Zerdeçal, yani curcuma longa, zencefille tıpkı aileye mensup bir kök bitki. Bilhassa Hindistan’da Ayurvedik tıpta kendisine kıymetli bir yer edinen zerdeçal, yüzlerce yıl ağrı kesici, antiseptik ve iltihap önleyici özellikleri için kullanılmış. Fitoterapi (Bitkilerle tedavi) Uzmanı Dr. Ümit Aktaş, tıbbın ilerlemesi ile birlikte zerdeçalın tüm bu faydalarının yanı sıra anti-kanserojen tesire sahip olduğunun da anlaşıldığını söylüyor.
Dr. Aktaş, bilhassa beden direncinin artırılmasında kıymetli rol oynadığı belirtilen zerdeçal için, “Bu kök bitkinin mucizesi ona parlak sarı rengini veren kurkuminde saklıdır” diyor.
“ZERDEÇAL, ALZHEIMER’A KARŞI DA GÜÇLÜ BİR KORUYUCUDUR”
Zerdeçalın etkin unsuru olan kurkumin üzerine yapılan yüzlerce bilimsel araştırma bulunduğunu vurgulayan Fitoterapist Dr. Aktaş, zerdeçal hakkındaki bilimsel çalışmalara değinerek ntv.com.tr’nin sorularını şöyle yanıtlıyor:
Zerdeçalın yararları nelerdir? Zerdeçal hangi özelliklerinden ötürü bedenin savunma hücrelerini güçlendirir?
Çalışmalar, zerdeçalın etkin unsurunun 700’den fazla gen üstünde tesirli olduğunu gösteriyor. Kurkumin hususunun kanseri önlemede, hatta hastalığın seyrini yavaşlatmadaki tesiri üzerine yapılmış 2000’in üstünde bilimsel araştırma var. Tüm bu araştırmalar zerdeçalın kanserle tek değil, birçok farklı yoldan savaştığını işaret ediyor. Zerdeçal, yetişkin nüfusun kaygılı düşü Alzheimer’a karşı da güçlü bir koruyucudur. Bu mevzuda yapılmış bilimsel çalışmalara ilham veren ne olmuş biliyor musunuz? Diyetlerinde çok fazla zerdeçal bulunan Hintlilerde Alzheimer’ın çok az görülmesi. Zerdeçalın bilinen yararlarından biri de bedendeki enflamasyonu azaltmasıdır. Bedendeki enflamasyonun kalp kriziyle, diyabet, kanser ve romatizmal hastalıkların temel nedeni olduğu düşünülürse, zerdeçal bitkisinin gözetici, tedavi edici gücünün kaynağı da anlaşılmış olur. Diyetinizde bu baharata yer vererek bağışıklık sisteminize de takviye vermiş olursunuz. Böylelikle savunma hücreleriniz sistemdeki iç savaş yüzünden devamlı taarruzda kalarak güçten düşmez.
Zerdeçal nasıl kullanılır? Yanlış kullanılan bitkilerin faydadan çok ziyan verebileceği göz önüne alınınca zerdeçalın nasıl tüketilmesi gerektiği de kıymet kazanıyor…
Bu kök bitki ya toz halinde ya da kurutulmuş olarak satılır. Son yıllarda marketlerde taze olarak da bulmak mümkün. Diyetinize daha çok zerdeçal eklemenin en kolay yolu hiç kuşkusuz yemeklerinizde daha çok köri kullanmaktır. Hint mutfağıyla özdeşleştirilen köri düşünülenin tersine tek bir baharat değil başta zerdeçal olmak üzere, tarçın, kişniş, kimyon, kakule ve sarımsak tozu üzere yaklaşık 40 farklı baharatla bir karışımdır. Şayet Hintliler üzere balıktan ete ve sebzelere kadar tüm yemeklerinizi köriyle pişirmiyorsanız zerdeçalın hastalıkları önleyici gücünden faal bir biçimde faydalanmanız çok güç. Hatta zerdeçalı körinin içinde değil de tek başına kullanmak bile yeteri kadar kurkumin almanızı sağlamayacaktır. Kelamın özü; bu baharatın kansere, Alzheimer’a karşı koruyu tesirinden faydalanmak için kâfi ölçüde alınması gerekir. Bunun için ben kurkumin desteği kullanılmasını tavsiye ediyorum. Alışılmış kullandığınız desteğin zerdeçalın etkin unsuru olan kurkuminden yana varlıklı bir formüle sahip olduğundan emin olun.
“BİTKİSEL TEDAVİLER KONUSUNDA DA SUİSTİMALLERE KARŞI UYANIK OLUN”
Zerdeçalın ziyanları var mı? Bilhassa bitkisel ekstrelerle yapılan fitoterapi uygulamaları suiistimallere çok açık bir konu…
Zerdeçal kimi bireylerde hazımsızlık, ishal üzere sıkıntılara neden olabilir. Kurkumin desteklerinde ise 1000 miligramın üstündeki dozlarda şişkinlik, mide yanması ve ishal üzere sindirim sistemi meselelerinin gözlenebildiği rapor edilmiştir. Natürel ki her hususta olduğu üzere bitkisel tedaviler konusunda da suistimallere karşı uyanık olmakta yarar var. Mesela zerdeçalın damar yoluyla verilmesi diye bir tedavi yoktur! 2017’de damar yoluyla yüksek oranda zerdeçal ekstresi verilen bir bayanın mevti bu şifalı bitkiyi de zan altında bırakmıştır. (FDA’in bu mevzuda yaptığı araştırmanın bulguları cürümlünün ekstrede kullanılan castor oil, yani Hint yağı olduğunu gösterdi.)
Maalesef hem güvenliği hem de tesiri kanıtlanmamış şaibeli tedaviler yüzünden şifalı bitkilerin de ismi berbata çıkıyor. Gördüğünüz üzere bitkisel tedaviler suiistimale çok açıktır. Umut tacirlerine karşı tetikte olun ve şimdi bilimsel olarak kanıtlanmamış tedavilerden uzak durun, lakin umut tacirleri yüzünden zan altında bırakılmış şifalı bitkilerden yoksun kalmayın! Bunlardan akılcı bir formda faydalanmaya devam edin. Yani, hastalıklardan korunmak için zerdeçaldan faydalanabilirsiniz. Fakat şayet bir hastalığın tedavisi için bitkisel ekstrelerden faydalanacaksanız, kesinlikle lakin kesinlikle fitoterapi eğitimi almış bir doktora başvurun.
“ZERDEÇAL TESİRLİ BİR DETOKS AJANIDIR”
Kimlerin zerdeçal kullanması sakıncalıdır?
Zerdeçalı herkes kullanabilir. Sonuçta zerdeçal üzere pek çok yararı olan, yararları kanıtlanmış bir bitkiden kelam ediyoruz! Alışılmış ki her şey dozunda, istikrarlı bir halde tüketildiğinde yararlıdır. Çocuğunuzun yemeğine birkaç tutam zerdeçal tozu katabilirsiniz. Yaşın ilerlemesi, kronik hastalıklara eğilimin artmasıyla birlikte bu bitkiyi daha çok tüketmekte fayda var. Zerdeçalın pek bilinmeyen bir yararı daha vardır. Bu kök bitki tesirli bir detoks casusudur. Çağdaş hayatta maruz kalınan ağır metalleri bedenden atar.
Zerdeçalın irtibata geçtiği ilaçlar ortasında kan sulandırıcıların olduğu, bu yüzden bilhassa güçlü kan sulandırıcı kullanan atriyal fibrilasyon hastalarının zerdeçal kullanmaması gerektiği belirtiliyor. Kan sulandırıcı ilaçlar dışında zerdeçal hangi ilaçlarla etkileşime girebilir?
Zerdeçalın kan sulandırıcı tesiri olduğu doğrudur. Natürel ki kan sulandırıcı kullanıyorsanız dikkatli olmakta, zerdeçal kullanmadan evvel hekiminize danışmakta yarar var.
“DOĞRU BESLENME MODELİNİ ZERDEÇAL İLE DESTEKLEDİĞİNİZDE FAYDA GÖRÜRSÜNÜZ”
Zerdeçalın her sıkıntıya deva üzere sunulması hakikat bir yaklaşım mı?
Tabii ki değil! Her vakit altını çizdiğim üzere temel olan bütündür. Yani beslenme modeliniz, içi kimyasallar, katkı hususlarıyla dolu işlenmiş yiyeceklerden, abur cuburlardan oluşuyorsa istediğiniz kadar zerdeçal tüketin bir yararını göremezsiniz. Lakin gerçek bir beslenme modelini zerdeçal ile desteklediğinizde pek çok yarar sağlayabilirsiniz. Bedendeki enflamasyonla savaşan bir bitkinin tüm kronik hastalıklara karşı esirgeyici tesiri olduğunu söylemek abartılı olmaz. Daha evvel de söylediğim üzere kalp krizinden kansere, romatizmal hastalıklara kadar pek çok sıhhat sıkıntısının perde gerisinde enflamasyon vardır. Enflamasyon bedenin bir savaş alanına dönmesidir. Bu savaşı durdurmadan sağlıktan, sıhhatten kelam edemezsiniz.
Zerdeçal alırken ve tüketirken dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Yemeklerinize şifalı bir dokunuş katmak için zerdeçalın kurusunu da yaşını da kullanabilirsiniz. Destek olarak kullananların ise, eserin prospektüsünde önerilen dozun üstüne çıkmamaya dikkat etmesi gerekiyor. 16. Yüzyılda yaşamış kıymetli bir tıp insanı olan Paracelsus, “zehir dozdadır” der. Bir maddeyi ne kadar, ne biçimde tükettiğiniz sizin için faydasını ya da tam aksine ziyanını belirler. Yararlı diye gidip litre litre içerseniz su bile bir zehre dönüşür. Su zehirlenmesi diye bir şey vardır. Kelamın özü; en yararlı besinler, bitkiler bile lakin kararında, istikrarlı tüketildiği vakit şifalı özelliklerini sergileyebilirler.
KULLANACAĞINIZ BİTKİSEL ESERLERİ HEKİMİNİZE DANIŞIN!
Toz zerdeçalın günde bir çay kaşığı (1-2 kez) tüketilmesi öneriliyor. Kanser başta olmak üzere rastgele bir hastalık nedeniyle tedavi görenlerin, kullanacakları tüm bitkileri yahut bitkisel eserleri, tedavilerini yürüten tabiplere danışarak kullanmaları gerektiği unutulmamalı.