Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın evvelki gün Rusya’ya yaptığı resmi ziyaret sırasında ROSCOSMOS Lideri Rogozin, cumhuriyetin 100’üncü yılı olan 2023’de uzaya Türk kozmonot (astronot) göndermeyi teklif etmiş, “Size ortak bir teklifimiz var; cumhuriyetinizin 100’üncü yılını yörüngeye Türk bir kozmonot göndererek kutlamak. Kozmonot Eğitim Merkezi buna hazır” demişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu teklifi memnuniyetle karşıladığını belirtirken gözler Türkiye’ye çevrildi.
Milliyet gazetesinden Mert İnan’ın haberine nazaran, Türkiye’de astronot yahut kozmonot bulunmadığını söyleyen uzay bilimleri uzmanları, savaş pilotlarının 1-2, bilim insanlarının ise 3-4 yıllık eğitimle kozmonot olabileceğini söyledi.
“FİZYOLOJİK, RUHSAL TESTLERDEN GEÇMELİ”
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Kısmı Genel Astronomi Anabilim Kısmı’ndan Prof. Dr. Adnan Ökten, yetismiş bir Türk astronot, kozmonot olmadığını tabir ederek, “Çalışmalar Türk Uzay Ajansı’nın bünyesinde yürütülebilir. Adaylar, Hava Kuvvetleri yahut astronomi kısmından seçilebilir. Birçok başarılı genç savaş pilotumuz var. Bu isimlerden biri astronot eğitimi için yurtdışına gönderilsin. Aday kişinin, fizyolojik olduğu kadar ruhsal testlerden geçmesi gerekir. Eğitimler sırasında çekimsiz ortamda bir ekip hareketler yaptırıldığını biliyoruz. Uzay araştırmaları denildiğinde aklımıza çoğunlukla ABD ve Rusya gelse de Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırmaları Ajansı (JAXA), Kanada Uzay Ajansı (CSA) üzere farklı ülkelerin uzay araştırmalarından sorumlu kuruluşları uzaya astronot gönderiyor” diye konuştu.
“RUSYA YANLIŞSIZ BİR ADRES”
Uluslararası Astronot Akademisi Daimi Üyesi Prof. Dr. Birol Çotuk, Rusların bu cins kozmonot eğitim programlarını farklı ülkeden gelen adaylar için verdiğini vurgularken, “Su an yetişmiş Türk astronotumuz yok. Eğitim müddeti 1-4 yıl ortasında değişiyor. Türkiye olarak uzay çalışmalarında kâfi donanım ve bilgi birikimine sahip değiliz. Rusya bu iş için yanlışsız bir adres. Savaş pilotlarımız 1-2 yıl içinde, bilim insanlarımız 3-4 yıllık müddette astronot olabilir. Sıhhat kriterleri ve fizikî testlerden geçmek çok değerli. Eğitimlerde uzay istasyonunda nasıl hareket edileceğine kadar her detay öğretiliyor. Özel şirketler bile şimdiden 20 dakikalığına uzaya çıkartacak müşterilerine bir yıllık eğitimler vermeye başladı. Uzay seyahati yakın gelecekte tanınan hale gelir” dedi.
“JET PİLOTLARI İÇİN DAHA KOLAY”
İTÜ Uzay Mühendisliği Kısmı’ndan Prof. Dr. Rüstem Aslan, Türk astronot yahut kozmonot olmadığını belirterek şunları söyledi: “Hava Kuvvetlerimiz’den seçilecek bir pilotumuz, 1-2 yıllık özel eğitimin akabinde astronot olabilir. Jet pilotu dışından seçilecek adaylar için 2-3 yıllık önemli bir eğitim devri gerekir. Türkiye, ABD, Rusya, Çin ve Avrupa Birliği ile uzay programları konusunda mutabakat yapmadığından şimdi işçi yetiştirip uzaya gönderemedik. Jet pilotları yer çekimsiz ortamda yürüme eğitimiyle bir grup fizyolojik ve ruhsal testlerden geçip daha kolay astronot olabiliyorlar. Şu evrede bu eğitimlerin ABD yahut Rusya’daki merkezlerden alınması gerekiyor.”