Hacı Ömer Sabancı Holding (SA) çatısı altındaki şirketlerden Enerjisa Enerji’nin (ENJSA) CEO’su Ziya Erdem, İngiltere’nin başşehri Londra’da FT tarafından düzenlenen “Dijital Güç Zirvesi”ne katıldı. Dijital çağda liderlik panelinde konuşan Fazilet, iştirakçilere gerek Enerjisa gerekse Türkiye’ye yatırım noktasında hayli kıymetli bildiriler verdi. Aktiflik sonrası gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ziya Fazilet, 2018’de şirketin âlâ performans gösterdiğine işaret ederken, 2019 ve gelecek yıllar için de epey olumlu konuştu. Sohbetin başında güç şirketlerinin bankalara olan borç yükü damgasını vurdu. “Türkiye’de güç kesimine son 15 yılda 107 milyar dolarlık yatırım yapıldı” diyen Fazilet, “Sektörün 47 miilyar dolar borcu var. Bunun çoğunluğu da üretim kaynaklı borçlar. Gerilim altında olan sayı ise 11-12 milyar dolar civarında. Geri kalan büyük kısım ise çevrilebilir nitelikte borçlar. Güçte yapılan işten ziyan etmezsiniz, bu hususta devlet sistemi çok âlâ kurdu lakin çatı şirketlerin hala borç kasveti var” dedi.
YENİ YATIRIM FIRSATLARINA AÇIĞIZ
Erdem, “Sektörde bir konsolidasyon beklentisi var, sizin bakış açınız nasıl?” sorusuna, “Enerjisa olarak yeni bölgelere yatırıma her vakit açığız. İstanbul Anadolu Yakası-Ayedaş, Başşehir ve Toroslar bölgesinin elektriğini veriyoruz. Bu da yaklaşık 22 milyon abone demek. Biz bu işi çok yeterli biliyoruz bu yüzden yeni bölgelere yatırım neden olmasın…” cevabını verdi.
Ziya Fazilet, konuşmasına şöyle devam etti: “Türkiye’deki 21 dağıtım bölgesinin üçü (İstanbul Anadolu yakası-Ayedaş, Başşehir ve Toroslar) bizde. 2009’da lisansı alındı ve 2036’da bitecek olan Başşehir, 2013 yılında lisansı alınan ve 2043’e sürecek olan Ayedaş ile Toroslar’ı devraldık. Akabinde da yatırımlarımıza başladık. Küme olarak 2013 yılında; lisanslara ödediğimiz paralar da dahil olmak üzere, ‘TL kazanıyoruz, TL borçlanırız’ diyerek kredilerimizi eksiksiz TL’ye dönmüşüz. 1 kuruş döviz borcumuz yok. Yalnızca kontratlardan ötürü TL’ye dönemediğimiz 68 milyon dolarlık EBRD kredimiz var. TL’ye dönüş atılımı son bir yılda (piyasada oynaklığın yüksek olduğu dönem) daha da değer kazandı. Bizim 7 milyar TL’lik varlığa dayalı yatırımımız var, borçlarımız ise 8 milyar TL. Özsermayeye nazaran epey düşük yüzde 1.9’luk borçlanma oranına sahibiz.”
YÜZDE 10 BÜYÜME SAĞLADIK
“Üç bölgede de Türkiye’nin bilakis büyüme var. Totalde yüzde 10 büyümeyi yakaladık” formunda konuşan Fazilet, “Biz şu anda para kazanıyoruz fakat borç ödüyoruz” dedi. Fazilet ayrıyeten, “Planlı yatırımlarımızı tamamladık, ‘taahhüt ettiğimiz yatırımları yaptık’ diyerek EPDK’dan ek yatırım paketi istedik. Bu sayede planlı yatırımlarımız üzerine çıkıyoruz. 2018’de 1.6 milyar TL yatırım yaptık. 2019’u da bu düzeyde kapatırız. 2020 gayemiz de bu sayılar düzeyinde yatırım öngörüsüne sahibiz” sözlerini kullandı.
ALMAN ORTAĞIMIZ BİZDEN MEMNUN
Enerjisa’nın yüzde 40’ar payı Düsseldorf merkezli alman güç devi E.ON ile Sabancı Holding’e ilişkin, yüzde 20 pay Borsa İstanbul’da süreç görüyor. Enerjisa’nın bugünkü piyasa bedeli 7 milyar 110 milyon lira (1,24 milyar dolar) civarında… “Almanlar da, yerli yatırımcımız da çok mutlu” diye konuşan Fazilet, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Yüzde 20 halka açık payları elinde bulunduranların yüzde 80’i de Batı yüklü milletlerarası yatırımcılar ve sigorta fonları. Gelir ve kârda 2019’da yüzde 20 büyüme hedefliyoruz. Kârın yüzde 60-70’ini de temettü olarak dağıtmayı planlıyoruz. Bu yıl sayıları üst revize ettik, gelir ve karda daha çok büyüme öngörüyoruz. Öte yandan Alman ortağımız keyifli. Geçen yılın Ağustos ayında yaşanan oynaklık sırasında; ki o vakit faizler yüzde 35-40’lara çıkmıştı bir tedirginlik yaşanmıştı lakin onlar da alıştılar. Onların Türkiye’den en büyük ricası geçmişe yönelik regülasyon değişikliği olmaması; geleceğe yönelik değişikliklerden de haberdar olmak. Bu durumda Türkiye’de yatırıma her vakit açıklar.”
YAĞMUR KARI 1,5 MİLYAR DOLAR
Enerjide Türkiye ismine değerli bir tespiti paylaşan Ziya Erdem; “Bu yıl barajlarımız ismine sağlam yağış oldu. Hala yeraltı sularından barajlar dolmaya devam ediyor. Ağustos ayında baraj dolulukları yüzde 65. Bu muaazzam bir sayı. Uzun vakittir yaşanmıyordu. Bu sene dövize bağımlı doğalgaz santralları neredeyse hiç çalışmadı. Türkiye’nin bu sayede 1.5 milyar dolarlık (8,5 MİLYAR LİRA) bir tasaarufu oluştu” dedi.
SANAYİ ÇARKLARI YİNE DÖNÜYOR
Geçen yıla nazaran endüstrideki sakinliğin tesiriyle Türkiye genelinde elektrik tüketiminin yüzde 1 gerilediğini anlatan Ziya Fazilet, “Bizim bölgelerimizde bir orta yüzde 3’lere kadar gerilemelerin olduğu periyotları yaşadık. Lakin şimdilerde toparladı ve üst gerçek çıkıyor. Bu da bize endüstride çarkların dönmeye başladığını gösteriyor” diye konuştu.
e-SARJ İŞİNİ ÇOK ÖNEMSİYORUZ
Enerjisa gelecek ismine da hummalı bir çalışma içinde. Fazilet, bu hususta şunları söyledi: “Elektrikli arabalar için hizmet sunan e-şarj işimizde 300 istasyona ulaştık. Artık bu işi öteki ülkelere de açmayı planlıyoruz. Geleceği düşündüğümüzde bugünkü altyapıların yetmeyeceği açık. Bugünkü dağıtım sistemleri geleceğin elektrikli araçları için kâfi değil. Düşünün, bir arabanın 20 dakikalık süratli şarjı için 1 apartmanın kullandığı günlük elektik harcanıyor. Bu yüzden işimizle kontaklı içeride ve yurtdışında yatırım için start-up şirketlere bakıyoruz.”
PAZAR HİSSESİ YÜZDE 23
-Enerjisa Türkiye’deki dağıtım irtibat noktalarının yaklaşık yüzde 25’ini oluşturan 11 milyon dağıtım ilişki noktasına ulaşıyor.
-11 bine yakın çalışanı var.
-Türkiye’nin en büyük elektrik dağıtım ve perakende satış şirketi.
– Yıllık hasılatı 18 milyar TL
– Pazar hissesi yüzde 23
– Abone sayısı 9.6 milyon
– Dağıtım ağı 226.981 km.
– 2018 yılı geliri 3.8 milyar TL