Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İdare Heyeti Lideri Simone Kaslowski, iş dünyası için güçlü şartlar ve risklerin devam ettiğini lakin geleceğe dair daha ümitli olmak için de her vakit nedenlerin olduğunu belirterek, “Türkiye’de iş dünyası çok girişken ve dinamik. Krizlerde panik olmayan, mücadeleci bir iş dünyamız var. Altyapımız da sağlam.” dedi.
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İdare Şurası Lideri Simone Kaslowski, TÜSİAD İdare Şurası Başkanlığı misyonuna gelmesinin akabinde birinci röportajını “İş Dünyası Söyleşileri” kapsamında verdi.
Türkiye’nin önünde 4 yıllık seçimsiz sürecin bulunduğuna işaret eden Kaslowski, bu periyoda dair en büyük beklentilerinin finansal istikrar ve yapısal ıslahatlar olduğunu söyledi.
Kaslowski, kurumların güçlendirilmesi, idare halleri ve sahip oldukları prestij ile iktisada daha fazla katkı yapacak hale gelmesi gerektiğini vurgulayarak, yakın vakitte Türkiye’de anayasa ve bununla bir arada idare sistemi değişikliği yapıldığını anımsattı. Erken seçim vesilesiyle yeni sistemin umulandan çok daha süratli bir formda devreye girdiğine değinen Kaslowski, “Belki bir manada çok da düzgün hazırlanmamıştık, tahminen kimi sakıncaları da uygulamada fark ettik diyebiliriz lakin bu sistemde birtakım meseleler olduğu hepimizin malumu. Bu sakıncaları gidermeye odaklı anayasal değişikliklerin yapılacağı istikametinde çalışmalar olduğunu duyuyoruz. Bunların hem hızla hazırlanmasını bekliyor, hem de sistemi yeni istikrar ve denetim düzenekleriyle destekleyecek değişiklikler görmeyi umuyoruz” diye konuştu.
Kaslowski, finansal istikrarın birinci şartının enflasyonun kalıcı formda düşürülmesi olduğunu aktararak, şunları kaydetti:
“Bunun da şartı sıkı para ve mali siyasetlerdir. Bugün bütçenin geldiği nokta Türkiye’nin geçmiş mali disiplin karnesiyle örtüşmüyor. Bütçedeki sorun artık bir defalık gelirlerle yönetim etme boyutunu aşmış durumda. Harcama tarafında değerli değişikliklere, tasarruflara gereksinim olacak. İktisatta bugün bir tıkanıklık var. Öncelikle bu tıkanıklığın açılması gerekiyor. Şirket bilançoları döviz cinsinden yüksek borçluluk nedeniyle sıkışmış durumda. Yine yapılandırmalarla kredilerdeki problemler ertelendi, bugüne gelindi. Daha fazla uzatalım ve sorun yokmuş üzere davranalım diyemeyiz. Artık ödenemeyecek problemli kredilerin sistemden temizlenmesi gerekiyor ki verimli alanlara taze kaynak akışı sağlansın.”
“HATALI İŞ YAPANLARIN CEZASINI, İHTİYATLI KESİM ÖDEMEMELİ”
Simone Kaslowski, geçen yıl kurda yaşanan çok oynaklığın akabinde bankaların muhakkak bir yük altına girdiğini, hasebiyle takipteki kredi oranlarının tartışma konusu olduğunu söz etti.
Bu kapsamda bankaların daha sağlıklı kesimleri destekleyebilmeleri ismine takipteki kredilerle nasıl uğraş edeceğine yönelik kimi aksiyonların tartışıldığına dikkati çeken Kaslowski, “Burada batan bir gemi varsa, tahminen de batması gerek” dedi.
Kaslowski, Avrupa’nın, sıkıntılı kredilerini bankacılık sisteminden Amerika üzere süratli bir biçimde temizleyemediği için krizden bir türlü tam manasıyla çıkamadığını lisana getirdi.
Türkiye’nin emsal bir döngüye girmemesi için bu sorunu çözmesi gerektiğini vurgulayan Kaslowski, “Bu yapılırken en çok dikkat edilmesi gereken bahis, ‘Moral Hazard’ diye tabir edilen ahlaki çöküşten korunmak. Yanlışlı iş yapan, hesapsız yatırım kararları alanların cezasını, ihtiyatlı iş yapan, kararlarını yanlışsız veren, vergisini düzgün ödeyen kesitler ödememeli. Önlemini almış, ona nazaran işini ihtiyatlı büyütmüş, harcamalarında çoka kaçmamış olanlar cezalandırılmamalı” halinde konuştu.
Kaslowski, jeopolitik risklerin değerini koruduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
“Bu riskler devam ederken; stratejik amacımız AB üyeliği konusunda ilerleme sağlanması bize iktisat alanında önemli ivmelenme ve kredibilite sağlayacaktır. Ülkemizdeki yatırım ortamına çok müspet tesirleri olacaktır. Dünyada faizlerin düşmesi ile birleştirebilirsek, çok büyük kalıcı yatırımları çekebiliriz. İçeride talep şartları olağanüstü zayıf. İş dünyası için güçlü şartlar ve riskler devam ediyor ancak geleceğe dair daha ümitli olmak için de her vakit nedenlerimiz var. Türkiye’de iş dünyası çok girişken ve dinamik. Krizlerde panik olmayan, mücadeleci bir iş dünyamız var. Altyapımız da sağlam. Biz tekrar itimat ortamını oluşturursak, bunlar sıkıntı hususlar değil.”
“YURT DIŞINDA GEVŞEMEYE GİDİLMESİ TL ÜZERİNDEKİ BASKIYI AZALTIR”
TÜSİAD İdare Şurası Lideri Kaslowski, dünyadaki ticaret savaşları konusunda Japonya’da gerçekleştirilen G20 Başkanlar Doruğu’nda olumlu bir yol alındığını, hem Türkiye hem de dünya iktisadı için tepenin başarılı geçtiğini söyledi.
Makul, düşük bir faiz ile para bulma imkanının bir mühlet daha oluştuğunu anlatan Kaslowski, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Biz yapısal reformlarımızı tamamlayarak ve kurumlarımızı güçlendirerek bu süreçten kalıcı halde faydalanmalıyız. Yurt dışında bir ölçü gevşemeye gidilmesi TL üzerindeki baskıyı azaltacaktır. Bu da bize döviz borcu sıkıntısını çözmek için vakit kazandırır lakin bu genişleme büyüme tarafına çok büyük bir takviye vermeyecek zira bizim borç azaltma devrinde olmamız gerekiyor. Dışarıdan daha fazla borçlanmak değil, mevcut borcumuzun maliyetini düşürmek ve geri ödemeyi kolaylaştırması açısından yararlı olacak diye düşünüyorum.”
Kaslowski, rekabete dayalı hür piyasa iktisadına sadık kalınması gerektiğini belirterek, “AB üyelik sürecini yine canlandırmalıyız. Hukuk sistemimizdeki sıkıntıları biran evvel çözmeli ve milletlerarası standartta işlerliği olan, öngörülebilir bir hukuk nizamına kavuşmalıyız. 4 yıllık seçimsiz süreç, bunların hepsini başaracak bir vakit imkanı sunuyor.” dedi.
“MERKEZ BANKASI BAĞIMSIZLIĞI MAKRO EKONOMİK İSTİKRAR İÇİN ŞART”
“Merkez Bankası Lideri vazife değişikliğini de pahalandıran Kaslowski şunları kaydetti:
“Merkez Bankası bağımsızlığı makro ekonomik istikrar için koşuldur. Kanunlarımıza nazaran, Merkez Bankası, hükümetle birlikte karar verilen maksatlara ulaşmak maksadıyla araç kullanma bağımsızlığına sahip… Faiz, rezerv, karşılık oranı, çeşitli opsiyon düzenekleri dahil olmak üzere pek çok aracı kullanabilir. Faiz indirip indirmeyeceğine Merkez Bankası idaresi karar verir. Dünyada bize emsal ülkeler ortasında en yüksek enflasyona sahip ülke olarak Merkez Bankası bağımsızlığına ziyadesiyle itina göstermeliyiz. Finansal istikrarı sağlamak için enflasyon hedeflemesi yapan bağımsız bir Merkez Bankası’na gereksinimimiz var. Bu çok net.”