Son periyotta yapılan tıbbi çalışmalar kalp ve damar hastalıklarının hava kirliliği, bilhassa de ince partikül (PM2.5) kirliliği ile bağlı olduğunu ortaya koyarken, Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran PM2.5 ortalamasının 25 mikrogram/metreküpü geçmemesi gerekiyor. Öteki bir kirlilik ölçüsü PM 10 ortalamasının ise sağlıklı bir hayat için 50 mikrogram/metreküpü aşmaması gerekiyor.
Ancak Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’nun evvelki gün paylaştığı ölçümlere nazaran metro ve Marmaray istasyonlarında bu bedeller ziyadesiyle aşılıyor. Pazar günü Üsküdar’daki konutunda el aygıtıyla ölçüm yapan Kadıoğlu, PM 2,5 oranının 23 olduğunu saptadı.
Ardından Üsküdar’daki Marmaray İstasyonu’na giden Kadıoğlu, istasyon girişinde tekrar ölçüm yaptı. Aygıt burada, PM 2.5 oranının 25 mikrogram/metreküp, PM 10 oranının ise 34 mikrogram/metreküp olduğunu belirtti. Bu pahalar DSÖ’nün düzeylerinin altında kalırken, istasyona inildiğinde ise kirlilik oranı 3’e katlandı. İstasyonda, PM 2.5 oranını; 87 mikrogram/ metreküp, PM 10 oranını ise 124 mikrogram/metreküp olarak ölçen Prof. Dr. Kadıoğlu, vagon içinde de PM 2,5 düzeyinin 49 mikrogram olduğunu saptadı.
Milliyet gazetesinden Cihat Aslan’a yaptığı testleri kıymetlendiren Kadıoğlu, “Bütün dünyada metrolarda özel bir hava kirliliği var. Etkilendiğim için bu testi yapmak istedim. Metro ile giderken farkettim ki daha fazla öksürüyorum. Merak ettim ölçtüm. Yaptığım ölçüm anlık bir ölçüm. Partikül husus 2.5 düzeyi istasyona yaklaştığım vakit artıyor. Nedeni yetersiz havalandırma olabilir. Dünyadaki ülkeler neler yapıyor, nasıl uğraş ediyor bunun uzmanlara sorulması lazım. Havalandırma, paklık, frenleme sistemi üzere tahliller olabilir. Toza karşı hassasiyeti olanların maske ile girmesinde yarar var” dedi.
Türk Toraks Derneği Lideri Prof. Dr. Hasan Yıldırım da istasyonlardaki ölçüme dair şunları söyledi:
“Metro istasyonlarında sürtünmeyle oluşan bir partikül kirliliği olabiliyor. Bunun için havalandırmanın güzel olması ve kirlilik kaynaklarının olabildiğince düşürülmesi gerekiyor. Genel olarak partikül kirliliğinin insan sıhhatine bilhassa kalp-akciğer sıhhatine çok olumsuz tesirleri olduğu biliniyor. PM 2.5, akciğerin en uç noktasına kadar gidip oradan da kan dolanımına karışarak tüm vücutu etkileyebilecek bir çap. Hiçbir hastalığı olmayan bireyde hava kirliliği ağır olarak alındığı vakit astım, KOAH ve kalp hastalıklarının oluşma riski var. Yetkililerin tedbir alması gerekiyor. Alınan sonuç doğruysa bu alarm verici bir durum. Kaynaklar neler, partiküller nerelerden geliyor diye bakılması gerek.”
“ÇALIŞANLAR MASKE TAKMALI”
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros da, Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran bütün kentlerin havasının kirli olduğuna dikkat çekti. Toros, “Metro istasyonunda tren hareket ettikçe toz havaya karışır. İstasyon bekleme noktalarında birikmeler oluşabilir. İçerideki tren yolu boyunca iç kabinlerde toz var ve rüzgarla taşınıyor. Yolcuların beklediği yerlerde birikiyor manası çıkabilir. Üst teneffüs rahatsızlığı olanlar için tehlikeli bir durum. PM 2.5’in en kıymetli özelliği çok küçük olması sebebiyle bizim teneffüs sistemlerimize rahatlıkla girebilmesi. Hasebiyle nefes çekince ciğerlerden sirkülasyon sistemi ve beyne kadar gidebiliyor. Önemli tehlikelerle karşı karşıya kalınabilir. Yolcuların fazla beklememesi avantaj. Ancak oradaki güvenlik vazifelilerinin maske takmalarında yarar var. İstanbul’da önümüzdeki periyotlarda 20-30’lu pahaların altına düşürmeliyiz” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin de, Prof. Kadıoğlu’nun paylaşımının akabinde metrolarda hava kalitesine ait çalışma başlattığı öğrenildi.