Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Brüksel’deki AB Dış Münasebetler Kurulu toplantısının akabinde düzenlediği basın toplantısında, İran nükleer mutabakatına ait değerlendirmelerde bulundu.
AB ülkelerinden bakanlarla bugün yapılan toplantıda İran nükleer mutabakatının korunması ve tam olarak uygulanması için atılabilecek adımları görüştüklerini belirten Mogherini, “İran’ın nükleer muahedeyi yine tam olarak uygulaması için çalışacağız.” tabirini kullandı.
Mogherini, İran nükleer muahedesine bağlı kalan tarafların, Tahran’ın ihlallerini değerli bir uyumsuzluk olarak görmediğini kaydederek, tarafların muahedede yer alan ihtilaf tahlil sistemini İran’a karşı şu an için işletmeyi düşünmediklerini söyledi.
İran’ın nükleer mutabakat aleyhinde aldığı kararların geri dönülebilir olduğuna dikkati çeken Mogherini, “İran’ın tekrar nükleer mutabakata uymasını bekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
İRAN’DAN URANYUM ZENGİNLEŞTİRME HAMLESİ
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçi, 8 Mayıs’ta nükleer mutabakatta ülkesinin beklentilerinin yerine getirilmediği gerekçesiyle muahede çerçevesindeki taahhütlerinden kimilerine riayet etmemekle ilgili 60 günü içeren “İkinci Adım” uygulamalarını devreye soktuklarını açıklamıştı.
Arakçi, 7 Temmuz’da da “Bugün birinci 60 günün sonuna geldik. İsteklerimiz yerine getirilmediği için İkinci Adım’ı uygulamaya koyuyoruz. İkinci Adım’da (nükleer anlaşmada) taahhüt ettiğimiz zenginleştirme oranı ve ölçüsüne riayet etmeyeceğimizi ilan ediyoruz.” sözünü kullanmıştı.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran ortasında 2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı olarak isimlendirilen nükleer mutabakat, Tahran’a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme hakkı veriyor. Mutabakat çerçevesinde İran, en çok 300 kilogram uranyumu elinde tutabiliyor.
Anlaşma İran’a 300 kilogramın üzerindeki uranyumu milletlerarası piyasada satarak karşılığında doğal uranyum alabilme imkanı tanıyor. İran ayrıyeten mutabakata nazaran, ağır su stokunu 130 tonun altında tutmak zorunda ve aşımı halinde ülke dışına çıkarmakla yükümlü bulunuyor.