Hastalıklara sağlam, randımanı yüksek buğday tohumu üretme çalışmaları kapmasında iki yeni yerli buğday çeşidi tescil edildi.
Ege Ziraî Araştırma Enstitüsünde yürütülen ıslah çalışmalarında elde edilen çeşitlere “Meltem” ve “Poyraz” isimleri verildi. İki çeşit, yüksek randıman potansiyeli, hastalıklara dayanıklılığı ve yüksek güç pahaları ile dikkati çekiyor.
Ege Ziraî Araştırma Enstitüsü Buğday Şube Şefi İstek Ünsal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1963 yılında kurulan enstitüde yürütülen buğday ıslah çalışmalarında 15 ekmeklik buğday, 10 makarnalık buğday ve 1 de tritikale çeşidinin Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezinde tescil ettirilerek üretime alındığını söyledi.
Buğday ıslah çalışmalarında, yüksek verimli, endüstrici ve son tüketicinin isteklerini karşılayacak özelliklere sahip çeşit geliştirmeyi amaçladıklarını vurgulayan Ünsal, bunun için gen bankası ve milletlerarası kuruluşlardan sağlanan malzemeler ile yurt içindeki çeşitlerden melezleme yapıldığını kaydetti.
Melezlemeyle randıman ve hastalıklara dayanıklılık üzere istenilen özelliklerin yeni çeşide aktarıldığını söz eden Ünsal, “Buğdaydaki yaprak hastalıkları dinamik yapıda her yıl farklı boyutlarda tesirli oluyor. Bu durum randıman ve kaliteye etki ediyor. Bunu engellemek için kimyasal ilaç kullanımı artıyor. Şayet güçlü çeşit geliştirirsek hem kimyasal kullanımı azaltarak iktisada katkı sağlanır hem de etraf kirliliği azaltılır.” dedi.
Türkiye’nin dünyanın en büyük un üreticisi ve ihracatçısı olduğunu söz eden Ünsal, endüstricinin de son yıllarda taleplerinin farklılaştığını, bunun için de farklı eser kümelerine hitap edecek buğdaylara gerek duyulduğunu anlattı.
Ünsal, ıslah çalışmalarının başarılı sonuçlarına dikkati çekerek Ünsal, “Türkiye’nin ortalama buğday randımanı 1950’lilerde dekar başına 100 kilolardaydı. Son yıllarda 300 kilolara çıktı, bu da ıslah çalışmaları sonucunda oldu. Şayet mevcut üretim gereçleri olsaydı bu randıman artışını sağlamak mümkün değildi.” diye konuştu.
YENİ ÇEŞİTLER
Bu yıl iki yeni yerli buğday çeşidi tescil ettirdiklerini anımsatan Ünsal, şöyle devam etti:
“Birisi ekmeklik buğday, ismi Meltem. Ekmeklik kalitesi yüksek bir buğday. Endüstricinin istediği üzere güç pahaları ve proteini yüksek. Meltem’in su kaldırma kapasitesi epey uygun. Protein pahası düzgün. Ortalama randımanı 800 kilolar civarında, âlâ kurallarda bin kiloya çıkıyor. Uzunluğu 100 santimetrelerde. Genelde uzun uzunluklu buğdaylar yağışın çok olduğu yıllarda yatma gösteriyor, bu da randımanı ve kaliteyi bozuyor. Pas hastalıklarına güçlü.
İkincisi makarnalık buğday çeşidi, Poyraz. Makarnalık özellikleri açısından yüksek pahalara sahip. İrmik rengi bakımından makarnacıların, bulgur yapanların istediği özelliklere sahip. Pas hastalıklarına sağlam, proteini yüksek, ortalama randıman potansiyeli güzel, 950 kilolara çıkıyor.”
İki çeşidin kısa müddette çiftçinin kullanımına sunulacağını aktaran Ünsal, başta Ege olmak üzere yazlık buğday ekilen tüm yörelerde değerlendirilebileceğini kelamlarına ekledi.