İki göçmenle komşu olmak zorunda kalan emekli bir komutanın öyküsünü anlatan Omar ve Biz, dünya prömiyerini yaptığı Varşova Sinema Festivali‘nden mükafatla döndü.
İlk defa izleyiciyle buluştuğu şenlikte, “filminin sanatsal kalitesinin yanı sıra aktüel konusunu manevi ve insani istikametlere dikkat çekerek işleyiş biçimi” sebebiyle Ekümenik Heyet En Âlâ Sinema Ödülü‘ne layık görülen sinema, Türkiye prömiyerini 56. Antalya Altın Portakal Sinema Festivali‘nde yapacak.
Filmin üretimci, direktör ve senaristi Mehmet Bahadır Er, sinemanın Kültür ve Turizm Bakanlığı dayanağıyla TRT iştirakinde tamamlandığını söyledi.
Çekimlerin Çanakkale’nin Ayvacık ilçesinde yer alan Behramkale Köyü’ndeki Assos’ta gerçekleştirildiğini aktaran Er, açılış sekansının da Asos Antik Kenti içinde yapıldığına dikkati çekerek, “Medeniyet tasavvuru manasında çok enteresan bir başlangıç sahnesi var sinemanın. Zira bundan 3 bin yıl evvel yapılmış ve yıkılmış, o vakitler için muasır olarak görülen bir medeniyetin yıkıntısı içinde göçmenlerle başlıyor” tabirlerini kullandı.
Çekim yerinin sembolik bir mana taşıdığını kaydeden Er, “Filmin tamamı Assos civarında, kaçakların geçiş yaptığı güzergah üzerinde yapıldı. Bu bölgede yaklaşık 1 milyon insanın karşı tarafa geçtiği iddia ediliyor” diye konuştu.
“ÜLKELER DEĞİŞEBİLİYOR FAKAT İNSANLIK DEĞİŞMİYOR”
Senarist Er, sinemanın konusuna ait şu bilgileri verdi:
“Filmimizin ana karakteri İsmet, bir subay. Ege tarafında bir kasabaya yerleşiyor ve bir site içerisinde yaşamaya başlıyor. Komşusunun hayatını iki göçmen kurtarıyor ve o göçmenleri komşusu meskeninde konuk etmeye başlıyor. Bu istenmeyen komşuluk bağlantısı bir müddet sonra kendini ve karşısındakini tanıma sürecine girerek hislerin yumuşaması ve önyargıların kırılması kıssası olarak devam ediyor.”
Filmin verdiği bildiriye işaret eden Er, “Bulunduğumuz kaideler, karşılaştığımız beşerler, onların şartları yahut ülkeler değişebiliyor ancak insanlık değişmiyor. Biz gelip geçen göç dalgası, politik süreç her nasıl olursa olsun insanlığımızı koruma etmekten sorumluyuz. Sinemanın anlattığı en temel nokta bu” değerlendirmesinde bulundu.
Mehmet Bahadır Er, 56. Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nde gerçekleşecek Türkiye prömiyerinin akabinde kasım ayı sonuna kadar 10’a yakın şenliğe katılacağını belirterek, “Bunlar daima saygın, hoş şenlikler. Türkiye’de TRT paydaşlığıyla gerçekleşti sinema. Vizyon sürecini tamamladıktan sonra TRT kanalında izleyicilerle buluşacak” dedi.
Yapımın seyircide âlâ bir karşılık bulacağını umduğunu lisana getiren üretimci, zira hem toplumsal temas hem de sanatsal derinlik olarak yanlışsız bir sinema olduğunu kelamlarına ekledi.
“BU SİNEMASI ONLARLA BİRLİKTE YAPALIM İSTEDİK”
Yönetmen Maryna Gorbach Er ise 13 yıldır Türkiye’de yaşadığını lisana getirerek, “Omar ve Biz”in eşi Mehmet Bahadır Er ile yaptıkları üçüncü sinema olduğunu söyledi.
Başlangıçta sinemanın direktörlüğünü üstlenmeyi düşünmediğini lakin kendisini projenin içinde bulduğunu aktaran Gorbach Er, “Dünyada çok sayıda mülteci var. Çok da sinema yapıldı. Çok sıcak bir mevzu. Biz de ne yapabiliriz diye düşündük. Zira haberleri izliyorsun, toplumsal medyaya bakıyorsun ve kendini çaresiz hissediyorsun” halinde görüşlerini lisana getirdi.
Gorbach Er, savaştan kaçan oyuncuların da sinemada rol aldığının altını çizerek, şöyle devam etti:
“Bu beşerler nerede? Türkiye’de ne yapıyorlar? Sanatçı olarak mesleğe devam ediyorlar mı? Nerede o beşerler, nasıl yaşıyorlar? diye sorduk ve ‘Onları bulalım, sinemaya davet edelim ve bu sineması onlarla bir arada yapalım.’ istedik. Bu da sahiden bizim motivasyonumuzu çok yükseltti.”
Oyuncular Taj Sher Yakub ile Hala Alsayasneh’in savaştan sonra Türkiye’ye yerleştiklerini söz eden direktör, her ikisinin de Türkiye’de hayatlarını yine kurma eforu içinde olduğunu anlattı.
“SAVAŞTAN KAÇANLARIN HAYATLARI, MÜZİKLERİ BAMBAŞKA”
Yaklaşık bir sene oyuncuları bulmak için uğraştıklarını tabir eden Gorbach Er, şunları kaydetti:
“Onların (Savaştan Kaçanların) hayatları, müzikleri apayrı. Onları hissedince bu insanları bulmak istedik. Mesela Taj, burada ikinci kere sıfırdan direktörlük ve oyunculuk okuyor. Savaştan evvel Suriye’de direktör ve oyuncuydu. Ancak savaş olduğu için hayatına sıfırdan başlıyor. Bayan oyuncu Hala’nın ailesi 7 sene evvel mülteci olarak Fransa’ya gitti. 7 sene görüşmediler. Bu sinemadan sonra Fransız Konsolosluğu onu sanatçı olarak gördü ve ailesine gitmesi için vize verdi.”
Genç direktör, sinemada insanların insan oldukları için sevilmesi gerektiği iletisini vermeye çalıştıklarını belirterek, “İnsan insandır, benim mesajım bu. Nefret üretmek çok kolay. Bir yabancıya makûs sözler söylemek çok kolay. Birinci refleks olarak en azından ‘İnsan, insandır’ kanısı gelirse seyircinin aklına, o vakit tamamdır yani biz memnun olabiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
Çekimlerde duygusal anlar da yaşandığını kelamlarına ekleyen Gorbach Er, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bir sahneyi çok düzgün hatırlıyorum. Senaryo gereği ana karakterin Midilli’ye geçmek için bir bahtı oluyor ancak para lazım. Bizim ana karakter İsmet, ona yardım etmeye çalışıyor. Asker üzere davranıyor ancak yardım etmek de istiyor aslında. ‘Geçmek isterseniz ne kadar para lazım’ diye soruyor. Biz sahneyi kurduk, her şeyi hazırladık. Omar’ı oynayan Taj’ı çağırdık. Biz direktör olarak ona bir fikir veriyoruz. Hislerini tutması, ağlamaması lazım. Sıkıntı çektik sahneyi zira giriyor, ağlamaya başlıyor ya da tutamıyor kadrajdan çıkıyor. Ben o gün çok etkilendim.”
TÜRKİYE PRÖMİYERİ ANTALYA’DA YAPILACAK
Kültür ve Turizm Bakanlığı ve TRT ortak üretim takviyesiyle çekilen sinema, Türkiye prömiyerini yapacağı 56. Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nin “Ulusal Uzun Metraj Sinema Yarışması”nda heyet karşısına çıkacak.
Görüntü direktörlüğünü Aydın Sarıoğlu’nun yaptığı sinemada, Cem Bender, Taj Sher Yakub, Menderes Samancılar, Hala Alsayasneh, Uygar Tamer, Ushan Çakır, N’Sele Celia Sophie, Timur Ölkebaş, Ali Emrah Doğan, Volkan Girgin, Sedef Girgin ve Savaş Sezer rol aldı.
Yapım, Türkiye-Yunanistan hududunda yaşayan emekli asker İsmet ile hayatını kurtaran iki göçmeni konuk etmeye başlayan komşusu Sabri’nin öyküsünü mevzu alıyor.
“Omar” ve “Mariye” karakterlerini Türkiye’de süreksiz göçmen olarak yaşayan oyuncuların canlandırdığı sinemada, İsmet’in başından geçenler ve ön yargılarıyla yüzleşmesi anlatılıyor.