Genel olarak bir zelzele meydana geldiğinde sarsıntının ne büyüklükte olduğu akıllara gelen birinci sorudur Magnitüd Escort Dalyan olarak da tanımlanan sarsıntı büyüklüğü ise kırılan yüzeyin büyüklüğünü ve haliyle ortaya çıkan gücün seviyesini gösteren bir ölçü
Magnitüd kısaca M kıymeti örneğin M 2 olduğunda yani 2 büyüklüğünde sarsıntı Dalyan escort meydana geldiğinde yeryüzünün derinliklerinde yaklaşık bir futbol alanı büyüklüğünde bir kiriğin meydana geldiğini düşünebiliriz Büyüklük bir ünite arttığında tesiri de epey artmış oluyor Örneğin M 3 olduğunda yani 3 0 Dalyan escort Bayan büyüklüğünde bir zelzele olduğunda yaklaşık 10 futbol alanına eşit bir alanda kırılma yaşandığı akıllara gelir
DEPREM BÜYÜKLÜĞÜNÜ ÖLÇME SÜRECİ NASIL YAPILIYOR?
Zelzelesi oluşturan kirik genelde yer kabuğunun derinliklerindedir lakin büyük sarsıntılarda yer yüzeyine kadar ulaşır ve bizim fay kırığı dediğimiz yüzey kırıklarını oluşturur
Bir sarsıntı olduğunda derinlerde oluşan kırığı direkt gözle görmek mümkün olmadığından onun yüzölçümünü dolaylı olarak kestirim etmek zorunda kalırız Bir öteki deyişle zelzele kırığını kendisini görmesek de onun ortaya çıkardığı tesirleri inceleyerek büyüklüğü hakkında bir fikir edinebiliriz
Buna örnek olarak birisinin bir havuza tas attığını fakat bizim taşın büyüklüğünü bilmediğimizi kabul edelim Taşın havuza düşerken çıkardığı sesi dinleyerek yahut havuzda oluşan dalgalanmaların boyutuna bakarak taşın küçük mü yoksa büyük bir taş mı olduğunu kestirim edebiliriz Zelzelenin büyüklüğünü kestirmek de büsbütün buna benzeri bir süreçtir Zelzele de yerkabuğu içerisinde havuzdaki suya benzeri biçimde dalgalanmalar oluşturur
Yerkabuğunda oluşan dalgalanmaları ölçmek için sismometre dediğimiz aygıtlar kullanılır Hangi prosedür kullanılırsa kullanılsın büyüklük hesaplanırken sarsıntının merkezinin gerçek bir biçimde belirlenmiş olması temeldir Havuza atılan taş örneğine dönecek olursak su üzerinde oluşan dalgaların genliği kaynak noktasından uzaklaştıkça yavaş yavaş azalır
Bu nedenle dalgalanmaların genliğini yorumlarken onun ne kadar uzak bir aralıktan geliyor olduğunu bilmek koşuldur Göz önünde tutulması gereken değerli bir nokta yerkabuğunun hiçbir vakit havuzun suyu üzere yalın bir yapıya sahip olmaması katmanlar kıvrımlar vb içeren çok karmaşık bir dokuya sahip olmasıdır Bu nedenle sarsıntıyla oluşan yerkabuğu dalgalanmaları yayıldığı tarafa bağlı olarak çok farklı değişimlere uğrayabilir Muhtemel bu bozulmalar göz önüne alınarak büyüklüğü belirlemek için birçok vakit tek bir sismometrenin sonuçları ile yetinilmez Zelzelesi farklı istikametlerden ve farklı uzaklıklardan izleyebilmiş birçok sismometre ölçümünün ortalaması alınarak daha inançlı bir sonuç elde edilir
Sarsıntının büyüklüğünü belirlemek dolaylı biçimde yapıldığı için pek de kolay değildir Üstelik sarsıntı büyüklüğünü belirlerken tüm ölçek için tek bir sistemin kullanılması maalesef mümkün değildir Belli bir metot makul bir büyüklük aralığında ve muhakkak bir uzaklıktaki sarsıntılar için geçerliyken daha büyük yahut daha uzak sarsıntılar için daha farklı usuller kullanmak gerekir
Buna örnek olarak zelzelenin büyüklüğünü belirlemeyi bir insanın yaşını belirlemeye benzetebiliriz Yirmi yaşından daha küçüklerin yaşını varsayım etmek için o kişinin uzunluğuna bakmak kâfi sayılabilir Lakin yirmi yaşının üzerindekilerde uzunluk fazla değişmeyeceğine nazaran yaşı anlamak için daha farklı bir özelliğe mesela saçların kırlaşmasına yahut ciltte oluşan kırışıklıklara bakarak bir iddia yapmak zorunda kalırız
Emsal formda zelzele büyüklüğünü belirlerken de bulunduğumuz uzaklığa ve zelzelenin büyüklüğüne nazaran farklı farklı usullere başvurmak zorunda kalırız Hatta bu farklı metotları tıpkı sarsıntıya uyguladığı takdirde farklı pahalar elde etme mümkünlüğü da vardır Lakin en inançlı olanı o büyüklük ve uzaklık için en uygun olan prosedürün verdiği sonuçtur