Yargıtay, Japon Yeni’ne endeksli kredi çeken tüketici aleyhine karar verdi.
Yargıtay’ın kararında, dövizle borçlanmanın taşıdığı riskin bilindiği, davacının da bunu öngörebilecek durumda olmasına karşın dövize endeksli kredi kullandığı belirtildi.
Karara nazaran, bankadan Japon Yeni’ne endeksli konut kredisi kullanan bir kişi, taksitlerini 1 Eylül 2008 prestijiyle aylık 1420 lira olarak ödemeye başladı. Lakin banka müşterisi, kurdaki artışla ödediği aylık borcun da artması üzerine banka aleyhine dava açtı.
Dava dilekçesinde Japon Yeni’nin kredi kontratı imzalandıktan sonra öngörülemeyen biçimde arttığına, taksitlerinin de bu nedenle 3 bin 28 liraya ulaştığına dikkati çeken davacı, bankanın yönlendirmesi üzerine Japon Yeni’ne endeksli kredi kullandığını, mukavele imzalanırken gereğince bilgilendirilmediğini, kontratın uygulanması sırasında Japon Yeni kurunun iki katından fazla arttığını, bunun tüketici açısından öngörülebilecek bir durum olmadığını ileri sürdü.
Kredi taksit faizinin birinci taksit ölçüsündeki oran olan yüzde 1,09 olarak sabitlenmesini isteyen davacı, bunun mümkün olmaması halinde mukaveleye müdahale edilerek taraflar ortasında adil bir istikrar kurulmasını talep etti.
Davalı banka ise davacının kendi iradesi ile döviz cinsinden kredi kullandığını ve uyarlama şartlarının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istedi.
Mahkeme, davayı kısmen kabul ederek aylık taksit ölçüsünü 2 bin 646 lira olarak belirledi.
Bankanın temyiz başvurusu üzerine belgeyi inceleyen Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, mahkemenin kararını banka lehine oybirliği ile bozdu.
Kararda, “Taraflar ortasında düzenlenmiş mukaveleye bağlılığın temel olduğuna” dikkat çekildi. Mukavelenin uyarlanmasının başvurulacak istisnai bir durum olduğu tabir edilen kararda, şu münasebetlere yer verildi:
“Her şeyden evvel kontratın imzalanmasından sonra beklenmeyen inanılmaz durumların gerçekleşmesi, mukavelenin uzun vadeli olması, beklenmeyen inanılmaz durumların herkes için geçerli, objektif ve evvelce belirlenemeyecek nitelikte bulunması, değişen şartların mukaveleyi çekilemeyecek hale getirmesi, bu suretle süreç temelinin çökmesi zaruridir.
Dava konusu olayda davacının başlangıçta seçme özgürlüğü varken TL yerine döviz bazında kredi kullandığı, bir öteki deyişle özgür iradesiyle kredi cinsini belirlediği anlaşılmakta olup, davalı banka elemanlarının davacıyı yönlendirdiği tezi ispatlanamamıştır. Öte yandan ülkemizde vakit zaman ekonomik krizlerin vuku bulduğu ve bu bağlamda dövizle borçlanmanın risk taşıdığı da toplumun büyük çoğunluğu tarafından bilinen bir olgudur. Davacı, bu riski evvelden öngörebilecek durumda olmasına karşın dövizle kredi kullanmış bulunmaktadır. Kaldı ki, eldeki dava kredi geri ödemesinin başladığı tarihten üç yıl sonra açılmış olup, bu durumda davacının mukaveleyi benimsediğinin kabulü gerekir. Tüm bu konular birlikte değerlendirildiğinde dava konusu olayda uyarlama şartlarının bulunmadığı anlaşılmaktadır.”