Çocuklardaki su korkusu tatil yapmak, eğlenmek ve hoş vakit geçirmek isteyen ebeveynler için yaz aylarının epeyce güç geçmesine sebep olabiliyor. Hatta çocukluk çağında yaşanan kaygılar sağlıklı bir formda atlatılmazsa fobiye dönüşebiliyor.
Korkunun öğrenilebilen bir kavram olduğunu, bu sebeple çocukların kaygıyı doğuştan değil sonradan öğrendiklerini belirten Central Hospital’dan Uzman Psikolog Aycan Bulut, çocuğun suyla ilgili endişesinin farklı nedenleri olabildiğini aktardı.
Çocukların yabancı oldukları ve birinci kere karşılaştıkları her duruma karşı korkarak ya da çekinerek reaksiyon verdiklarini söz eden Bulut, çocuklardaki su dehşetinin giderilmesi için yapılması gerekenler hakkında şunları söyledi:
“Çocuğun suyla ilgili duyduğu endişenin farklı nedenleri olabilir. Bilhassa anne-babanın yanlış tavır ve davranışları bu duruma taban hazırlayabilir. Çocuğu banyo yapmak için zorlamak, alıştırmadan havuz yahut denize sokmak üzere durumlar çocukta su korkusuna sebep olabilir. Anne yahut babada suya karşı bir kaygı var ise çocuk da onları kendine rol model alarak suya karşı endişe geliştirebilir. Ayrıyeten çocuğun bulunduğu toplumsal etraf, ruhsal ve fizyolojik etkenler de tetikleyici olabilir.
“KORKU KAVRAMI HER ÇOCUKTA FARKLILIK GÖSTERİR”
Bazı çocuklar sudan korkmayıp banyo yapıyor, deniz ya da havuza girebiliyorken kimileri ise sudan hoşlanmıyor ve her türlü temastan kaçınarak ağlamaya başlayabiliyor. Çocuklar her yeni tecrübede olduğu üzere havuz yahut deniz ile tanıştıklarında da öncelikle etrafındaki şahısların davranışlarını müşahedeler ve taklit ederler. Bir çocuk için birinci kere gördüğü büyük bir su birikintisi epey merak uyandıran ve tıpkı vakitte da telaş duymalarına yol açan bir durumdur. Lakin bu noktada ebeveynlerin çocuğa karşı çok dikkatli ve temkinli davranmaları gerekir. Şayet anne-baba çocuğuna huzursuz edici davranışlar stantlar, olumsuz istikamette fizikî ya da sözel geri bildirimlerde bulunursa çocuğu olduğundan daha fazla paniğe sürükleyebilir.
“OYUNCAKLAR ÇOCUĞA SUYU SEVDİREBİLİR”
Çocuğun suyla olan temasından keyif alması, korkmadan banyo yapması, deniz yahut havuza girebilmesi için oyuncaklardan faydalanılabilir. Renkli, suyun içinde hareket eden ya da ses çıkartan oyuncaklar çocuğun dikkatinin dağılmasına yardımcı olabilir. Bu sayede çocuk hem suya alışır hem de eğlenerek vakit geçirebilir.
“ÇOCUĞA KARŞI SABIRLI OLUNMALI”
Çocuğun suya alışma sürecinde aile çok müdahaleci olmamalıdır. Bilakis çocuğun anne-babasını yönlendirmesine müsaade verilmelidir. Çocuğun korktuğu şeye yavaş yavaş alıştırılması sağlanmalıdır. Sudan korkan bir çocuğun suya alışması vakit alabilir. Bu sebeple çocuk suyla tanıştırılırken sabırlı olunmalıdır. Asla telaşlı davranılmamalı, çocuğun istemediği bir hareket ona zorla yaptırılmamalıdır. Aksi takdirde çocuğun suya alışma süreci epey uzayabilir. Unutulmamalıdır ki her çocuğun verdiği reaksiyonlar farklıdır. Çocuk asla suya girmesi için zorlanmamalıdır. Şayet çocuk suyun içindeyken ağlamaya başladıysa da suyun içinde kalması için baskı yapılmamalıdır. Panik ve dehşet içinde olan çocuk anne ya da babasından bu türlü bir zorlayıcı reaksiyon görürse ebeveynlerine olan itimat duygusu da zedelenebilir.
“SUYA EVVEL ANNE BABANIN GİRMESİ TEŞVİK EDİCİ OLABİLİR”
Çocuğun denize girmeden evvel kumda oynamasına ve vakit geçirmesine müsaade edilmelidir. Bu sayede çocuk kendini inançta ve hazır hissedebilir. Denize girileceği vakit ise birinci evvel anne ya da baba suya girmelidir. Çocuk bu esnada anne-babasının reaksiyonlarını izliyor olacağından sözel olarak değil davranışlarla çocuğa rol model olunmalıdır. Suyun içinde ani hareketler yapmak, etrafa su sıçratmak, zıplamak üzere aksiyonlar çocuğu huzursuz edebileceğinden çoka kaçılmamalıdır.
Havuza girilecek ise de çocuğun birinci evvel havuzu ve içindeki insanları izlemesi sağlanmalıdır. Suda oynayan ve eğlenen şahıslar seyrettirildikten sonra çocuk havuza yaklaştırılmalıdır. Çocuk evvel havuzun kenarlarında oynatılmalı ve havuza alışması sağlanmalıdır. Bu sürecin kolay gerçekleşebilmesi için özel çocuk havuzları da tercih edilebilir.
“ATLATILAMAYAN DEHŞETLER İLERİDE FOBİYE DÖNÜŞEBİLİR”
Ailelerin yaptığı en büyük yanlışlardan biri de çocuklarını diğer çocuklarla kıyaslamalarıdır. “Senden küçük çocuklar bile denize giriyor”, “Eğer korkarsan sana herkes güler” halindeki kelamlar çocuğun yaşadığı telaşın artmasına sebep olabilir. Çocuğun yaşadığı kaygıya anlayış göstermek yerine daima sözel ya da fizikî müdahalede bulunmak çocuğun kendine olan özgüvenini yitirmesine yol açabilir. İlerleyen devirler de ise çocukta uyumsuzluk, panik hali, telaş, tek başına rastgele bir hareketi başaramayacağı duygusu, öfke, heyecan üzere his durumları görülebilir. Çocukluk çağında yaşanan kaygılar sağlıklı bir halde atlatılmaz ise fobiye dönüşebilir. Çocukların kaygılarıyla baş edebilmenin en yanlışsız yolu çocuğa onu anladığınızı hissettirmektir. Şayet çocuk, endişelerinin ailesi tarafından anlaşılmadığını düşünürse endişeleriyle çaba edemez.
ÇOCUĞU DENİZDEN KORKAN ANNE VE BABALAR DİKKAT!
Su korkusu olan çocuklar deniz ve havuzdan da korkabilir. Tabi bu durum yaz aylarında ailesiyle birlikte tatil yapmak, eğlenmek ve hoş vakit geçirmek isteyen ebeveynler için epeyce sıkıntı geçebilir. Bu sebeple çocukta oluşan su korkusunu atlatabilmek ve çocuğu suya alıştırabilmek için anne-babaların mutlak efor göstermesi gerekir. Zorlayıcı davranışlar ve baskıdan mutlaka uzak durulmalıdır. Çocuğun suyu sevmesi için uygun koşullar ayarlanmalıdır. Çocuğun plajda ya da havuz kenarında oyun oynaması, yaşıtlarıyla vakit geçirmesi ve suya giren insanları gözlemlemesi için yardımcı olunmalıdır. Tüm bu tedbirlere karşın çocuğun su korkusu devam ediyorsa bir uzmandan yardım alınabilir.”