Hükümetin tüm davetlerine karşın Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçilmesiyle ilgili değişiklik için güvenoyu vermek yerine, şeffaflık tartışmalarına neden olan bir süreçle Anayasa Mahkemesine yeni üye belirleyen Kongrenin, Vizcarra tarafından feshedilmesine ait karar, Peru resmi gazetesi El Peruano’da yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Peruluların yeni Kongre üyelerini belirlemek için 26 Ocak’ta sandığa gideceği vurgulanan kararda, hükümetin geçersiz hale geldiği ve Adalet Bakanı Vicente Zeballos’un Başbakan olarak atandığı duyuruldu.
Kongrenin bir evvelki Başbakan Fernando Zavala Lombardi’ye 15 Eylül 2017’de, son hükümetin Başbakanı Salvador del Solar’a ise dört gün evvel; 27 Eylül’de güvenoyu vermediği hatırlatılan kararda, del Solar’ın dünkü tartışmalı oturuma girmesinin engellenmeye çalışıldığı vurgulandı.
Bu karara nazaran 26 Ocak’ta seçilecek milletvekilleri 28 Temmuz 2021 yılına kadar misyonda bulunacak. Yeni milletvekilleri gelene kadar, lağvedilen 130 sandalyeli Kongre’nin faaliyetlerini mevcut milletvekilleri ortasından belirlenen 27 kişilik Daimi Komite yürütecek.
Mevcut milletvekillerinin seçimlere katılıp katılamayacağını, ülkedeki anayasal seçim otoriteleri belirleyecek.
ARAOZ’A MAHPUS RİSKİ
Vizcarra’nın dün Kongreyi dağıtmasının akabinde “Devlet Liderini süreksiz müddetliğine vazifeden uzaklaştırma” kararı alınmış ve Devlet Lider Yardımcısı Mercedes Araoz, “Geçici Devlet Başkanı” olarak atanmıştı.
Peru basınındaki haberlere nazaran, halktan ve devlet erklerinden takviye bulamayan Araoz’un, “Geçici Devlet Başkanı” rolünde ısrar etmesi durumunda, “yetki gasbı” suçlamasıyla 6 yıl mahpusla yargılanma ihtimali bulunuyor. Araoz’un paralel bir hükümet ataması durumunda, bu hükümetin üyelerinin de birebir riskle karşı karşıya kalabileceği belirtildi.
VİZCARRA’YA HALK DESTEĞİ
Kongrenin feshedilmesinin akabinde Peru ordusundan takviye alan Vizcarra’ya, Peru halkı da birçok kentte sokaklara çıkarak dayanak verdi.
Öğrenci kümeleri, akademisyenler ve emekçilerin katıldığı takviye şovları genelde sakin geçerken başşehir Lima’daki Kongre etrafındaki Perulular, Kongre üyelerine kelamlı ve vakit zaman fiziki akınlarda bulundu.
Peru polisinin güvenlik tedbirleri aldığı Kongre etrafındaki Vizcarra destekçileri, muhalif milletvekili Gilbert Violeta’ya basın mensuplarına mülakat verdiği sırada su attı. Öbür muhalif milletvekili Carlos Tubino’ya ise kuka fırlatıldı.
ARAOZ OAS’DEN YARDIM İSTEDİ
Lağvedilmiş Kongrenin Süreksiz Devlet Lideri ilan ettiği Devlet Lider Yardımcısı Araoz, Amerikan Devletleri Örgütünden (OAS) duruma el koymasını ve arabuluculuk yapmasını istedi.
OAS ise taraflardan itidalli olmalarını ve diyalog kurmalarını istedi, ayrıyeten Peru Anayasa Mahkemesi’ne hangi tarafın anayasal davrandığına ait açıklama yapma davetinde bulundu.
PERU’DA NE OLDU?
Peru Devlet Lideri Vizcarra birkaç gün evvel yaptığı konuşmada, hükümetin Anayasa Mahkemesinin üyelerinin belirlenme sürecini değiştirmek için sunduğu teklifi kabul etmesi için Kongreye davette bulunmuş, aksi durumda Kongreyi dağıtacağını söylemişti.
Yolsuzluk suçlamasıyla mahpus yatan muhalif başkan Keiko Fujimori taraftarı milletvekillerinin çoğunlukta olduğu Kongre ise evvelki gün hükümetin sunduğu bu teklifi oylamak yerine Kongre Lideri Pedro Olaechea’nın kuzeni Gonzalo Ortiz de Zevallos Olaechea’yı Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçmişti.
Hükümete nazaran “oldukça tartışmalı geçen ve şeffaflığından kuşku edilen” oylama sonrası Vizcarra, Kongre’nin daha evvel iki güvenoyunu reddettiğini de hatırlatarak yasama organını dağıtma kararı almış, Vizcara taraftarları, kararı desteklemek için ülkenin birçok kentinde sokağa çıkmış ve başşehir Lima’daki Kongre etrafında toplanmıştı.
Anayasal kurallar çerçevesinde dağıtılan Kongre ise oturumuna devam ederek Vizcarra’yı süreksiz olarak misyondan aldığını duyurmuş, Devlet Lider Yardımcısı Araoz’u “Geçici Devlet Başkanı” atamıştı.
Araoz bu unvanla yemin etse de Peru ordusu ve ulusal polis teşkilatındaki kumandanlar Vizcarra’yı makamında ziyaret ederek dayanaklarını göstermişti.