Uluslararası alandaki en uzun ömürlü askeri ittifak olan NATO’nun 70’inci yılında varlığı ve kıymeti birtakım çevrecelerce sorgulanırken, ittifak uzayı yeni harekat alanı ilan ederek değerli bir karara imza attı.
Brüksel’de bir ortaya gelen NATO dışişleri bakanları, uzayın, hava, kara, deniz ve siberin yanı sıra yeni harekat alanı olmasına karar verdi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bu adımın, “İttifakın her alanda savunma ve caydırıcılığını güçlendirme konusunda kararlı olduğuna ait açık bir bildiri verdiğini” vurguladı.
İLK AMAÇ MÜŞTEREK ÇALIŞMA KABİLİYETİNİ GELİŞTİRMEK
NATO’nun birinci uzay atılımı, milletlerarası alanda Rusya, Çin ve Hindistan üzere ülkelerin uzayda uydu sistemlerini geliştirmeye başladığı bir periyotta geldi.
Karara ait bilgileri paylaşan Genel Sekreter Stoltenberg, bu atağın, uzay alanında teknolojik ilerlemeler önemli ivme kazanırken NATO’nun geri kalmaması için gerekli olduğunu, ittifakın yeni sınamalar karşısında uyarlanma ve çağdaşlaşma sürecini devam ettirme konusundaki kararlılığını ortaya koyduğunu söz etti.
Stoltenberg, uzayın barışçıl hedeflerin yanı sıra saldırganlık için de kullanılabileceğine dikkati çekti.
Günlük hayatın yanı sıra askeri alanı da etkilemeye başlayan uzay faaliyetlerinin makûs gayeyle kullanıldığında seyrüsefer, bankacılık ve hava seyahatlerini dahi felç edebileceğini kaydeden Stoltenberg, uzayın tıpkı vakitte ittifakın caydırıcılık ve savunması için de kilit ehemmiyete sahip olduğunun altını çizdi.
Stoltenberg, NATO’nun birinci etapta kendi uzay gücünü geliştirme gayesi gütmediğini, bu kararın müttefikler ortasında müşterek çalışma kabiliyetlerini geliştirmeyi hedeflediğini vurguladı.
NATO UYDU ALMAYACAK
1970’den 2000’e kadar uydu sistemelerine sahip olan ve yatırım yapan NATO, yeni kararla tekrar uydu satın almayı planlamıyor.
29 üyeli NATO’nun yaklaşık 12 üyesinin uydusu bulunuyor. Halihazırda uzayda bulunan 2 bin etkin uydunun yarısına NATO müttefiklerinin sahip olduğu kestirim ediliyor.
NATO, 2020-2034 periyodu için müttefikler ortasında uydu kullanımını aktifleştirmek ve kolaylaştırmak ismine 1 milyar avroluk yatırım yapmayı öngörüyor.
Yeni kararın büsbütün ittifakın “ruhuna uygun biçimde savunma odaklı” olduğuna vurgu yapan NATO, birebir vakitte uzayı “silahlandırmayacağının” da altını çiziyor.
Uzayın yeni harekat alanı haline getirilmesiyle ittifak, halihazırda müttefiklerin sahip olduğu uzay kabiliyetlerini daha düzgün kullanmayı ve misyon ve operasyonlar için gerekli yardımı elde etmeyi hedefliyor.
5’İNCİ UNSUR TARTIŞMASI
NATO’nun tüm müttefiklere kolektif savunma taahhüt eden 5’inci unsuru ittifakın öbür harekat alanları olan hava, kara, deniz ve siber için geçerli tutuluyor.
İttifakın yeni atağının akabinde, kolektif savunma taahhüdünün uzay için de geçerli olup olmayacağı tartışılıyor.
Bu bahiste net bir açıklama yapmayan NATO, yeni kararın savunma odaklı alındığına dikkati çekerek, 5’inci hususun geçerliliğinin tartışılması için şimdi erken olduğunu söylüyor.