Bu yıl Türkiye’de yapılan tek dünya kongresi olma özelliğini de taşıyan
Dünya Gastroenteroloji Kongresinde bilimsel son gelişmeler ve şimdiki uygulamalar masaya yatırılıyor. 4 gün sürecek kongrede; bağırsak mikrobiyota, obezite, çölyak hastalığı, çölyak dışı glüten hassasiyeti, ilaç-bitki ve diyet desteği kaynaklı karaciğer hasarı, Behçet hastalığı gibi bahisler irdeleniyor.
Behçet hastalığının özel bir sempozyumda tartışıldığını belirten Türk Gastroenteroloji Derneği Lideri Prof. Dr. Serhat Bor, Behçet sendromunun, 1937 yılında Profesör Hulusi Behçet tarafından tanım edilmiş bir cins damar iltihabı olduğunu söyledi.
Hastalığın üç ana bulgusu olan; tekrarlayan ağız içi yaraları (aft), özel bir çeşit göz iltihabı olan üveit ve genital bölgedeki ülserlerin birlikteliğini tanım eden Behçet sendromunun, damarları tuttuğunda ölümcül olabildiğini belirten Doktor Serhat Bor, hastalık hakkında şunları söyledi:
“Göz tutulumu faal biçimde tedavi edilmediğinde körlüğe kadar ilerleyebilir. Eklemler, merkezi hudut sistemi ve deri tutulumu da meydana gelebilir. Bağırsak tutulumu olan hastaların erken tanınmaması ve faal tedavi edilmemeleri cerrahi süreç gerektirebilecek bağırsak delinmelerine ve kanamalara yol açabilir. Behçet sendromu genç erkeklerde daha ağır bir seyir göstermekte, yaş artışı ile hastalığın aktivitesinin azaldığı görülmektedir. Behçet sendromu konusundaki toplumsal bilinçlenme, hastaların erken teşhis almalarını ve gelişebilecek komplikasyonlardan korunmalarını sağlayacaktır. Bu nedenle tekrarlayan ağız içi yarasına eşlik eden diğer şikayetleri olan hastaların Behçet sendromu açısından taranmaları kıymet taşımaktadır. Lakin burada her ağız yarası çıkan kişinin Behçet sendromu olmadığı vurgulanmalıdır.”
Prof. Dr. Sedat Boyacıoğlu da birinci defa 1958 yılında Washington’da düzenlenen Dünya Gastroenteroloji Kongresinin bu yıl İstanbul’da yapılmasının Türk gastroenterolojisi için büyük bir onur olduğunu söyledi.
“HEPATİT B VE HEPATİT C GÜNÜMÜZDE SORUN OLMAKTAN ÇIKTI”
Karaciğer hastalıklarına değinen, hepatit B ve C’nin günümüzde sorun olmaktan çıktığını söyleyen Dünya Gastroenteroloji Derneği Lideri Prof. Dr. Cihan Yurdaydın, “Tedaviler çabucak hemen hastaların %100’ünde tesirlidir. Kalan ana sorun, hastalıkların belirti vermemesi nedeni ile değerli bir hasta kümesinin, hasta olduklarını bilmemeleri, bu nedenle de bu başarılı tedavi seçeneklerinden yararlanamamalarıdır. O nedenle rastgele bir nedenle tabibe giden bir kişinin kesinlikle HBsAg ve anti HCV serolojik testlerini yaptırmaları bilhassa önerilir” dedi.
“Madem hepatitler sorun olmaktan çıktı yahut çıkıyor ve bir paradigma değişikliğinden bahsediyoruz, onların yerine geçen bir hastalık mı var?” diye konuşan Doktor Cihan Yurdaydın’a nazaran hepatitlerin yerini artık non-alkolik steatohepatit (NASH) olarak isimlendirilen alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı aldı:
“Dünya nüfusunun %25’inde yağlı karaciğer olduğu, bunların %25’inde de NASH geliştiği ve bunların da yaklaşık %25’inde siroz geliştiği kestirim edilmektedir. Günümüzde NASH karaciğer yetmezliğinin 2. sıradaki nedeni olma durumundadır, NASH olgularının %90’ının nedeni obezitedir. Ve günümüzde NASH’in en tesirli tedavisi kilo vermeye yönelik diyet ve idmandır. Öte yandan NASH’i ilaçla tedavi etmeye yönelik çalışmalar bütün suratı ile devam etmektedir, önümüzdeki 5 yılda NASH’e yönelik ilaç tedavisi de beklenmektedir.”
En hakikat, en sonuç alıcı ve en ucuz yaklaşımın koruyucu tıp olduğunu vurgulayan Dr. Yuryaydı, “Bu manada çocuklarımızı ‘gürbüz çocuklar’ olarak yetiştirme hevesinden vazgeçmemiz bir mecburilik halini almıştır. Obezite günümüzün en değerli sıhhat problemlerinden biridir. Bu şahıslarda NASH ve karaciğer yetmezliği riski dışında kalp hastalığı riski de yüksektir. Kalp hastalığına bağlı mevt bu şahıslarda yüksektir. O halde obeziteye karşı uğraş günümüzde değerli sıhhat stratejisi yaklaşımlarından biri olmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.
KAPADOKYALI ARETAEUS’TAN GÜNÜMÜZE ÇÖLYAK HASTALIĞI
Çölyak hastalığının insanoğlunun evrimi ile paralellik gösteren bir hastalık olma özelliği taşıdığını aktaran Prof. Dr. Serhat Bor, çölyak hastalığının birinci olarak Kapadokyalı Aretaeus olarak tanınan Yunanlı bilim insanı tarafından tanımlandığını söyledi. Aretaeus’un, kökeni Yunanca “koilea” (karın) olan “koiliakos” terimi ile hastalıklı bağırsakları tanımladığını belirten Bor, çölyak hakkında şu bilgileri verdi:
“Glutene bağlı gelişen hassaslık ferdi genetik, immünolojik ve çevresel faktörler nedeniyle farklı klinik tablolarla kendini göstermekte ve giderek farklı sistemlere ilişkin bozukluklarla ortaya çıkmaktadır. Bu durum son yıllarda çölyak hastalığının “binbir surat” olarak yorumlanmasına neden olmuştur. Dünyada ve Türkiye’de çölyak hastalığının görülme sıklığı yüzde 1’dir. Türkiye’de tanısı konulmuş kayıtlı hasta sayısı 60 binin üzerindedir ve teşhis alan hasta sayısından çok daha fazla teşhis konulmamış hasta mevcuttur. Çölyak hastalığı her yaşta görülebilmekte, yetişkinlerde ortaya çıkan yakınma ve bulguları; ishal, çok gaz, ve/veya kabızlık, daima, izah edilemeyen yakınmalar, bulantı ve kusma, tekrarlayan karın ağrısı, kramp yahut şişkinlik, demir, B12 vitamini yahut folik asit eksikliği, kansızlık, yorgunluk ve/veya baş ağrısı, kilo kaybı, ağızda yaralar, saç dökülmesi, deri döküntüsü, osteoporoz, depresyon, infertilite, tekrarlayan düşükler, diş mine sorunları, eklem ve/veya kemik ağrıları ile nörolojik problemler şeklindedir.”
ÇÖLYAKTA TEK TEDAVİ GLUTENSİZ DİYET
Çölyak teşhisinin, hasta kanında antikor araştırılması ve endoskopi ile oniki parmak bağırsağından alınan doku örneğinin patolojik incelenmesi ile konulduğunu tabir eden Bor, çölyak hastalığının günümüzde bilinen tek tedavisinin ömür uzunluğu glutensiz diyet uygulaması olduğunu kelamlarına ekledi.