Başkent Port-au-Prince’de, Devlet Lideri Moise’nin istifası talebiyle sokaklara çıkan ve Ulusal Saray’ın önü dahil kentin çeşitli bölgelerinde toplanan muhalefet destekçileri ile polis ortasında arbede yaşandı.
Protestoculardan kimileri caddelere kurdukları barikatları ateşe verirken, kimileri da etrafa taş ve tuğla fırlattı. Polis ise göstericilere göz yaşartıcı gaz ile müdahale etti. Birtakım protestocular, hükmet aksisi yürüyüş güzergahındaki dükkanlara ziyan vermeye çalıştı.
Göstericilerden 26 yaşındaki teknisyen James Jozil, “Jovenel Moise gitmeli zira kimse okula gidemiyor, beşerler aç.” dedi. Muhalefet önderleri ve destekçileri, ülkede artan enflasyona, kamuda yolsuzluğa, besin materyalleri üzere temel muhtaçlık hususlarının azalmasına ve başkentte birçok akaryakıt istasyonunun kapanmasına neden olan akaryakıt sorununa reaksiyon gösteriyor.
Protestocular, evvelki hükümetteki üst seviye yetkililerin, Venezuela dayanaklı bir petrol yardım programından elde edilen gelirlerde yolsuzluk yaptığı tarafındaki savlarla ilgili daha derinlemesine soruşturma yapılmasını da talep ediyor.
İNSAN HAKLARI ÖRGÜTÜNDEN 17 KİŞİ ÖLDÜ AÇIKLAMASI
Miami Herald gazetesinin haberine nazaran, Haiti’nin önde gelen insan hakları örgütünün hazırladığı raporda, ülkede 16-30 Eylül ortasında, hükümet aksisi protestolarda 17 kişinin öldüğü, ortalarında gazetecilerin de olduğu 187 kişinin yaralandığı kaydedildi.
“Ulusal İnsan Hakları Savunma Ağı” isimli örgütün raporunda, şovlar sırasında göz yaşartıcı gazın hedefi dışında kullanılmasına ve polisin göstericilere karşı sert müdahalesine yönelik soruşturma başlatılması davetinde bulunuldu.
Şovlar sırasında maskeli polisin misyon yapmasının eleştirildiği raporda, ayrıyeten, hükümetin, şovları bastırmak için birtakım şahısları kiraladığı ve bu şahısların polis memuru olmadığının ortaya çıktığı ileri sürüldü.
BM HAİTİ ADALET TAKVİYE MİSYONU'NDAN HÜKÜMETE ÇAĞRI
Birleşmiş Milletler Haiti Adalet Dayanak Misyonundan (MINUJUSTH) yapılan açıklamada, ülkede uzun müddettir yaşanan siyasi krizden derin tasa duyulduğu belirtildi.
Hükümeti, okulların, hastanelerin ve acil durum hizmetlerinin olağan işleyişini sağlamaya ve savunmasız halka ulaşmaya yardımcı olmaya çağıran MINUJUSTH açıklamasında, “Misyon, demokratik standartlara ve insan hakları prensiplerine uygun olarak, mevcut durumu çözmek ve halkın derdini hafifletmek için sırf Haiti’li aktörlerin geliştirebileceği barışçıl tahlilleri desteklemeye hazır.” sözü kullanıldı.
Geçen ayki protestolarda kamu binaları ve iş yerleri tahrip edilmişti. Port-au-Prince’deki gecekondu mahallesi Cite Soleil’de geçen ay yüzlerce gösterici, polis özel harekat ünitesine ilişkin karakolu baskı düzenleyip, eşyalara ve mühimmata ziyan vermişti.
Göstericiler, Cite Soleil’de ABD’li şirketlere ilişkin bir araç kiralama ve kargo şubesini de kundaklamıştı. Öte yandan Port-au-Prince’in güneyindeki kıyı kenti Jacmel’deki göstericilerin, mahkeme binasını ateşe verdiği bildirilmişti.
Moise, 25 Eylül’de yüksek enflasyon, işsizlik ve yolsuzluk tezlerine reaksiyon gösteren halkın protestolarına sahne olan ülkede huzursuzluğa son verilmesi için “birlik” davetinde bulunmuştu. Televizyondan yayımlanan konuşmasında Moise, muhaliflerden, idaresinin Haiti’nin karşı karşıya kaldığı sıkıntıları çözmesine yardımcı olmasını istemişti.
MOİSE'YE KARŞI PROTESTOLAR
Haiti’de, 7 Şubat’ta başşehir Port-au-Prince ve başka kentlerde binlerce kişi, Venezuela hükümetinin 2005’te başlattığı petrol yardım programı “Petrocaribe” fonlarıyla ilgili yolsuzluk savlarına reaksiyon olarak protesto şovlarına başlamıştı.
Yüksek enflasyon, işsizlik, yoksulluk ve yolsuzluğa reaksiyon olarak başlayan hükümet zıddı protestolara, başta başşehir Port-au-Prince’de olmak üzere yüz binlerce kişi katılmıştı. “ABD yanlısı olmakla” suçlanan Devlet Lideri Moise’ye reaksiyon gösteren aksiyoncular, şovlarda ABD bayraklarını ateşe vermişti.
Ülke medyasına yansıyan resmi olmayan bilgilerde, şovlarda şubat sonu prestijiyle en az 9 kişinin hayatını kaybettiği ve çok sayıda kişinin ise yaralandığı kaydedilmişti.
Moise’nin istifası talebiyle başşehir Port-au-Prince’de haziranda düzenlenen protestolarda, kim tarafından açıldığı aşikâr olmayan ateşte, 2 kişinin hayatını kaybettiği ve 4 kişinin yaralandığı belirtilmişti.
Nüfusun yüzde 60’ının yoksulluk hududunun altında yaşadığı Haiti’de, geçen yıl düzenlenen hükümet zıddı şovlarda 8 kişi ömrünü yitirmişti.