“Kaldırımlar”, “Çile”, “Reis Bey” ve “Bir Adam Yaratmak”ın da ortalarında bulunduğu yüze yakın yapıta imza atan şair, müellif ve düşünür Necip Fazıl Kısakürek, vefatının 36. yılında yad ediliyor.
Türk edebiyat tarihinde Baki’den sonra ikinci “Sultanu’ş Şuara” unvanına sahip Ahmet Necip Fazıl Kısakürek, savcılık ve hakimlik misyonlarında bulunan hukukçu Abdülbaki Fazıl Beyefendi ile Girit muhaciri bir ailenin kızı olan Mediha Hanım’ın çocuğu olarak 26 Mayıs 1904’te dünyaya geldi.
Çocukluğunu, periyodun yargıçlarından büyükbabası Mehmet Hilmi Bey’in Çemberlitaş’taki konağında geçiren Kısakürek, okumayı 5-6 yaşlarındayken dedesinden öğrendi. Büyükannesi Zafer Hanım’ın da tesiriyle okuma tutkusuyla tanıştı.
Kısakürek, mahalle mektebinde başladığı tahsiline, Fransız Papaz, Amerikan Koleji ve Rehber-i İttihad okullarında devam etti. İlkokulu Heybeliada Numune Mektebi’nde tamamlayan şair, 1916’da Yahya Kemal ve Hamdullah Suphi Tanrıöver’in de öğretmenlik yaptığı Mekteb-i Fünun-u Bahriye-i Şahane’ye (Deniz Harp Okulu) girdi.
Öğrencilik yıllarında şiirle ilgilenmeye başlayan Kısakürek, “Nihal” isminde haftalık bir mecmua çıkarmaya başladı.
Şair Nazım Hikmet Ran ile birebir okulda eğitim gören Kısakürek, Lord Byron, Oscar Wilde, Shakespeare’in de ortalarında bulunduğu kıymetli batılı müelliflerin yapıtlarını orjinal lisanında okudu.
Usta edebiyatçı, 1921’de Ahmet Haşim, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Faruk Nafiz, Ahmed Kudsi üzere edebiyatçılarla tanıştığı Darülfünun Edebiyat Medresesi İdeoloji Kısmı’na girdi. Birinci şiirleri, Ziya Gökalp’in kurduğu, Yakup Kadri ve arkadaşlarının çıkardığı Yeni Mecmua mecmuasında yayımlandı.
Maarif Vekaleti’nin 1924’te açtığı imtihanı kazanan Kısakürek, Ulusal Eğitim Bakanlığı bursuyla 20 yaşında Paris’e gitti.
Necip Fazıl Kısakürek, İstanbul’a döndüğü 1925’te, birinci şiir kitabı “Örümcek Ağı”nı, 1928’de ise “Kaldırımlar”ı yayımladı. Kaldırımlar, okurun büyük ilgisini ve hayranlığını kazandı.
Abdülhakim Arvasi ile 1934’te tanışan Kısakürek, bu tarihi kendisi için bir milat kabul etti. Bu tarihten sonra da Kısakürek’in yapıtlarında tasavvufi niyetin izleri görülmeye başlandı.
Kısakürek’in 1935’te yazdığı “Tohum” ile “Bir Adam Yaratmak” yapıtları, Muhsin Ertuğrul tarafından İstanbul Kent Tiyatroları’nda sahneye konuldu. İslamcılık ve Türklük vurgusunun ön planda olduğu Tohum, sanat etraflarından büyük ilgi görürken, halkın ilgisini çekmedi. 1937 yılında sahnelenen Bir Adam Yaratmak yapıtı ise büyük ilgi gördü.
Usta edebiyatçının 1936’da Celal Bayar’ın temin ettiği ilanlar yardımıyla çıkardığı ve 16 sayı sürdürdüğü “Ağaç” Mecmuası, periyodun önde gelen entelektüellerini çatısı altında topladı.
Yeni bir ulusal marş yazılması için 1938’de Ulus gazetesinin açtığı müsabakada kendisine yapılan teklifi kabul eden Kısakürek, yarıştan vazgeçilmesi koşulunu öne sürdü. İsteği kabul gören Kısakürek, “Büyük Doğu Marşı” şiirini yazdı. Şiire verdiği “Büyük Doğu” ismi, daha sonra çıkaracağı mecmuanın de ismi oldu.
Necip Fazıl Kısakürek’in 1934’te yaşadığı buhranlı periyodunu anlattığı “Çile” şiiri 1939’da okuyucuyla buluştu.
Fatma Neslihan Baban ile 1941’de evlenen şairin, bu evliliğinden Mehmed, Ömer, Ayşe, Osman ve Zeynep isimli çocukları dünyaya geldi.
İlk sayısı 17 Eylül 1943’te yayımlanan Büyük Doğu mecmuası, İslami kıymetleri öne çıkarmasıyla dikkati çekti. Başlangıçta periyodun ünlü isimlerinin yazılarına da yer verilen mecmuada Necip Fazıl’ın, Adıdeğmez, İstanbul Çocuğu, BÜYÜK DOĞU, Fa, Tenkitçi, N.F.K., Ne-Mu, Ahmet Abdülbaki, Abdinin Kölesi, Bankacı, Be-De, Dilci, İstanbullu, Muhbir üzere takma isimlerle de yazıları yayımlandı.
Bakanlar Şurası kararıyla 1944’te kapatılan mecmua, 1945’te tekrar yayımlanmaya başlarken 1946’da bir sefer daha kapatıldı. Mecmua, 1947’de yine okuyucuyla buluştu lakin kısa mühlet sonra mahkeme kararıyla bir sefer daha kapatıldı ve Kısakürek tutuklandı. Mecmuanın sahibi görünen eşi Neslihan Hanım ile “Padişahlık propagandası yapmak-Türklüğe ve Türk milletine hakaret” etmekten yargılanan şair, bir ay 3 gün tutuklu kaldı.
Eşi Neslihan Kısakürek ile 1950’de mahpusa giren şair, birebir yıl yapılan genel seçimlerden sonra seçimi kazanan Demokrat Parti’nin çıkardığı Af Kanunu ile özgür kaldı.
Büyük Doğu’yu yine çıkarmaya başlayan Kısakürek, mecmuada Adnan Menderes’e açık mektuplar yayımlayarak, partiyi İslam ekseninde geliştirmesini önerdi. Mecmuanın çıkmadığı vakitlerde, Yeni İstanbul, Son Posta, Babıalide Sabah, Bugün, Ulusal Gazete, Her Gün ve Tercüman gazetelerinde Kısakürek’in günlük fıkra ve yazıları yayımlandı.
Oğlu Mehmed’e, 1973’te Büyük Doğu Yayınevi’ni kurduran Kısakürek, “Esselam” isimli manzum yapıtından başlayarak daha önce çeşitli yayınevlerince basılmış yapıtlarının sistemli yayınına başladı.
Milli Türk Talebe Birliği tarafından 1975’te çabasının 40. yılı münasebetiyle jübile düzenlenen Kısakürek, 1976’dan 1980’e kadar 13 sayı “Rapor”, 1978’de de “Son Devre Büyük Doğu” mecmuasını çıkardı.
Necip Fazıl Kısakürek, Türk Edebiyatı Vakfınca 1980’de Sultanu’ş Şuara (Şairler Sultanı) unvanını alarak şair Baki’den sonra, Sultanu’ş Şuara unvanına sahip ikinci şair olarak tarihe geçti.
1981’de Ulusal Kültür Vakfı Armağanı’nı alan Necip Fazıl Kısakürek’e 1982 yılında Türkiye Müellifler Birliği tarafından Üstün Hizmet Mükafatı takdim edildi.
“Üstad” olarak anılan Kısakürek, hayatı boyunca Künye, Sabır Taşı, Namık Kemal, Çerçeve, Para, Vatan Şairi Namık Kemal, İdeolocya Örgüsü, Son Dönemin Din Mazlumları, Halkadan Pırıltılar, Çöle İnen Parıltı, Maskenizi Yırtıyorum, Ulu Hakan II. Abdülhamid Han, Kanlı Sarık, Sonsuzluk Kervanı, At’a Senfoni, Uydurma Kahramanlar, Her Cephesiyle Komünizm, Babıali, Ahşap Konak ve Reis Bey’in de ortalarında bulunduğu çok sayıda yapıta imza attı.
Usta edebiyatçının “Bir Adam Yaratmak” yapıtı 1977’de Yücel Çakmaklı tarafından televizyona, “Reis Bey” isimli yapıtı ise Mesut Uçakan tarafından sinemaya uyarlandı. Oyun, 2002’de de İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kent Tiyatroları tarafından sahneye konuldu. Kısakürek’in Reis Beyefendi oyunu, 2012’de Devlet Tiyatroları, 2017’de ise Kent Tiyatrolarınca sahnelendi.
Erenköy’deki konutunda 25 Mayıs 1983’te vefat eden Kısakürek’in cenazesi, Eyüp Sultan Mezarlığı’nda toprağa verildi.