Amerikan fast food (hızlı yemek) kültürünün bütün dünyayı sardığı yıllarda tenkit olarak doğan ‘slow food’ (yavaş yemek) akımı bugün dünyanın tüm ülkelerine mahallî yemekleri, yerli üreticiyi ve bölgede yetişen yiyecekleri koruyarak yayılıyor. İstanbul Aydın Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Kısım Lideri Prof. Dr. Kamil Bostan ülkemizde de takip edilen ‘slow food’ akımının Türk mutfağına ahengini ve akımın geleceğini yorumladı.
“HER ŞEY HAMBURGER İLE BAŞLADI”
1982 yılında İtalya’nın başşehri Roma’ya açılan ABD’li bir hamburger markasını eleştiren İtalyan gazeteci Carlo Petrini, mahallî tatların korunması, süratli yemek yerine üretimi yavaş fakat sağlıklı gerçekleşen yiyeceklerin tercih edilmesi için ‘slow food’ akımını başlattı. Süratle başka ülkelere yayılan ‘slow food’ akımı, şeflerin, mahallî üreticilerin ve tüketicilerin iştirakiyle farklı boyutlar kazanmaya başladı. Günümüzde lokal tatların korunması ve gelecek nesillere aktarılması için yapılan çalışmalara ön ayak olan slow food akımı sağlıklı beslenmenin de temelini oluşturuyor.
“SLOW FOOD AKIMI MAKUL ZÜMRE İLE HUDUTLU KALDI”
Slow food akımının birinci çıktığı günden bugüne popülerlik kazandığını lakin muhakkak bir zümreden ileri gidemediğini savunan Doktor Kamil Bostan, “Slow food hareketi, ortaya çıkışından itibaren dünya genelinde epeyce ilgi gördü ve süratli bir biçimde yaygınlaştı. Fakat bu ilgi toplumun belli bir kesiti ile sonlu kaldı. Günümüzde bu ilgi durağan bir periyoda girdi. Bu hareketin ideolojisi topluma yeteri kadar anlatılırsa, kâfi şuur oluşturulursa Slow Food hareketi popülaritesini artıracaktır. Gerçekten birden fazla kişi bu hareketin “yemeği yavaş yemek, oturarak yemek” manasına geldiğini sanmaktadır. Toplumun kıymetli bölümünün bu hareketin gayesinden, ideolojisinden haberi yoktur. Basında, bilhassa TV kanallarında bu hususa gereğince yer verilirse daha tesirli olacaktır. Öbür taraftan iktisadın ön planda olduğu günümüzde, tarım alanlarının yetersizliği de düşünülürse Endüstriyel eserler de her vakit dominant olmayı sürdürecektir. Bu da kaçınılmaz bir gerçektir” diye konuştu.
“İNSANLAR YEDİKLERİNE DİKKAT EDİYOR”
Toplumda besin farkındalığının slow food hareketiyle başladığını belirten Prof. Bostan, “Slow food hareketiyle toplumun muhakkak bir bölümü yediklerine ve içtikleri de daha seçici olmaya başladı. Semt pazarlarında mahallî eserler arayan şahısların sayısı her geçen gün artıyor. Katkısız ve ilaç uygulaması yapılmamış eser arayışı devam ediyor. Ailelerin birçoğu çocuklarını doğal eserlerle beslemeye çaba ediyor. Bu manada slow food hareketinin toplumun bir kesitinde farkındalık yarattığını söyleyebiliriz. Endüstriyel eser üreten firmalar da bu toplumun bu hassaslığın kayıtsız kalmamış, eser etiketlerinde ‘katkısız, doğal’ üzere tabirler kullanmaya başlamıştır” halinde konuştu.
“BU HAREKETE EN ÇOK TÜRKİYE SAHİP ÇIKMALI”
Türkiye’nin lokal eser çeşitliliğinde epeyce güçlü olduğunun altını çizen Gastronomi Uzmanı, “Bu harekete sahip çıkması gereken ülkelerin başında Türkiye geliyor. Lokal eser çeşitliliğin bu kadar güçlü olduğu bir ülke sanırım yoktur. Tıpkı formda binlerce yemek çeşidimiz var. Süratli yemenin cazibesi karşısında, yalnızca büyük kentlerde değil Anadolu’nun genelinde mahallî eserlerimiz unutulmaya yüz tuttu. Bu türlü bir zenginliği, bu türlü bir kültürü ‘Fast Food’ karşısında korumak, gelecek kuşaklara aktarmak için üniversiteler, STK’lar, kamu kuruluşları, daima birlikte toplum genelinde farkındalığı artıracak faaliyetlerde bulunmalı. Türkiye de bu hareketin temsilciliğini yapan bildiğim kadarıyla tek bir tertip var. Slow Food Bodrum. ‘Yaveş Gari’ sloganıyla çalışmalarını yürütüyor. Biz de İstanbul Aydın Üniversitesi olarak slow food alanında kıymetli bir aktiflik planlıyoruz. Mutfağımızın ve mahallî eserlerimizin korunması, toplumumuzun bilhassa gençlerimizin uygun, sağlıklı, doğal besinlerle beslenmesi için hepimizin bu harekete sahip çıkması gerekmektedir” tabirlerini kullandı.