Van Gölü Havzası’ndaki tatlı su kaynakları, son yıllarda yeni tehlikelerle karşı karşıya kalıyor. Son bir kaç yıldır görülmeye başlanan ve bölgede doğal olarak yaşamayan zebra midyelerin tehdidi altındaki Van Gölü Havzası’ndaki Zernek Baraj Gölü’nde tatlı su ıstakozu görülmeye başlandı.
Bu tipler, bilim beşerlerine nazaran büyük bir tehlikenin habercisi. Van, Ağrı, Bitlis ile Iğdır’daki tatlı su kanyaklarında çalışmalar yürüten ve 3 yıl evvel yaptığı açıklamayla bu çeşit tehlikelerin yaşanabileceğini söyleyen Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Eserleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “Van Gölü Havzası kapalı bir havza. Dışardan rastgele bir akarsu yahut bir irtibatı yok. Van Gölü Havzası içindeki çeşitlerin havza dışına çıkması yahut havza dışındaki bir canlının havzanın içine girmesi mümkün değil” dedi
‘2-3 YILDIR FARKLI TİPLER ORTAYA ÇIKTI’
Son 2-3 yıldır havzada farklı cinslerin olduğunu belirten Dr. Akkuş, şöyle konuştu:
“Yani evvel zebra midye ortaya çıktı artık de tatlı su ıstakozu dediğimiz canlı tipinin olduğunu görüyoruz. Bunların hiçbiri doğal yolla gelmedi. Yani birileri bunları getirip, buradaki su kaynaklarına attılar. Bu hem ekolojik açıdan hem de öteki açıdan çok tehlikeli bir durum. Zira Van Gölü Havzası bugün bütün kirlenmelerine karşı ülkemizin hatta dünyanın en pak su kaynaklarını barındırıyor. Buraya dışarıdan getirilecek olan tipler, buradaki doğal olarak yaşayan cinsleri tehdit etmektedir. Tekrar bu cinslerle birlikte havzamıza gelecek olan yeni hastalıklar buradaki tiplerin hayatını tehlikeye sokacaktır. Zernek Baraj Gölü’nde, 2 yıldır yaptığımız çalışmalarda yeni bir tıbbın yani tatlı su ıstakozunun kerevitinin ortaya çıktığını görüyoruz. Bu tipi birileri gelip buraya attı ve cins burada çoğalmaya başladı. Bu tıp burada yaşayan sazangillere ilişkin bireylerin yumurtalarını yiyecek ve buradaki balıkçılığı olumsuz etkileyecek.”
İNCİ KEFALİNİ TEHLİKEYE SOKACAK
Ülkemizde bulunan bütün akarsuların değerli olduğunu lakin Van Gölü’ne dökülen akarsuların başka bir ehemmiyeti olduğunu vurgulayan Dr. Akkuş, “Van Gölü’ne dökülen akarsular, inci kefali üreme habitatları. Buradaki ıstakozların akarsuyun aşağı taraflarına yani Van Gölü’ne dökülen kısımlarına ulaşması, üreme periyodunda yumurta bırakan inci kefalleri için çok önemli bir tehlike oluşturacak. Ve 15 bin insanın geçimini sağladığı inci kefali stokunu tehlikeye atacaktır. Buradan resmi kuruluşlara sesleniyoruz. Lütfen gerekli tedbirleri alın. Maddelere nazaran muhalif olan bu işin önüne geçin. Zira su kaynakları bizim geleceğimiz. Van Gölü stratejik değere sahip ve gelecek kuşaklar için muhafazamız gerekmektedir” diye konuştu.
“3 YIL EVVEL UYARMIŞTIK”
Bölgedeki tatlı su kaynaklarında 3 yıldır araştırmalar yaptığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “Bundan tam 3 yıl evvel Van Gölü etrafında yaptığımız araştırmalarda bilhassa Ağrı Balık Gölü’nde, Iğdır’daki sulama kanallarında, tatlı su kerevitinin olduğunu gördük. Buradan yola çıkarak tıpkı tehlikenin Van Gölü Havzası için de olduğunu söylemiştik. Bir gün bu tiplerin birileri tarafından getirilip, buralara atılabileceğini söylemiştim. Resmi kurumlara bildirdim. Lakin 3 yıl sonra maalesef bu çeşidin bu bölgede olduğunu görüyoruz” dedi.