Uluslararası Af Örgütü’nün, internet sitesinden yapılan yazılı açıklamada, Hindistan‘ın, Cammu Keşmir’in özel statüsünü bölge sakinlerine müracaattan tek taraflı olarak iptal etmesinin gerginlikleri alevlendireceği ve insan hakları ihlallerinin artmasının beklenen olacağı ikazında bulunuldu.
Karar sebebiyle bölgede huzursuzluğun ve geniş çaplı protestoların beklenildiği belirtilen açıklamada, Hindistan’ın geçen yıllarda şovlarla başa çıkarken ağır insan hakları ihlallerine sebep olduğu hatırlatıldı.
Uluslararası Af Örgütünün Hindistan Lideri Aakar Patel, bölgeye binlerce güvenlik kuvvetinin konuşlandırıldığını, telefon ve internet hizmetlerinin kesildiğini belirterek, barışçıl toplanma konusundaki kısıtlamaların bölge halkının sabrını zorladığını kaydetti.
Sorunları daha da makûs hale getirenin bölgedeki siyasi önderlerin tutuklanması olduğunu vurgulayan Patel, Cammu Keşmir hakkındaki kıymetli kararların bölge halkına danışılmadan alındığının altını çizdi.
Hindistan, yarım asırdan uzun müddettir Cammu Keşmir’e ayrıcalık tanıyan anayasanın 370. hususunu iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmıştı.
Cammu Keşmir’i iki birlik toprağına ayıran “Cammu ve Keşmir’in Tekrar Yapılandırılması Teklifi”, federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha’da (Eyaletler Meclisi) 61 “ret” oyuna karşı 125 “evet” oyuyla kabul edilmişti.
Öte yandan, Cammu Keşmir’in eski başbakanlarından Omar Abdullah ve Mehbuba Mufti ile Cammu ve Keşmir Halkının Konferansı önderlerinden Sajjad Lone ve Imran Ansari tutuklanmıştı.
KEŞMİR SORUNU
İngiltere 1947’de Hindistan’dan çekilirken prenslikle yönetilen Keşmir’i, Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda özgür bıraktı.
Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana hal alsa da devrin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.
Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947’de birinci defa savaştı. İki ülke ortasında tekrar birebir nedenle 1965 ve 1999’da savaş çıktı.
Yüzde 45’i Hindistan’ın, yüzde 35’i Pakistan’ın denetiminde olan Keşmir’in yüzde 20’sine ise Çin hakim durumda. Hindistan, ele geçirdiği bölgeleri “Cammu Keşmir” eyaleti isminde kendine bağladı. Cammu Keşmir, Hindistan’da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.
Pakistan ise kendi denetimindeki Keşmir’e “Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)” ve “Gilgit Baltistan” olarak iki özerk bölge statüsü verdi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK), 1948’den itibaren aldığı kararlarla Keşmir’in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.
Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.