Baykar Teknik Müdürü ve Türkiye Teknoloji Kadrosu Vakfı (T3 Vakfı) Mütevelli Heyeti Başkanı Selçuk Bayraktar, TEKNOFEST İstanbul Havacılık, Uzay ve Teknoloji Şenliği’nin (TEKNOFEST İstanbul) gerçekleştirildiği Atatürk Havalimanı’ndaki şenlik alanında yapılan Anadolu Ajansı Finans Masası’na konuk oldu.
TEKNOFEST İstanbul ve ulusal teknoloji atağına ait değerlendirmelerde bulunan Bayraktar, Bayraktar Akıncı Taarruzi İnsansız Hava Aracı (TİHA) stratejik misyonlar yapabilen bir insansız hava aracı sistemi olduğunu belirtti.
Bayraktar, bütün yazılım ve elektroniğini kendilerinin tasarladığını tabir ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Akıncı’da birçok alt sistem var. Çok gelişmiş, ulusal savunma endüstrimizin üreteceği yan sistemler bulunuyor. Bu uçağın bütün bu stratejik misyonları yapabilmesini sağlıyor. Örneğin, ulusal akıllı mühimmatlar, seyir füzesi, havadan havaya füze, ön tarafına takılacak gelişmiş radar sistemi var. Bu hava gayelerini tespit edip vurabilme kabiliyetini kazandırıyor. Bir yandan savaş uçaklarının yükünü azaltırken, bir yandan da savaş uçaklarının yapamadığı misyonlarda kullanılacak. Zira bu insansız bir hava aracı olduğundan tehlikeli bölgelere çok daha kolay yanaşabiliyor. Uzaktan hava savunma radarlarını tespit edip yüzlerce kilometre öteden onları karartıp seyir füzesiyle vurabilme kabiliyetine sahip olacak. Şu an çıktığında dünyanın bu sınıftaki en çağdaş İHA’sı olacak.”
Teknolojinin süratle geliştiğini, bunun bir yarış olduğunu, daima yenileme ve güncelleme gerektiğini aktaran Bayraktar, “Dünyada bu sınıfta uçak üretebilen birkaç ülke var. Türkiye de bunlardan biri olacak. Türkiye tezini insansız hava araçlarında bayağı bir üst taşımış olacak. Bayraktar Akıncı Taarruzi İnsansız Hava Aracı’nın (TİHA) ekim ayı içerisinde uçmasını dilek ediyoruz.” diye konuştu.
“10-15 SENE SONRA UÇAN OTOMOBİLLER YOLLARDA GÖRÜLMEYE BAŞLANACAKTIR”
Cezeri Uçan Araba’ya ait soru üzerine Bayraktar, dünyada bu alanda çalışmaların başladığını belirterek, dünyada 50’ye yakın prototipin bulunduğunu bildirdi. Bayraktar, uçan otomobilin çok akıllı olması gerektiğini, zira herkesin pilot olacağını tabir ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bir sonraki adımın bundan 10-15 sene sonra gerçekleşeceği öngörülüyor. Kimi taksi hizmetleri başlamış durumda, denemeler gerçekleştiriliyor. 10-15 sene sonra uçan otomobiller yollarda görülmeye başlanacaktır. Baykar olarak İHA’da yaşadığımız serüvende aldığımız derste bundan 15 sene sonrasının yarışına hazırlanmıştık. Bence bu ulusal teknoloji atılımının en kıymetli paradigması.”
Yüksek teknolojide süratli bir devinim olduğunu, kaçırıldığı vakitler olduğunda bugüne değil yarına bakıldığında yakalama bahtı sunduğunu aktaran Bayraktar, akıllı otomobilden bir sonraki basamağın uçan otomobil olduğunu, bunun geleceğin trendi olarak öne çıkacağını söyledi.
“CEZERİ’NİN TİCARİ BİR ESERE DÖNÜŞMESİ 10-15 SENEYİ BULACAKTIR”
Bayraktar, 9 ay evvel uçan otomobil çalışmalarına başladıklarını, büyük firmaların da bu alana girdiğini, teşebbüslerin 1 milyar dolara yakın yatırım aldığını, Çinli bir firmanın taksi servislerine başlayacağını söylediğini aktardı.
Herkese hayallerinin peşinden gitmesini tavsiye eden Bayraktar, şunları kaydetti:
“Sizler de çaba gösterin, azmedin, sabredin, asla yılmayın. Bizim bir eksiğimiz yok. Dünyada hakikat zamanlamayla en uygununu yakalayabilmeniz mümkün. Bugünden çalışmaya başlarsak bizim bu alanda kıymetli bir oyuncu olmamız, hatta tahminen de dünya başkanı olmamız mümkün. Cezeri’yi de bu amaç ile çalışmaya başladık. Cezeri birinci uçuşunu kısa bir müddet sonra yapacak lakin bunun ticari bir esere dönüşmesi, yollara çıkması 10-15 seneyi bulacaktır.”
“CEZERİ UÇAN OTOMOBİL İLE YAYLA ÜZERE BİR YERDE UÇMAYI HAYAL EDİYORUM”
Bayraktar, Cezeri Uçan Otomobil ile yayla üzere bir yerde uçmayı hayal ettiğini tabir ederek, “Pilotluk da yapıyorum lakin bunun verdiği özgürlük farklı. Bu bir manada büyük bir drone, herkesin uçurabileceği kolaylıkta olması gerekiyor. Ben bunu şahsî bilgisayarın icadına benzetiyorum.” dedi.
Uçan otomobillerin öncelikte kırda bayırda sportif niyetlerle uçacağını aktaran Bayraktar, “Bu bir kişilik bir araç, 2 ve 4 kişiliğini de yapmak gerekiyor. Bunun yanında yola çıkabilmesi, toplu halde uçabilmesi için teknolojide önemli kırılımlar gerekiyor. Biz İHA’lara da bu türlü başlamıştık. 15 sene sonra da inşallah Cezeri bu alanda dünyada hak ettiği yere gelecek.” diye konuştu.
Bayraktar, uçan otomobile “Cezeri” isminin verilmesinin sebebini şöyle anlattı:
“Uzmanlık alanım robotik. Bu yaptığımız uçaklar da robot uçaklar. Akıllı robotlar aslında. Cezeri de akıllı bir robot. Bu alanın da kurucusu Müslüman bir alim. Hatta logo da oradan geliyor. Onun ismini vermeyi uygun gördük. Biz onun talebesiyiz. Bu alanı açtığı için kendisini hayırla yad ediyoruz.”
“HEPSİ BİR HAYALLE BAŞLIYOR”
TEKNOFEST İstanbul ve ulusal teknoloji atılımına ait değerlendirmelerde bulunan Bayraktar, AA’ya da tertibe verdiği dayanaktan ötürü teşekkür etti.
Bayraktar, aile teşebbüsü olarak 15 sene evvel Türkiye’nin birinci ulusal insansız hava aracını geliştirdiklerini anımsatarak, “Hepsi bir hayalle başlıyor. Ben de bu alanda çalışan bir araştırma görevlisiydim. En ufağı da olsa Türkiye’de birinci kez tümüyle ulusal ve özgün bir modelle hazırlandı. Biliyorsunuz ki bunların içinde çok karmaşık yazılım sistemleri var, elektronik sistemler var. Bu sistemleri geliştirmeyecek olursanız ne katma kıymet sizde kalıyor ne fikri siz üretmiş oluyorsunuz ne de tam manasıyla denetimi sizde oluyor.” diye konuştu.
Geçmişten bugüne yaptıkları havacılık çalışmalarına değinen Bayraktar, “Neden ihtilal arabasının, Nuri Demirağ’ın, Lagâri Hasan Çelebi’nin önü kesilmiş? Bütün bunları derleyerek dedik ki bizim tek başımıza çıkmamızın bir manası yok. Ülkemizde bunun üzere onlarca, yüzlerce teşebbüs olabilir. Kâfi ki biz bir halde, bunların önü nasıl açılır, onun yolunu bulalım. Esasen bizim serüvenimiz de biraz bunun özetiydi ve T3 Vakfı’nı kurduk.” halinde konuştu.
Bayraktar, T3 Vakfı’nda binlerce gence istekli bursiyerler tarafından fiyatsız eğitimler verildiğine işaret ederek, şu bilgileri verdi:
“Milli Teknoloji Atağı’nı toplumsal bir seferberliğe dönüştürmemiz gerekiyor ki bu üzere teşebbüsler ve atılımlar ülkemizde çarçabuk gelişebilsin. Yoksa bir formda akamete uğruyorlar. Toplumumuz teknolojiyi kullanmayı seviyor aslında. Aslolan araştırıp, geliştirip hayalden bilgiyi üretecek düzeye getirmek. Bunun için de bunun kıymetli olduğunu anlatabilmek gerekiyor. Bu alanlar, futbol üzere tanınan mevzuların yüzde 1’i kadar ehemmiyet görse biz ülkemizin uzayda, havacılıkta, yüksek teknolojide hak ettiği yere gelebileceğine inanıyoruz.”
“YERLİLİK ORANI YÜZDE 15’LERDEYKEN YÜZDE 65’LERE KADAR ÇIKTI”
Selçuk Bayraktar, İstanbul Atatürk Havalimanı’nın Nuri Demirağ’ın birinci gök şenliğini yaptığı yer olduğunu ve burada yüzlerce pilotun yetiştirildiğini belirterek, “O ruhun burada TEKNOFEST İstanbul’da tekrar dirildiğini görüyoruz.” diye konuştu.
Geçen yıl 550 bin kişinin ziyaret ettiği TEKNOFEST’e bu yıl 122 ülke ve 81 kentten iştirak olduğunu aktaran Bayraktar, “Genç kardeşlerimiz, geleceğin bahislerine bugünden hazırlanacak olurlarsa inanıyoruz ki o gün geldiğinde o alanın önderleri olacak.” dedi.
Bayraktar, bu halde bir teknoloji şenliği olmadığına işaret ederek, “Havacılık fuarları var, ticari gayeli yapılan. Toplumun her kısmına, tümüyle fiyatsız bir biçimde ulaşan bir aktiflik yok. TEKNOFEST’in maksadı 7’den 77’ye Ulusal Teknoloji Atağı için gerekli olan toplumsal seferberliği, paradigma dönüşümünü oluşturmak.” yorumunu yaptı.
Bayraktar, TEKNOFEST’in tüm kurgusunun gönüllülük, tutku ve sevgi üzerine olduğunu belirterek, “Buradaki uçakların bir kısmını dışarıdan alıyoruz, yerlileri de var. ‘Bakın siz çok daha düzgününü yapacaksınız. Ülkemizi bağımsız ve müreffeh kılacaksınız’ hissiyle yapılıyor. Hava şovları yapılıyor. 100’e yakın sivil uçak var, genç kardeşlerimiz uçabiliyorlar.” biçiminde konuştu.
TB2’nin Türkiye’ye yaptığı katkılara değinen Bayraktar, şu tabirleri kullandı:
“Bu üzere eserleri biz yurt dışından, ABD ve İsrail’den alıyorduk, hatta bir yerden sonra vermemeye başladılar. Bilhassa terörle çabada çok stratejik olduğundan SİHA’ları vermediler. Yerli üretimin 5 katına mal oluyordu. Daha berbatı sizi bağımlı kılıyor. Denetim sizde olmuyor. Bunların içinde yüz binlerce satır yazılım var. O yazılımlar ulusal olmayacak olursa, denetimi de sizin elinizde olmuyor. En kritik aksamları, en kıymetli aksamları oluyor. Onları yapmayacak olursanız müreffeh de olamıyorsunuz. Savunma endüstrisinde ülkemiz son 15 yılda ulusallaşma vizyonuyla büyük bir atılım yaşadı. Yerlilik oranı yüzde 15’lerdeyken yüzde 65’lere kadar çıktı. Bu Bayraktar TB2’de yüzde 93.”
Ukrayna ile türbin motorları konusunda iş birliği yapılacağına işaret eden Bayraktar, “Akıncı İnsansız Hava Aracı’nda kullanacağımız motorların ortak üretimi, Türkiye’de üretimi kelam konusu. Birbirini tamamlayan yeteneklere sahip 2 farklı ülke olarak görebilirsiniz. O yüzden bu iş birliği her iki ülke açısından çok olumlu sonuçlar doğuracak.” dedi.