Dondurma tüketirken dikkat edilmesi gereken noktalara değinen İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Gastronomi ve Mutfak Sanatları Kısım Başkanı Prof. Dr. Kamil Bostan, gerçek şartlarda üretilmiş olsa dahi dondurmanın belirli bir ölçüde tüketilmesi gerektiğini vurgulayarak “Protein ve yağ oranı yüksek. Meyveli ise içerisinde mineraller ve vitaminler barındırabiliyor. Sadece tat sağlamak için değil, dondurmanın kıvamının tutması için de şeker kullanılıyor. O nedenle şekersiz dondurma yapamazsınız. Sütlü dondurmalarda şeker oranı yüzde 10, yüzde 15 ortasında değişirken meyve püresinden elde edilen dondurmalarda bu oran yüzde 20’lere varabiliyor. Ayrıyeten sütlü dondurmalar yüzde 12 civarında yağ barındırır. Dondurma çok tüketilirse şeker ve yağ zengini olduğundan kilo sorunu yaratabilir. Bu nedenle dikkatli tüketilmesi gerekir” diye konuştu.
“DONDURMAYI NEREDEN ALDIĞINIZA DİKKAT EDİN”
Dondurmalardaki katkı hususlarına dikkat çeken Bostan, “Dondurma yaparken çeşitli katkı hususları kullanılıyor. Kıvamının tutturulması için, çabucak erimemesi için, içerisindeki sıvıların kristalize olmaması için çeşitli ölçülerde birden fazla katkı hususu dondurma içerisinde yer alabilir. Endüstriyel üretimlerde ‘emülgatör’ ve ‘stabilizatör’ katkı hususları kullanılmadan dondurma üretilemez. Tarım ve Besin Bakanlığı’nın müsaade verdiği katkı hususları insan sıhhati açısından tehlikesizdir. Endüstriyel dondurmalarda bu katkı unsurları kullanılır. Öteki üreticiler de şayet keçiboynuzu gamı (sakızı) üzere doğal katkı unsurları kullanıyorsa bunlar sağlıklıdır. Lakin birçok üreticinin dondurma içerisine ne koyduğunu bilemiyoruz. Küçük üreticinin kontrolleri de bir sorun yaşandıktan sonra yapılıyor. O nedenle dondurma alacaksak bildiğimiz, güvendiğimiz üreticilerden almalıyız” ifadelerini kullandı.
“GIDA BOYASI TEHLİKELİ OLABİLİR”
Dondurmalarda ‘masum olmayan’ tek içeriğin besin boyaları olduğunu söyleyen Dr. Bostan, “Dondurma içerisinde, müsaade verilen fakat sıhhat meselelerine neden olabileceği tez edilen tek katkı hususu besin boyalarıdır. Endüstriyel dondurma üreticilerinin tamamı dondurmanın rengini tutturabilmek için yüksek ölçüde renklendiriciler kullanıyor. Şimdi mutlaklaşmış olmasa da besin boyalarının çocuklarda ‘hiperaktiviteye’ yol açtığını savunan çalışmalar mevcut. Bilhassa doğal olmayan renklerdeki dondurmaların çocuklar tarafından dikkatli tüketilmemesi gerekiyor” uyarısında bulundu.
“DONDURUCUDAN ÇIKARTILDIĞINDA ÇABUCAK TÜKETİLMELİ”
Sağlıklı dondurmanın eksi 18 derecede saklanması gerektiğini söyleyen Bostan, “Dondurma ismi üzerinde ‘dondurulmuş’ bir eser. Dondurulmuş bir eserin bozulduğunu anlamak tüketici için epey güç. Dondurma şayet hijyenik şartlarda üretilmemişse içerisinde bir grup patojenler (bakteriler) yerleşebiliyor. Erime gerçekleşirken bu patojenler açığa çıkıyor ve süratle ürüyorlar. Bu nedenle dondurma, bakterilerin çoğalmayı büsbütün durdurduğu eksi 18 derecede saklanmalı, dondurucudan çıkartıldığında tüm ‘dondurulmuş’ eserlerde olduğu üzere çabucak tüketilmelidir” dedi.
HIZLI YENİRSE BOĞAZ ENFEKSİYONLARINA YOL AÇAR
Dr. Bostan, dondurma tüketildiğinde gerçekleşen boğaz enfeksiyonlarının sebebini ise “Dondurma tüketiminde bir öteki sorun ise süratli yenmesi. Donmuş durumda olan eseri süratli tükettiğimizde boğazımızdaki bakteri direnci düşüyor. Bağışıklığını yitirmiş doku süratle enfekte olabiliyor. ‘Dondurma yeme, boğazın şişer’ inancı buradan geliyor. Şayet dondurmayı ağımızda eritmeden donuk halde yutmaya çalışırsak boğaz enfeksiyonlarına davetiye çıkartırız” biçiminde aktardı.