Doğuş Grubu’nun kültür ve sanat alanında gerçekleştirdiği birinci fotoğraf sanatkarı müzesi olan Ara Güler Müzesi ile Leica’nın dünyadaki sayılı galerilerinden biri olan Leica Galeri İstanbul kıymetli bir standa konut sahipliği yapıyor. Son yıllarda bilhassa fotoğraf üretimiyle memleketler arası muvaffakiyetler elde eden ve 2007’den bu yana Göbekli Zirve ve etrafında çalışmalar yürüten Sinem Dişli’nin, Oyuklar ve Höyükler: Göbekli Tepe’ye Bir Bakış isimli standı Ara Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi ile Leica Galeri İstanbul’un takviyeleriyle Yapı Kredi bomontiada’da kapılarını sanatseverlere açıyor.
16. İstanbul Bienali’ne paralel düzenlenen standın ana odağını Şanlıurfa’da yer alan ve bilinen en eski tapınak olan Göbekli Zirve Arkeolojik Alanı oluşturuyor. Orta Güler Müzesi bu stant kapsamında birinci sefer genç bir sanatkara kapılarını açıyor. Stantta Sinem Dişli’nin fotoğraf, görüntü, fotoğraf ve enstalasyonları sanatseverler ile buluşuyor. Sanatçı, bu uzun devirli projesinde ‘su ve taş üzerinden tarih okuması’ yaparken arkeoloji, jeoloji ve coğrafya üzere bilimlerden yararlanıyor. Belgeselle kurguyu harmanlayarak, bölgenin mitolojisine uygun sembollerle hayat ve tarih döngüsünü, insanın kendine biçtiği rolleri sorguluyor. Urfa, İstanbul, New York ortasında yaşayan sanatçı farklı medyumlar kullanarak üniversal lisan olan sanat üzerinden ortak tarihimizi anlatıyor.
Ara Güler Müzesi bu stantta eş vakitli olarak ustanın Göbekli Zirve fotoğraflarını birinci defa izleyici ile buluşturuyor. Oyuklar ve Höyükler: Göbekli Tepe’ye Bir Bakış standıyla birebir ismi taşıyan sanatçı kitabı da okuyucularla buluşuyor. Orta Güler Müzesi tarafından hazırlanan kitapta Dr.Christopher Lightfoot, Prof.Dr.Wendy M.K.Shaw, Doç.Dr.Ahmet A.Ersoy, İpek Ulusoy Akgül’ün Sinem Dişli’nin işleri üzerine metinleri yer alıyor.
Doğuş Grubu’nun Orta Güler ile iş birliği sonucu 2016 yılında hayata geçirdiği Orta Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi (AGAVAM) ve Orta Güler Müzesi’nin amacının Orta Güler’in çok taraflı sanatçı kimliğini ve ilham veren ömrünü gelecek kuşaklara aktarmak olduğunu söyleyen Doğuş Kümesi Sanat Danışmanı Çağla Saraç şöyle konuştu:
“Büyük usta Orta Güler’in ismine yakışacak projeler üretmek ve sanatseverler ile buluşturmayı hedefliyoruz. Sinem Dişli’nin ‘Oyuklar ve Höyükler: Göbekli Tepe’ye Bir Bakış’ standı, Orta Güler Müzesi’nin üçüncü standı olmasının yanı sıra Leica Türkiye’nin bünyesinde bulunan Leica Galeri İstanbul ile gerçekleştirdiğimiz birinci ortak çalışma. Doğuş Kümesi bünyesindeki iki sanat kurumunun stant alanlarına yayılarak hem müstakilden hem de bütünsel izlenebilecek olan stant, sanatçı Sinem Dişli’nin çeşitli medyumlar aracılığı ile Göbekli Zirve Arkeolojik Alanı, etrafı ve buluntuları üzerinden düşündüğü ve düşünmeye çağırdığı çalışmalarından oluşuyor. Sinem Dişli ile birlikte yaklaşık 11500 yıl evvel Göbekli Tepe’nin ritüel ve ömür alanlarını inşa eden toplulukların, 1995 yılından bugüne bilimsel hafriyat çalışmaları gerçekleştirmiş grupların, 1998 yılında hafriyat grubunu alanda ziyaret eden Orta Güler’in, Leica Galeri İstanbul ve Orta Güler Müzesi’nin ve tüm bunları bugün bir ortaya getiren Doğuş Kümesinin yarattığı telos’tur.
Leica Galeri İstanbul Yöneticisi Yasemin Elçi ise şunları söyledi: “İnsanlık tarihinin tekrar yazılmasına vesile olan Göbekli Tepe’yi mitolojik, jeolojik ve arkeolojik katmanlarıyla okuması ve her birinin tarih ve bölge insanı üzerindeki tesirini gözlemlemesi Leica Galeri İstanbul ve Orta Güler Müzesi’ni birinci kere yapılacak bir ortak stant fikrinde buluşturdu. Taşla problemi bitmeyen topraklarda, yer altı ve üstünü birleştiren bir fabrikanın yeniden taş binaları ortasında, en uzak tarihe en yakından bakan bir stant ve bir kitap, dünyanın bilinen birinci tapınağı olan Göbekli Tepe’yi yaklaşık 12 bin yıl sonra bir çağdaş sanatkarın yorumuyla buluşturuyor. Fotoğraf tarihinde iz bırakmış Leica, tarihle bağlantılı stantları ağırlayan dünya çapındaki galerileri, milletlerarası fotoğraf arşivleri ve her devir geleceğe miras kalacak isimlere yer verme misyonuyla, arkeoloji ve fotoğrafı birleştiren bir çağdaş sanatçı için manalı bir konut sahibi oldu. Orta Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi ile Orta Güler Müzesi’nin Türkiye fotoğrafının bu eşsiz mirasını geleceğe taşıma amacı, Orta Güler’in Türkiye’de fotoğraf ve arkeoloji bağının konuşulmaya başlanmasına vesile olan Afrodisias’ı keşfi, bugüne kadar hiç görülmemiş Göbekli Zirve fotoğrafları ise bu standa hem kültürel hem de tarihî bir art plan sundu.”
Göbeklitepe’nin doğup büyüdüğü kent olan Urfa’da yakın bir geçmişte keşfedildiğini belirten sanatçı Sinem Dişli “Fırat ve Dicle ırmakları ortasında kalan bölgede, avcı-toplayıcıların kalker, bazalt ve çakmaktaşına form vererek yaklaşık 12 bin yıl evvel inşa ettiği bu devasa yapının bir ritüel alanı ve gözlemevi olduğu düşünülüyor. Göbekli Zirve, yerleşik sistemin şimdi belirmemiş olduğunun düşünüldüğü erken Neolitik periyotta dahi cihanı manaya ve onun hareketlerini taklit eden yerler üretme arayışının varlığına işaret ederek karmaşık vakit çizelgemizde kritik bir noktaya oturdu. Bulunuşundan bu yana ziraî, mimari, dini ve yaşamsal pratiklerle ilgili varsayımları çürüterek bilgi akışını ve bilgiye olan yaklaşımımızı dönüştüren bu yapı klâsik tarih yazımına meydan okuyor. Öte yandan, Göbekli Tepe’ den bugüne uzanan tüm pratiklerimiz, ömrü kavrayışımızdaki tüm değişiklikler, uzun bir mayalanma döngüsünün yalnızca birer kesimi. Bölgede bugün bulunan gündelik ritüellerin, insan gereç bağlantısının mikrokozmosuna daha derinlemesine bakmanın ve onları kadim kökenlerine kadar izlemenin, tarihin tekrar yorumlanmasında ve etrafımızla etkileşimimizde yeni yaklaşımlar sağlayacak verimli bir yer oluşturabileceğini düşünüyorum” dedi. Söyleşilerin de gerçekleşeceği stant, 15 Ocak 2020’ye kadar ziyaret edilebilir.
Doğuş Kümesi Hakkında: Çağdaş hayatı şekillendiren yeni keşiflerin öncülüğünü üstlenerek daha yeterli bir hayatın standartlarını oluşturmak için çalışan Doğuş Kümesi, 1951 yılında kurulmuştur. Müşterilerinin yanı sıra çalışanları, iş ortakları ve hatta rakipleri için bir tutkuya dönüşecek, sınıfının en uygunu hayat biçimi markalarını bünyesinde barındıran Doğuş, çalıştığı alanlarda global bir oyuncu olma amacıyla çalışmalarına devam etmektedir. Otomotiv, inşaat, medya, turizm ve hizmetler, gayrimenkul, güç ve yeme-içme olmak üzere yedi bölümde faaliyet gösteren Doğuş Kümesi ayrıyeten, mevcut hizmet verdiği kesimlerin yanı sıra teknoloji, spor ve cümbüş alanındaki yeni yatırımlarıyla da büyümesini sürdürmektedir. Küme 300’ün üzerindeki şirketi ve 25 bini aşkın çalışanıyla müşterilerine üstün teknoloji, yüksek marka kalitesi ve dinamik bir insan kaynağı ile hizmet vermektedir. Hayata geçirdiği tüm kurumsal toplumsal sorumluluk ve sponsorluk projelerinde sorumluluklarının şuurunda olan Doğuş Kümesi, topluma öncü ve örnek olma hedefiyle hareket ederken, yatırımlarıyla ülke iktisadına ve istihdama katkı sağlamaktadır.
Ara Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi (AGAVAM) Hakkında: 2016 yılında Orta Güler ve Doğuş Kümesi ortasında gerçekleşen mutabakat ile hayata geçen Orta Güler Doğuş Sanat ve Müzecilik A.Ş. çatısı altında yer alan AGAVAM, Türkiye’nin en kıymetli fotoğraf arşivlerinden biri olan Orta Güler arşivinin bütün olarak korunması ve gelecek jenerasyonlara aktarılmasını sağlamak üzere çalışıyor. Geçtiğimiz yıl Orta Güler’in 90’ıncı doğum gününde İstanbul Yapı Kredi bomontiada’da açılan Orta Güler Müzesi ise, duayen fotoğraf sanatkarının yapıtlarının daha geniş kitlelere ulaşması için çalışmalar gerçekleştiriyor. Profesyonel seviyede yönetilen ve kâr maksadı gütmeyen iki sanat kurumu, birbirini operasyonel ve içerik manasında da besleyecek biçimde faaliyet gösteriyor. Doğuş Kümesi Sanat Danışmanı Çağla Saraç liderliğinde çalışmalarını sürdüren arşiv grubu, Orta Güler’in yüzbinlerce yapıtının tasnif, envanter, müdafaa, sayısallaştırma ve indeksleme süreçlerini yürütüyor. Arşiv koleksiyonlarının önümüzdeki devirde bir portal üzerinden fotoğraf meraklıları ve araştırmacılara açık hale getirilmesi hedefleniyor.
Leica Galeri İstanbul Hakkında: Dünya üzerinde 200’den fazla kentte mağazası bulunan Leica’nın Los Angeles ve Frankfurt’tun akabinde Leica mağaza, galeri ve akademiyi bir ortaya getiren ve dünyadaki en büyük örneklerinden biri olan Leica yerleşkesi Doğuş Kümesi tarafından bomontiada 2016’da açıldı. Leica Galeri İstanbul, Leica’nın Dünya’daki sırf yirmi galerisinden biri. Türkiye’deki fotoğrafçılığın merkezi olmayı ve Türkiye’nin yaratıcılık potansiyelini memleketler arası sanat sahnesine taşımayı amaçlıyor. Leica Galeri İstanbul memleketler arası tanınmış fotoğrafçıların yanı sıra memleketler arası bilinirlik kazanmış ya da keşfedilmeyi bekleyen mahallî sanatkarların stantlarına konut sahipliği yapıyor. Galeri, Salı’dan Pazar’a 11.00-19.00 saatleri ortasında hizmet vermektedir.
Sinem Dişli Kimdir?
Sinem Dişli, 1982 yılında Urfa’da doğdu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hoş Sanatlar Heykel kısmından 2004 yılında mezun oldu. 20.YY Sanat Akımlarında Fotoğrafın Kullanımı ve Avangart Kuramı ile Bağlantısı başlıklı tezi ile Marmara Üniversitesi Hoş Sanatlar Fotoğraf Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamladı. 2005 ve 2008 yılları ortasında Engin Özendes ile birlikte İstanbul Çağdaş Sanat Müzesi’nin Fotoğraf Kısmının, (Magnum Photographers, André Kertész, Lars Tunbjörk, and Othmar Pferschy üzere stantlar düzenleyerek) yürütücülüğünü yaptı. 2008 yılında, Fotoğraf ve Görsel Sanatlar öğelerini birleştiren projesi “Özdirenç” ile School of Visual Arts New York’ta burs kazandı. ABD’de ICP International Center of Photography ve Cooper Union okullarında sanat eğitimleri aldı. Disiplinler ortası çalışmalarını içeren İntiba, Sürgün, Cereyan ve RUTUBET isimli dört şahsî stant açtı. 2018 Arles Fotograf Şenliğinde yer alan “Pillar of Smoke” üzere Avrupa ve Amerika’da birçok ülkede çok sayıda milletlerarası karma standa katıldı. Sinem Dişli 2018 yılında New York Times tarafından izlenmesi gereken yedi sanatçı olarak listendi. 2008’den bu yana İstanbul ve New York’ta yaşayan sanatçı 2015 yılında Triangle Arts Residency ve ISCP (International Studio & Curatorial Program, New York) programlarına seçildi. New York’ta Ayzart Independent artist-run space, İstanbul’da TOZ Artist-Run Space’in ve HER HÂL Kolektif’in ortak kurucularındandır. İşlerinde, dünyayı fotoğraf ile nasıl inşa edip tekrar kurduğumuzu sorgular. Fotoğrafın arkeoloji ve jeoloji üzere bilimleri yanına alarak kozmosun gizemlerini çözme vazifesini ortaya çıkarmak temel motivasyonlarından biridir. Tabiatın kendiliğindenliğine güvenerek, içkin biçim dileğini kendine referans almayı seçer. İşleri tabiatın sayısız unsur ve ışık tezahüründeki akışkanlığa odaklanır. Işığın kendiliğindenliği ve akışkanlığı, biçiminin ötesine geçmeye çalıştığı fotoğraf sanatı ile olan bağını de açıklar. Fotoğrafı bir alan olarak kullanarak, kendi ontolojisine ait soruları, kavramsal sıkıntıları ve fikirleri irdeler. Tıpkı fizikî dünyanın sayısız tezahürünün ışık ya da unsur yoluyla birbirine bağlı oluşu üzere, işleri de muğlaklık, vakit ve mana üzere kavramların da bir biçimde birbirine bağlı olduğu fikrini takip eder.