Yerel basındaki haberlere nazaran, Morityus idaresi başşehir Port Louis’teki Ulusal Meclisinde gerçekleştirdiği özel oturum ile Chagos Takımadaları’nın kendi hakimiyetine geçmesini parlamentonun onayına sundu.
Chagos Takımadaları yöneticilerinin de hazır bulunduğu oturumda, takımadaların Morityus’un hükümranlığına geçmesi oy birliği ile kabul edildi.
Ulusal Meclisin bu kararı, Chagos’u elinde bulunduran İngiltere’nin ve takımadalar içerisinde İngiltere’den kiraladığı Diego Garcia’da stratejik askeri üssü bulunan ABD’nin baskılarına karşın milletlerarası toplumun dayanağıyla aldığı belirtiliyor.
Uluslararası Adalet Divanı 25 Şubat Pazartesi günü, İngiltere’nin Hint Okyanusu’nda bulunan Chagos Takımadaları’nı Morityus’a iade etmesini tavsiye etmişti.
BM Genel Heyeti da 22 Mayıs’ta, İngiltere’den takımadaların kontrolünü 6 ay içinde bırakarak burayı ada devleti Morityus’a devretmesini talep etmişti.
Bu yıl yapılması planlanan genel seçimlerin yapılmasıyla Chagoslular artık Morityus meclisinde temsil edilecek.
HİNT OKYANUSU’NDAKİ ADA ÜLKESİ MORİTYUS CUMHURİYETİ
Hint Okyanusu’ndaki ada ülkelerinden olan Morityus Cumhuriyeti, 1598’de Hollanda, 1715’te Fransa sömürgesi oldu. Morityus 1814’teki Paris Muahedesi ile İngiltere hakimiyetine girdi. Yaklaşık 150 yıl bu adaları sömüren İngiltere, Birleşmiş Milletlerin (BM) baskısıyla 1968’de Morityus’a bağımsızlığını vermeden 3 yıl evvel, Chagos Takımadaları’nı ülkeden ayırarak elinde tuttu.
Chagos’un yanı sıra Aldabra, Farquhar ve Desroche adalarını da Şeyseller’den ayıran İngiltere, kelam konusu adaları 1965’te İngiliz Hint Okyanusu Bölgesi’nin (İHOB) modülü ilan etti. Şeyseller’den ayırdığı adaları daha sonra geri vermek zorunda kalsa da İngiltere toplam 2 bin 300 adacığın bulunduğu İHOB ile Hint alt kıtasının güneyinde varlığını sürdürdü.
İngiltere, İHOB içerisindeki Chagos Takımadaları’nın en büyüğü olan mercan ada Diego Garcia’yı 1966’da müttefiki ABD’ye 50 yıllığına kiraladı.
OKYANUSUN TAM ORTASINDA STRATEJİK BİR ABD ÜSSÜ
ABD’nin çabucak büyük bir deniz ve hava askeri üssü inşa etmeye başladığı Diego Garcia ile Chagos Takımadaları’nda yaşayan yaklaşık 2 bin kişi, 1967-1973 yıllarında zorla bölgeden çıkarıldı. Adaya turistlerin ve medya mensuplarının girişi de yasaklandı.
Diego Garcia Deniz Kuvvetleri Dayanak Tesisi ismiyle 1977’de açılan askeri üste, büyük askeri kargo uçaklarının kullanabileceği 3 bin 600 metrelik bir pist, ABD donanmasından 2 uçak gemisinin birebir anda demirleyebileceği bir de liman bulunuyor.
Hindistan, Endonezya ve Madagaskar üçgeninde bulunan Diego Garcia’dan en yakındaki karaya deniz yoluyla gitmek en fazla 2 gün sürüyor.
Hint Okyanusu’nun öbür bölgelerinde sıklıkla meydana gelen kasırga ve tufanların görülmediği Chagos Takımadaları, uçuş için elverişli hava şartlarına sahip bulunuyor.