Borsa İstanbul, dün büyük banka paylarında uygulamaya alınan “depo şartı” ile ilgili yatırımcılardan gelen soruları cevaplamak ve uygulamadaki farklılıkları gidermek için üyelerini bir yazı ile bilgilendirdi.
Dün Sermaye Piyasası Heyeti (SPK) tarafından BIST 30 endeksine dahil banka paylarında uygulanmaya başlanan “depo şartı” konusunda Borsa İstanbul tarafından üyelere bilgilendirme yazısı gönderildi.
Bilgilendirme yazısında, SPK tarafından Akbank (AKBNK.E), Garanti Bankası (GARAN.E), Halkbank (HALKB.E), İş Bankası (C) (ISCTR.E), Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB.E), Vakıfbank (VAKBN.E) ve Yapı Kredi hisse piyasalarında 16 Ekim’den itibaren süreksiz olarak uygulanması emeliyle kararlar anımsatılarak, şu tabirlere yer verildi:
“Depo koşulu uygulanması yalnızca kelam konusu hisselerin satışa mevzu edilmesi durumunda geçerli olup, bu hisselerde yapılacak alış süreçlerine ait depo koşulu getirilmediği açıktır. Üyelerimiz ve yatırımcılardan gelen sorulardan bu mevzuda bir tereddüt oluştuğu görüldüğünden açıklama yapma gereği doğmuştur.”
“SATIŞTA DEPO ŞARTI” NEDİR?
Satışta depo koşulu, bir pay senedini satmak isteyen yatırımcının, buyruğu ileteceği an prestijiyle buyruğu verdiği aracı kurumdaki hesabında o pay senedinin bulunması zorunluluğunu getiriyor.
Depo koşulu uygulamasında, yatırımcının sattığı ölçü kadar pay senedi takas yükümlülüğü (T+2) yerine getirilene kadar, yani sonraki ikinci süreç gününe kadar ilgili hesaplarda tutulmaya devam ediliyor.
Depo edilen pay senetleri, takas süreçleri tamamlanana kadar müşteri tarafından iletilen yeni bir buyruğun karşılığında evvelce depo edilmesi gereken pay senedi olarak değerlendirilemiyor. Benzeri formda, takas gününde yatırımcının hesabına geçecek pay senetleri de depo kaidesi kapsamında dikkate alınmıyor.
Satışta depo koşulunun uygulanmadığı pay senetlerinde, Borsa İstanbul’da T+2 valörü uygulanması nedeniyle pay senedinin 2 iş günü sonrasında teslim edilmesi kâfi oluyor. Yatırımcı, depo kuralının uygulanmadığı hisse piyasalarındaki satış süreci sonucunda doğan yükümlülüğünü, gün içinde alım yaparak, ödünç piyasadan o pay senedini ödünç alarak yahut öbür bir hesaptan ya da aracı kurumdan virman yaparak yerine getirilebiliyor.
YATIRIMCI ZİYAN GÖRMESİN DİYE
Analistler, Borsa İstanbul’un getirdiği açığa satış yasağı ve SPK’nın “satışta depo şartı” uygulama kararlarının, piyasalarda artan oynaklık nedeniyle yatırımcıların ziyana uğramaması ve fiyat hareketlerinde istikrarın sağlanması gayesiyle alındığını kaydetti.
Dün güne sert düşüşle başlayan banka hisse piyasaları, alınan önlemlerin de tesiriyle kayıplarının neredeyse tamamını telafi etti ve gün bazında ortalama yüzde 0,2 paha kaybetti.