Cumhurbaşkanı Arif Alvi’nin talebiyle acil toplanan Pakistan Parlamentosu’nda Hindistan’ın, denetimi altında bulunan Cammu Keşmir’e özel statü sağlayan 370. maddeyi kaldırmak için verdiği kanun teklifi gündeme alındı.
Parlamentodaki ortak oturumda konuşan Han, misyona geldiği Ağustos 2018’den bu yana Pakistan’ın kalkınması için evvel komşularıyla iş birliğini güçlendirmeye çalıştıklarını kaydetti.
Han, bu kapsamda Hindistan’a da uygun niyetle yaklaştıklarını belirterek, “İyi niyet göstergemize Hindistan’ın birinci karşılığı Pakistan’daki terör örgütlerinden şikayet ederek oldu. Onlara artık ülkemizde hiçbir örgütün bulunmadığı ve bütün partilerin iştirakiyle bir aksiyon planı yürüttüğümüzü söyledik fakat bende Hindistan’ın diyaloğa yanaşmayacağı hissi oluştu. Bişkek’te haziranda yapılan Şangay İşbirliği Örgütü toplantısında Hindistan’ın diyalog istemediğini fark ettik. Dün aldıkları kararla da bunu gösterdiler” sözlerini kullandı.
Pakistan’ın barış isteğinin Hindistan tarafından zayıflık olarak algılandığını söyleyen Han, “Barış için uzattığımız eli bu andan itibaren geri çektik.” dedi.
Han, şubat ayında iki ülkeyi savaşın eşiğine getiren Pulvama saldırısının akabinde da âlâ niyet göstergesinde bulunduklarını hatırlatarak, şunları söyledi:
“Pulvama’dan sonra da nükleer güce sahip iki ülke olarak savaş riskini alamayacağımızı ve diyalogla problemlerimizi çözmemiz gerektiğini söyledik. Artık gibisi bir durum oluşursa iki ülke ortasında bir savaş çıkabileceği ihtarında bulunuyorum. Bu savaşın kazananı olmayacak lakin tesiri global olacaktır. Dünya söylediklerimi nükleer tehdit olarak algılamamalı. Dünya, kendi ülkesinin hukuku ve memleketler arası hukuku ihlal eden bu ülkeye (Hindistan) müdahale etmezse makûs sonuçlar ortaya çıkacak.”
“KEŞMİR’DE ETNİK TEMİZLİKTEN KORKUYORUM”
Hindistan’da iktidarda bulunan Hindistan Halk Partisinin (BJP) ırkçı ideolojiye sahip olduğunu söyleyen Han, “BJP’nin hem ideolojisi hem de seçim manifestosunun söylediği şey Hinduların tüm öteki dinlerin üzerinde olduğudur. Tüm başka inanç kümelerini baskı altına alacak bir yapı kurmak istiyorlar.” diye konuştu.
Han, Cammu Keşmir’in özel statüsünün kaldırılma kararının da bu ideolojinin bir sonucu olduğunu belirterek, “Keşmir halkı daha fazla baskı altında kalacak ve direnişi daha gaddarca bastıracaklar. Keşmir’de tüm yerli halkı ortadan kaldıracak bir etnik temizlikten korkuyorum.” sözlerini kullandı.
Keşmir’de uygulanacak Hint baskısının Pulvama saldırısına benzeri bir olayın tekrar yaşanmasına sebep olması ihtimalinden kelam eden Han, “Böyle bir talihsizlik yaşanırsa yeniden bizi suçlayacaklar hatta tahminen de bize saldıracaklardır lakin karşılığını veririz.” dedi.
Han, memleketler arası kamuoyunun probleme el atması gerektiğine dikkati çekerek, “Tüm dünya önderlerine Keşmir’de neler yaşandığını anlatmak bizim misyonumuz. Biliyorum ki Batı dünyası gereğince Keşmir’de yaşananlarla ilgili bilgi sahibi değil, onları Keşmir’deki Müslümanların ve Hindistan’daki azınlıkların yaşadıkları konusunda bilgilendireceğim. Hindistan’da Müslümanlara ve azınlıklara karşı yapılan ne varsa Batı dünyasının bedellerine ters.” tabirlerini kullandı.
KEŞMİR SORUNU VE 370. MADDE
İngiltere 1947’de Hindistan’dan çekilirken, prenslik formunda yönetilen Keşmir’i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda hür bıraktı.
Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana tutum alsa da periyodun Keşmir prensi, Hindistan ile iştirak muahedesi imzaladı.
Anlaşmaya nazaran, Hindistan, maddeyi ve nizamı sağlamak için birlikler gönderecek lakin iştirak konusu için halka başvurulacaktı.
Hindistan, Cammu Keşmir’de Kurucu Meclis oluşturdu ve Pir Abdullah’ı başbakan olarak atadı.
Hindistan Anayasası’na, Cammu Keşmir’in demografik yapısını ve kimliğini korumak maksadıyla “370. madde” eklendi. Yasaya nazaran, Cammu Keşmir’de yabancıların mülk edinmesine ve eyalet hükümetinde iş sahibi olmalarına müsaade verilmedi.
Bu durum, iştirakin tam manasıyla gerçekleşmesine kadar süreksiz bir karar olarak kalacaktı lakin hiçbir vakit iştirak kararı verilemediğinden 370. unsur, Yeni Dehi idaresinin Keşmir’le bağını tanımlayan kalıcı bir düzenleme olarak kabul edildi.
Öte yandan prensin kararına, Müslüman Keşmir halkı ise karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947’de birinci kere savaştı. İki ülke ortasında tekrar birebir nedenle 1965 ve 1999’da savaş çıktı.
Keşmir’in yüzde 45’i Hindistan’ın, yüzde 35’i Pakistan’ın denetiminde ve bölgenin yüzde 20’sine ise Çin hakim bulunuyor. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri “Cammu Keşmir” eyaleti isminde kendine bağladı. Cammu Keşmir, şu anda Hindistan’da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.
Pakistan ise kendi denetimindeki Keşmir’e “Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)” ve “Gilgit Baltistan” olarak iki özerk bölge statüsü verdi.
BM Güvenlik Kurulu, 1948’den itibaren aldığı kararlarla Keşmir’in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.
Hindistan halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.