Yonhap ajansının haberine nazaran Moon, Kore’de 1945’te Japon sömürgeciliğinin son bulduğu Kore Kurtuluş Günü vesilesiyle düzenlenen merasimde yaptığı konuşmada, iki ülke ortasında ticari tansiyona son vermeye yönelik diyalog ve iş birliğini seçmesi halinde Japonya ile Doğu Asya’nın refahı için el birliği yapacaklarını söyledi.
Moon, “Geç olması hiç olmamasından daha güzeldir. Japonya diyalog ve iş birliği yolunu seçerse memnuniyetle el ele vereceğiz. Japonya ile adil ticaret ve iş birliği yapan bir Doğu Asya oluşturmak için uğraş göstereceğiz.” sözlerini kullandı.
“Japonya’nın öncelikle ticareti bir silah olarak kullanmayı bırakması” gerektiğini kaydeden Moon, “Uluslararası iş kısmı çerçevesinde rastgele bir ülke avantaj sahibi olduğu bir bölümü silahlandırırsa barışçıl özgür ticaret nizamı kaçınılmaz olarak ziyan görecektir. Büyümeyi başarmış bir ülke öbürleri kendi müsaadeden giderken merdivenden itmemeli.” değerlendirmesinde bulundu.
Tokyo idaresi, ay başında aldığı kararla Güney Kore’yi Japonya ile “imtiyazlı ticaret statüsündeki ülkeler” listesinden çıkarmıştı.
Güney Kore Ticaret, Sanayi ve Güç Bakanlığından 12 Ağustos’ta yapılan açıklamada, Japonya’nın eylülden itibaren ülkenin “güvenilir ticaret ortakları listesi”nde yer almayacağı belirtilmişti.
Ticaret ortaklarını iki kümeye ayıran listenin güncellenerek üçüncü bir küme oluşturulacağı kaydedilen açıklamada, Japonya’nın imtiyazlı ihracat süreçlerine tabi olan “güvenilir ticaret ortakları” listesinden çıkarılarak yeni kümeye aktarılacağı tabir edilmişti.
İKİ ÜLKE ORTASINDA TİCARİ KISITLAMALAR
Seul ve Tokyo idareleri, birbirlerini “hidrojen florid üzere kimi stratejik unsurları Kuzey Kore’ye yasa dışı halde ulaştırmakla” itham ediyor.
Japonya, geçen ay başında aldığı kararla Güney Kore’den florlanmış polimid, hidrojen florid ve resist hususların ithalatının ferdi müsaadeye bağlı hale getirileceğini duyurmuştu.
Güney Koreli yetkililer, kısıtlamanın milletlerarası hukuku ihlal ettiğini öne sürerek Japonya’yı Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) şikayet edeceklerini açıklamıştı.
Japon tarafı ise kararın ithal eserlerdeki kontrol eksiklikleri ve güvenlik gerekçesiyle alındığını belirtmiş, kararın memleketler arası hukuka uygun olduğunu savunmuştu.
Seul idaresi, kelam konusu kararı, Güney Kore’de mahkemelerin, Japonya’nın Kore Yarımadası’nda 1910-1945’te sömürge idaresi altında Japon şirketlerinin zorla çalıştırdığı personeller için verdiği tazminat kararlarına misilleme olarak görmüştü.
Diğer yandan, Güney Kore Ticaret Bakanı Sung Yun-mo da Japonya’nın, Güney Kore’yi imtiyazlı ticaret statüsüne sahip ülkeler listesinden çıkarması nedeniyle daha evvel Japonya’dan ithal edilen yaklaşık 100 hassas teknolojik hususun ülke içinde üretilmesi için çalışılacağını açıklamıştı.