Sinemamızın birinci yıldız bayan oyuncusu olmanın yanı sıra kamera gerisinde da birçok prensip imza atmış olan Cahide Sonku’nun anısını yaşatmak ismine başlatılan ödül, Türkiye sinema bölümündeki bayan temsiliyeti ve görünürlüğüne dikkat çekmeyi de amaçlıyor. Ulusal Uzun Metraj Sinema Yarışı heyetinin değerlendirmesi sonucu verilecek olan Cahide Sonku Mükafatı, emeğinin yanı sıra bakışını da sinemanın ayrılmaz bir kesimi kılmış bir bayan sinemacıya 50 bin TL para dayanağı sunacak. 26 Ekim-1 Kasım tarihleri ortasında düzenlenecek 56. Antalya Altın Portakal Sinema Festivali’nin bu yılki yeniliklerinden biri de Cahide Sonku Mükafatı olacak. 1935 yılında “Bataklı Damın Kızı” sinemasındaki Aysel rolüyle kendinden sonraki jenerasyon için starlığın kapılarını açan ve birçok kaynağa nazaran de sinemamızın birinci bayan direktörü ve yapımcısısayılan Cahide Sonku’nun anısını yaşatmak ismine bu yıl başlatılacak ödül, Türkiye sinema kesimindeki bayan temsiliyeti ve görünürlüğüne dikkat çekmeyi de amaçlıyor. Ulusal Uzun Metraj Sinema Yarışı heyetinin değerlendirmesi sonucu verilecek Cahide Sonku Mükafatı, müsabakadaki sinemalardan birinde kamera gerisi ya da önü fark etmeksizin çalışmış, emeğinin yanı sıra bakışını da sinemanın ayrılmaz bir modülü kılabilmiş bayan sinemacılardan birine sunulacak. 50 bin TL para dayanaklı Cahide Sonku Ödülü’nün birinci kazananı ise şenliğin kapanış gecesi olan 1 Kasım’da belirli olacak.
EN YETERLİ BAYAN OYUNCU’LARIN İLKİ
1916’da Yemen’de dünyaya gelen ve gerçek ismi Cahide Serap olan Cahide Sonku, Cumhuriyet Özel Okulu’nda, akabinde İstanbul Belediyesi Konservatuarında eğitim gördü. Profesyonel tiyatro hayatına 1932’de Kent Tiyatrolarında (Darülbedayi) “Yedi Köyün Zeynebi” oyunu ile başladı. 1933 yılında Nazım Hikmet Ran’ın senaryosunu yazdığı ve Muhsin Ertuğrul ile birlikte yönettiği “Cici Berber” sinemasında Zozo Dalmas’ın dublörlüğünü yaparak sinemaya birinci adımını attı. Birebir yıl, Muhsin Ertuğrul’un yönettiği “Söz Bir Allah Bir”de Bedia Muvahhit, Semiha Berksoy üzere devrin kıymetli tiyatro oyuncularıyla birlikte oynadı. Asıl muvaffakiyetini ise iki yıl sonra, Türkiye sinema tarihine “ilk köy filmi” olarak da geçen “Bataklı Damın Kızı”ndaki Aysel rolüyle yakaladı. Seyircinin büyük ilgi gösterdiği oyuncu, sinemamızın birinci bayan yıldızına dönüşerek kendinden sonraki jenerasyon için yıldızlık sisteminin kapılarını açtı. 1940 yılında oynadığı “Şehvet Kurbanı” ve “Akasya Palas” sinemalarıyla muvaffakiyetini sürdüren Sonku, uzun bir periyot Yeşilçam’ın en çok aranılan bayan oyuncusu oldu ve
Yerli Sinema Yapanlar Cemiyeti tarafından 1948’de düzenlenen ve sinemamızın birinci sinema müsabakası sayılan Yerli Sinema Müsabakası’nda ‘En Âlâ Karakter Artisti’seçildi.
KAMERA ARDINDAKİ BİRİNCİ KADIN
1949’da, başrolünde de oynadığı Seyfi Havaeri sineması “Fedakâr Ana”da direktör asistanlığı yaparak kamera ardına birinci geçişini yaptı ve birçok kaynağa nazaran, 1950’lerin başında kurduğu Sonku Sinema ile sinemamızın birinci bayan imalcisi, senaryosunu da yazdığı “Vatan ve Namık Kemal” (1951) ile de sinemamızın birinci bayan direktörü oldu. Talat Artemel ve Sami Ayanoğlu ile birlikte yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği sinema, Yıldız mecmuasının sıralamalarında en düzgün sinema, Cahide Sonku en âlâ bayan oyuncu seçildi. 1953’te Orhon Murat Arıburnu ve Sami Ayanoğlu ile birlikte yönettiği “Beklenen Şarkı”da(1953) Zeki Müren ile birlikteoynadı. 1958’de Sonku Film’in deposunda çıkan bir yangın sonucu tüm mal varlığını kaybeden Sonku’nun mesleği bu olaydan sonra düşüşe geçti. Bir müddet tiyatro sahnelerine devam eden sanatçı, 60’larda geri döndüğü sinemada figüran olmak ya da kısıtlı rollerde oynamak zorunda kaldı. 1966’da Osman Seden’in yönettiği “Çalıkuşu”nda Türkan Şoray, Zeynep Değirmencioğlu, Kerim Avşar, Bedia Muvahhit üzere isimlerle birlikte rol alan sanatçı, 1977’de İdeal Erakalın’ın yönettiği “Yeşilçam Sokağı” sinemasıyla perdede son kere göründü. 1979’da Sinema Muharrirleri Derneği (SİYAD) tarafından verilen birinci ve tek Onur Ödülü’nü, merasime gidemediği için bir meyhanede sinema müellifi Atilla Dorsay’ın elinden alan Cahide Sonku, 1981 yılında İstanbul’da yaşama veda etti. Vefatının akabinde televizyon dizilerine, müzikallere ve kitaplara ilham olan bu efsane ismin anısı, bu yıldan itibaren ismine verilecek Cahide Sonku Mükafatı ile Antalya Altın Portakal Sinema Festivali’nde yaşamaya devam edecek.