kararıyla 20 Ağustos 1988’de sona erdi.