Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, Türkiye’nin sarsıntı neslinde olması nedeniyle sarsıntıyla yaşamanın öğrenilmesi ve muhtemel sarsıntılara her an hazırlıklı olunması gerektiğini tabir etti.
Bu nedenle her tüneli, köprüyü, yapıyı zelzele faktörünü ön planda tutarak yaptıklarını anlatan Turhan, Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi köprüleri üzere dev yapıların her türlü rüzgar tesirine dirençli inşa edilmesinin yanı sıra çok şiddetli sarsıntılara güçlü yapıldıklarını da söyledi.
Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprülerinin yaklaşık 2 bin 500 yılda bir meydana gelebilecek çok şiddetli zelzelede bile ayakta kalarak, servis verebilecek formda tasarlanarak yapıldığının altını çizen Turhan, 15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin ise şimdiki şartnamelere nazaran yapılan sismik ve yapısal güçlendirme çalışmalarıyla Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprüleriyle muadil sismik dayanıklılığa ulaştırıldığını kaydetti.
Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi köprülerinin tasarımı için Kuzey Marmara ve Karadeniz’deki fay sınırlarının tetkik edildiğini aktaran Turhan, “Köprünün sismik ziyan tahlili olasılıkları belirleme çalışmaları, lineer olmayan yer reaksiyonu tahlilleri, fay deplasman mümkünlüğü ziyan tahlilleri de yapılmıştır. Ayrıyeten sismik tesirlerin azaltılması için özel mesnet dizaynları yapılmıştır” dedi.
“KÖPRÜLERİMİZ MARMARA DENİZİ MERKEZLİ ZELZELELERE DAYANIKLI”
Turhan, 15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin ise sismik olarak güçlendirildiğine işaret ederek, şöyle konuştu:
“Yine 2 bin 475 yılda bir meydana gelebilecek sarsıntıya sağlam olacak halde mesnet oturma tabanın genişletilmesi, düşmeyi önleyici kablo montajı, mevcut mesnetlerin değiştirilmesi, mevcut genleşme derzlerinin değiştirilmesi, tabliye kule çarpışması durumunda mümkün hasarı önlemek için kule içerisinden destek işleri yapılmıştır. Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün büyük tamiratı ve yapısal desteği işi kapsamında da askı halatlarının değiştirilmesi, kulelerin güçlendirme işleri, kutu kiriş uç diyaframlarının güçlendirilmesi, pandül mesnetlerin değiştirilmesi, ana kablo kelepçelerinin değiştirilmesi, askı plakalarının değiştirilmesi, ana kablo sargı sisteminin yenilenmesi ve muayenesi başta olmak üzere gerekli tüm çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Özcesi tüm köprülerimiz, Marmara Denizi merkezli gerçekleşen ve öngörülen mümkün zelzelelerde oluşacak riskleri karşılayacak performans ve dayanıma sahip yapılardır.”
Marmara Denizi’nin altından geçen Avrasya ve Marmaray tünelleri üzere dev projelerin de İstanbul’da yaşanabilecek olası sarsıntıda en inançlı yerlerden biri olacak biçimde inşa edildiğine dikkati çeken Turhan, “Avrasya Tüneli, zelzele yükleri, tsunami tesirleri ve sıvılaşma düşünülerek en son memleketler arası standartlara nazaran tasarımı ve imalatı yapıldı” tabirlerini kullandı.
Turhan, tünelin, Kuzey Anadolu fayında olabilecek 7,5 şiddetinde sarsıntıya nazaran iki adet sismik contayla inşasının gerçekleştirildiğini anlatarak, boğaz altında inşa edilen sistemin, İstanbul’da 500 yılda bir olabilecek şiddetteki sarsıntıda bile hiç hasarsız hizmete devam edebileceğini vurguladı.
Kurulan Yapı Sıhhati İzleme Sistemi ile tünel boyunca 9 adet ivme ölçer, sismik ilişki noktalarında 3’er noktada 3 boyutta izleme yapan 18 yer değiştirme sensörünün konumlandırıldığını söz eden Turhan, devreye alınan kelam konusu sensörlerin, 7 gün 24 saat Avrasya Tüneli Denetim Merkezi’nden izlendiğini söyledi.
“MARMARAY’DA ERKEN İHTAR SİSTEMİ KURULDU”
Marmaray Tüp Tüneli’nin bugüne kadar dünya üzerinde inşa edilen en derin sualtı tüneli ve etkin jeolojik fay çizgisine yakın olması nedeniyle zelzeleye dayanıklılık bakımından son derece katı ölçütler gözetilerek tasarlandığını lisana getiren Turhan, şöyle devam etti:
“Marmaray 7,5 büyüklüğündeki sarsıntıdan sıfır güvenlik riski, en az fonksiyon yitirme, batırma tünel ve birleşimlerinde su sızdırmazlığı korunarak çıkması maksadıyla inşa edildi. Tüp tünelde segmentler ortası her bir birleşim noktasında yük transferini en aza indirmek ve iki yapıyı sismik olarak izole etmek hedefiyle esnek sarsıntı derzleri inşa edildi. Marmaray’da batırma tüp tünele erken ihtar sistemi de kuruldu. Kelam konusu sistem, tünel dışındaki trenlerin zelzelede ve zelzele sonrasında tünele girmelerini engellemek, tünel içindeki trenlerin de inançlı yere çekilmesini sağlamak hedefiyle kuruldu. Tsunami dalgalarına karşı istasyonların giriş yapıları 1,5 metre yükseltildi. Avrasya Tüneli’nde olduğu üzere Marmaray’da da sismik hareketleri algılayan izleme sistemleri yani 26 ivme ölçer, 13 inklinometre ve 6 adet 3 boyutlu yer değiştirme sensörü, Kandilli Erken İkaz Sistemi ile ilişkili Tren Merkezi Denetim Sistemi mevcuttur.”
“ACİL DURUMLARDA ULUSAL HABERLEŞME PLANI KULLANILIYOR”
Bakan Turhan, haberleşme altyapıyla ilgili her türlü hazırlıkların yapıldığını ve yapılmaya devam edildiğini belirterek, afet ve acil durumlarda haberleşme altyapılarının devamlılığının sağlanması hedefiyle tahlil ortaklarıyla gerçekleştirilen uyumda ulusal seviye haberleşme planının kullanıldığını söyledi.
Acil durumlarda GSM kapsamının bulunmadığı coğrafik alanlarda haberleşmenin sağlanabilmesi ve gerektiğinde kullanılması gayesiyle 40 bölgede transmisyonlu uydu üzerinden sağlanabilen roaming özellikli, GSM işletmecilerine ilişkin taşınabilir baz istasyonlarının ilgili valiliklerin sevk ve yönetiminde kullanılmak üzere Aralık 2014’ten itibaren konuşlandırıldığını anlatan Turhan, “Bu taşınabilir baz istasyonları zelzele, sel, çığ üzere afet ve acil durumlarda haberleşmenin aksamaması ve ek kapasite sağlanması maksadıyla alanda fiilen kullanılmaktadır. Ayrıyeten afet ve acil durum haberleşmesine yönelik 723 uydu telefonu alındı ve 55 uydu terminali kuruldu” bilgisini paylaştı.
Bakan Turhan, 26 Eylül’de İstanbul’da yaşanan zelzele sonrasında, hem İstanbul’a hem de Marmara Bölgesi’ne yönelik çok ağır çapta arama trafiği yaşandığını anımsatarak, şunları kaydetti:
“Depremin, bir GSM operatörümüzün teknoloji altyapısını yenileme çalışmaları devam ederken yaşanması sebebiyle kısa müddetliğine erişim kasveti yaşandı. Fakat şunu belirtmek isteriz ki kelam konusu doğal afet durumlarında yalnızca ülkemizde değil, tüm dünyada bu tıp kesintiler yaşanmaktadır. Buna rağmen tüm GSM operatörleriyle görüşülerek bağlantı altyapısının her türlü duruma hazırlıklı olunması noktasında, kapasitenin artırılması dahil ne gerekiyorsa yapılması talimatı da verildi. 3 operatörün toplam 118 milyon kişinin birebir anda haberleşme kapasitesi var. Bu kapasite 175 milyona çıkarılacak. Kısa mühlet içinde bu kapasiteye ulaşılması hedefleniyor.”