ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bakanlık binasında düzenlenen basın açıklamasında, soruları yanıtladı.
Çin’in Sincan ve Hong Kong’daki uygulamalarına değinen Pompeo, “Bu raporlar, Çin Komünist Partisinin cezaevlerindeki bireylere yönelik uyguladığı insan hakları ihlalleri ve suistimallere dair ezici bir biçimde artan ispatlar ile dengeli. Bu raporlar, orada yaşananların rastgele olmadığını, kasıtlı olduğunu ve hala devam ettiğini gösteriyor.” sözlerini kullandı.
Geçen hafta, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşananlara ait Çin idaresine ilişkin 403 sayfalık resmi evrak basına sızdırılmış, New York Times tarafından yayımlanan evraklarda, Çin idaresinin Sincan’daki güvenlik ünitelerine nasıl hareket etmeleri gerektiğine dair verdiği ayrıntılı talimatlar dikkati çekmişti.
Öte yandan, Pompeo, Hong Kong’daki devam eden protestolara ve şiddet hareketlerine de değinerek, siyasi karışıklık ve gelişmelerden telaş duyduklarını vurguladı.
Hong Kong idaresine halkın tasalarına karşılık vermesi davetinde bulunan ve protestoların bağımsız bir inceleme grubu tarafından soruşturulması gerektiğini belirten Pompeo, “Hong Kong’daki düzensizlik ve şiddet yalnızca emniyet güçlerinin uğraşıyla çözülemez. Hükümet, halkın kaygısını dikkat almalıdır.” dedi.
PROTESTOLARDA ŞİDDET DALGASI
Hong Kong’da yaz başından bu yana devam eden protestolarda, son haftalarda protestocular ile polis ortasındaki çatışma ve şiddet olayları arttı.
Göstericiler, geçen hafta başında üniversite yerleşkelerini ve kent merkezlerini işgal etmişti.
Güvenlik güçleri, öğrenci ve protestocuların işgal ettiği 10’dan fazla üniversite yerleşkesinin birçoklarında denetimi ele almış, işgal yalnızca Polytechnic Üniversitesinde devam etmişti.
Geçen hafta başında başlayan üniversite işgalleri nedeniyle birçok üniversite, 2019’un son iki ayında ders yapılmayacağını duyurmuş, yüzlerce yabancı öğrenci Hong Kong’dan ayrılmıştı.
Kentte hazirandan bu yana 5 binden fazla protestocu gözaltına alındı.
HONG KONG’UN STATÜSÜ
Hong Kong, 1898’de imzalanan “kira sözleşmesi” ile uzun yıllar İngiltere hakimiyetinde kaldıktan sonra 1997’de Çin’e devredilmişti.
İmzalanan ortak deklarasyon çerçevesinde Hong Kong’a 2047’ye kadar basın, tabir, toplanma, inanç ve hür akademik çalışma üzere özgürlükleri ile bağımsız idari ve tüzel yapısını muhafaza hakkı tanınmıştı.
Hong Kong, Çin’e bağlı olmasına karşın kendine ilişkin para ünitesi, lisan, hukuk sistemi ve kimlik kullanıyor. Özerk yapılı bölgenin yalnızca savunma ve dış siyaset üzere mevzularda Pekin’e bağlı olduğu bu idare modeli, “bir ülke, iki sistem” olarak isimlendiriliyor.
Demokrasi savunucuları, başta Hong Kong’da adayların Pekin idaresince belirlendiği seçim modeli olmak üzere, bölgedeki mevcut Çin kaynaklı pratiklerin kelam konusu “bir ülke, iki sistem” unsuruna alışılmamış olduğu görüşünü savunuyor.