ABD’nin “2020 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası” olarak bilinen savunma bütçesi, Kongrenin iki kanadının üzerinde uzlaştığı biçimiyle Temsilciler Meclisinde kabul edildi.
Pentagon için 635 milyar doları temel harcama bütçesi, 71,5 milyar doları Denizaşırı Olası Operasyonlar fonu, 23,1 milyar doları Güç Bakanlığı bünyesinde yapılacak savunma ve 8,1 milyar doları ise başka savunma harcamaları ve 300 milyon dolar da savunma ile ilgili olmayan alanlar olmak üzere toplam 738 milyar dolarlık bütçe tahsis eden tasarı, Temsilciler Meclisinde 48’e karşı 377 oy ile geçti.
SAVUNMA BÜTÇESİNDE TÜRKİYE DETAYI
Tasarının Türkiye ile ilgili kısmında, Ankara’nın S-400 hava savunma sistemlerini alım süreçlerine devam ettiği gerekçesiyle Türkiye’ye F-35 uçaklarının teslim edilmemesi öngörülüyor. Tıpkı vakitte, Türkiye’ye Amerika’nın Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Çaba (CAATSA) Yasası kapsamında yaptırım uygulanması gerektiği tabir ediliyor.
Bütçenin, “Ulusal Savunma Stratejisi Kapsamında Modernizasyon Programları” kısmında ise Türkiye’nin F-35 uçaklarına ait bir ayrıntı yer alıyor. Buna nazaran, “Türkiye tarafından sipariş edilen uçakların alımı için 440 milyon dolarlık” fon ayrılması öngörülüyor.
Tasarı, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasını öngörüyor. Ayırca tasarıda, Savunma Bakanlığına, F-35 üretim bantları olan Lot 12, 13 ve 14 kapsamında, Türkiye’nin siparişlerinin en üst düzeye çıkararak üretime sokması ve ABD Hava Kuvvetleri için yapılandırılarak satın alması için ek fon sağlıyor.
RUSYA ORTAKLI TÜRKAKIM’A YAPTIRIM
Bütçede, Rus güç ihracatına katkı sağlayan güç boru sınırlarının inşasında çalışan birtakım gemi şirketlerine yaptırım uygulanması kuralı da getiriliyor.
Bütçe tasarısında, “Bu yasanın kanunlaşmasından sonra 60 günde ve sonraki her 90 günde Dışişleri Bakanlığı, Hazine Bakanlığına danışarak, Kuzey Akımı 2 ve TürkAkım projeleri yahut bu projelerin yerine inşa edilecek öbür projelerin inşası için deniz düzeyinden 100 fit ve üzeri derinliğe boru çizgisi döşeyen gemilerin tespitine ait raporu, ilgili kongre komitelerine sunacaktır.” kararı bulunuyor.
Bu projelere gemi sağlayan yabancı kişi ve kuruluşların da yaptırım için tespit edilmesi öngörülüyor.
GÜNEY KIBRIS’A AMBARGOLARI KOŞULLU OLARAK KALDIRIYOR
Tasarıda Türkiye’yi ilgilendiren öteki bir nokta ise Güney Kıbrıs Rum İdaresine (GKRY) yönelik silah ambargolarının kaldırılması oldu. Tasarı, kelam konusu ambargoların kaldırılmasını öngörüyor lakin Rum kısmına silah satış ve transferlerine sınırlamalar getiriyor.
Tasarıya nazaran, ABD Lideri, Rum idaresinin “para aklama kontrolleri konusunda ABD ile çalıştığını” ve “Rus askeri gemilerinin adaya bakım ve yakıt ikmali için demirlememesi için gerekli adımları attığını” Kongre’nin ilgili komitelerine teyit etmediği sürece ambargolar kaldırılmayacak.
YPG/PKK YARDIMININ ÖLÇÜSÜ BELİRTİLMEDİ
Bütçe tasarısında dikkati çeken öteki bir ayrıntı ise Suriye’de “taramadan geçmiş kümelere verilen askeri yardımlara” ait tespitler oldu. ABD, her yıl savunma bütçesinde “SDG” ismini kullanan YPG/PKK başta olmak üzere kimi kümelere 500 milyon dolar civarında askeri yardım fonu ayırıyordu.
Tasarıda, DAEŞ ile gayret kapsamında Irak için 645 milyon dolar askeri dayanak fonu ayrılırken, Suriye kısmında Savunma Bakanı’nın gerekli gördüğü ölçü, yardım tipi ve verilecek kümesi Kongre’ye yazılı bildirmesi gerektiğine işaret edilerek, muhakkak bir ölçü belirtilmedi.
Söz konusu tasarı, Senatoda da değişiklik teklif edilmeden oylandıktan sonra yasalaşmak üzere ABD Lideri Donald Trump’a sunulacak.
Trump, dün yaptığı bir açıklama ile bütçe tasarısının istedikleri üzere şekillendiğini ve geçmesi durumunda çabucak onay vereceğini söz etmişti.